Нутриционистката Ана Петровиќ објаснува дека правилната и урамнотежена исхрана не значи да ја исфрлите омилената храна, туку повремено да ја консумирате, без каење.
Само со здрав начин на живот и долгорочно менување на лошите навики во исхраната е можно трајно одржување на рамнотежа и добро здравје.
„Кај нас храната се уште се подготвува на традиционален начин, со сос, пржена, похонена, се се јаде со леб, состојките не се соединуваат како што треба. Диететската исхрана и зголемената физичка активност може значително да го намалат ризикот од дебелина и придружните хронични болести“, изјави нутриционистката Ана Петровиќ за порталот N1.
Таа понатаму објаснува дека правилната и урамнотежена исхрана не значи да ја исфрлите омилената храна, туку повремено да ја консумирате, без грижа на совест. Важно е да научите како можете да си го дозволите тоа без последици и како да ја исклучите храната од вашата исхрана која не ви користи. Кога ќе го преземете овој чекор, ќе препознаете бројни придобивки, пред се ќе бидете поздрави и посреќни, а потоа ќе бидете задоволни од вашиот одраз во огледалото, како и од количината на енергија.
Што значи урамнотежена исхрана?
„Општите постулати вклучуваат редовна хидратација на организмот, антиоксиданси како утрински напиток на празен стомак, соодветно растојание помеѓу оброците, редовна физичка активност, внесување на сите седум групи на храна, нивен правилен избор, комбинација и термичка обработка. Ниту една храна не ги содржи сите потребни хранливи елементи. Со комбинирање на основните хранливи материи, протеини, јаглехидрати, масти и елементи во трагови, телото ги прима сите хранливи материи“, посочува нашиот соговорник.
Според неа, најсилните антиоксиданси го намалуваат штетното дејство на слободните радикали, оштетувањето на клеточните структури и појавата на разни инфекции и болести кај луѓето. Некои од нив се ликопен од доматите, каротеноиди од тиква, брокула, моркови, пиперки, антоцијани од боровинки, аронија, сливи, полифеноли од грозје, какао, зелен чај итн.
„Омега 3-масните киселини го намалуваат ризикот од хронични заболувања, затоа препорачувам секојдневно внесување на маслиново масло, ленено семе и чиа. Белата риба како платика, ослич, пастрмка или бавче треба да се јаде 2-3 пати неделно“, додава нашиот соговорник.
„Чинијата секогаш треба да биде полна со зеленчук со различни бои кои потекнуваат од растителни пигменти. Овесната каша, цели зрна и печурките содржат бета глукан; целулоза и пектин од јаболка, малини, портокали, зелка, зелена салата, леќа, грашок, грав, компири. Сите хранливи материи треба да бидат рамномерно застапени во исхраната бидејќи имаат заштитна, конструктивна и енергична улога. Елементите во трагови се неопходни за забрзување на сите хемиски реакции во организмот и одржување на целокупното здравје“, вели Ана Петровиќ.
Нутриционистот додава дека за да биде разновидна храната, треба да имате три главни оброци и една до две ужинки, понекогаш и ноќна ужина, во зависност од секојдневните обврски.
Кој е пример за здрав појадок?
„Појадокот е енергетски најбогатиот оброк кој треба да обезбеди енергија за претстојните дневни активности. „За да не се акумулира желудникот стрес во текот на денот, појадокот треба да се јаде во првиот час по будењето“, вели нутриционистот.Таа наведува дека ако го прескокнеме појадокот, постои ризик од помала концентрација во текот на денот, како и поголема склоност кон нервоза и депресија и зголемени порции оброци во попладневните часови. На овој начин може да се забави метаболизмот.
„За појадок најдобро е да се јаде комбинација од протеини, масти и јаглени хидрати“, смета таа.
Пример за здрав појадок
Овесна каша со кисело млечни производи или овошје или јајца
Омлет од јајца и зеленчук
Интегрален сендвич со говедска пршута или пилешки гради или печурки со салата
Пченкарен леб, палента, сирење со малку маснотии
Бурек со сирење од брашно од хељда или палачинки од интегрално брашно со џем од фруктоза
Најчести грешки во исхраната
„Постојат бројни заблуди и дилеми. Повеќето намирници кои се сметаат за здрави можеби не се подеднакво здрави за секој поединец. Одредени намирници можат позитивно да делуваат на одредени групи луѓе, а кај други сосема спротивен“, вели нашиот соговорник.
Според неа, бананите се одличен избор за децата во развој и спортистите, но нивната конзумација треба да биде ограничена за оние кои страдаат од отпорност на инсулин и дијабетес. Авокадото е добар избор за вегани, спортисти и неухранети луѓе, но не и за личност која сака да ослабе или има дислипидемија.
Истото е и со храната која содржи глутен. Заболените од целијаки не смеат да консумираат глутен, додека другите луѓе можат да го консумираат без пречки.
„Исто така, заблуда е дека не треба да се јаде месо и компир заедно. Месото и компирот не треба да се пржат, но во форма на зготвен оброк може да се комбинираат без пржење, во форма на варено јадење. Треба да знаете дека интегралниот леб има повеќе калории од белиот леб, но белиот леб нема влакна, витамини и минерали како интегралните видови леб. Лебот со семки е покалоричен и содржи повеќе маснотии од лебот без семки, па затоа не е пожелен во диетата за намалување. Луѓето имаат и дилема дали можат да пијат вода пред оброк, со оброк или после оброк, а одговорот е секогаш кога ќе ви треба“, објаснува нутриционистката Ана за порталот N1.
Како забрзаното темпо на живот влијае на метаболизмот?
Според нутриционистот, голем проблем денес е брзото темпо на живот, кое со себе носи многу стрес и голема количина на работа, а со тоа и нередовно јадење, брза и преработена храна, како и премногу шеќер. Овој начин на живот често може да доведе до анксиозност и нарушувања во исхраната.
„Потребна е постојана едукација и советување на населението за здравите навики преку медиумите, во училиштата, здравствените установи, за да бидеме поздрава нација. Емоционалното прејадување е едно од најчестите нарушувања во исхраната, бидејќи нервниот и дигестивниот тракт се меѓусебно поврзани. Луѓето ги потиснуваат непријатните емоции како тага, осаменост, незадоволство, депресија, замор, досада, не се соочуваат со нив, туку надоместуваат со храна“, истакнува нашата соговорничка.
Таа наведува дека додека трае стресот, телото ги троши хранливите материи побрзо од вообичаено, што може да доведе до нивен недостаток во организмот и слабеење на имунитетот. Анксиозноста води до недостаток на сон, па затоа е важно да се намали внесот на кофеин. Медитацијата може да ви помогне подобро да размислите што ве мачи и да најдете решение за проблемот.
„Во однос на исхраната, здравата храна нема да ја излечи анксиозноста, но може да ги олесни симптомите. Совет е да планирате и организирате оброци. Намалете го внесот на храна и пијалоци богати со адитиви, емулгатори, вештачки засладувачи и засилувачи на вкус. Оброците треба да бидат богати со витамини, влакна, свежи бобинки и зелен зеленчук“, посочува тој.
Како и на кој начин можеме да го забрзаме метаболизмот?
„Метаболизмот е збир на сите хемиски реакции кои се случуваат во телото. Анаболизмот и катаболизмот се клучни делови од метаболизмот бидејќи ги стимулираат секојдневните активности, растот, репродукцијата, дишењето, трчањето итн. На стапката на метаболизмот влијаат фактори кои не можат да се контролираат – возраста, полот, генетиката, а исто така и начинот на живот“, објаснува нашиот соговорник..
Таа наведува дека метаболизмот можеме да го забрзаме преку спорт и рекреација на свеж воздух, редовни оброци, 3-5 помали оброци дневно, рамномерен внес на вода, чај и разреден цеден сок, наизменично туширање со топла и ладна вода, редовно. сон од 6-7 часа на ден.за возрасен, со ротирање на калорискиот внес на ден, забава и смеење.
Како да го решите проблемот со лошо варење и гасови?
„Подуеност, металоиди, гадење, гасови, подригнување, рана ситост, запек, дијареа, болка се само некои од симптомите на неурамнотежена исхрана која негативно влијае на работата на ГИТ со промена на неговата перисталтика, празнење и бактериска флора“, вели Ана. Петровиќ.
Таа додава дека промената на начинот на живот може да влијае на симптомите на диспепсија. Исхраната треба да се прилагоди на поединецот. Зачинета, солена, слатка и преработена храна, како и индустриски сокови, алкохол, цигари и пијалоци со кофеин, кои ја иритираат цревната слузница и предизвикуваат постојан воспалителен процес, треба да се исклучат од исхраната или првично да се намалат.
„Нестероидните антиинфламаторни лекови (НСАИЛ) исклучете ги од употреба, колку што е можно, бидејќи тие можат дополнително да ги влошат постоечките симптоми на болеста. Консумирајте храна која содржи влакна, природни пробиотици, пребиотици, функционална храна, добро џвакајте го секој залак, јадете варена, лесно сварлива храна, омега-3 масни киселини од риба и маслиново масло, пијте доволно незасладена вода, контролирајте го стресот, носете поудобна облека, се занимаваат со спорт“, објаснува тој.
Совети за здрав живот и исхрана
„Здравиот живот не е прашање на денови, туку на одлуки и планови! Промената навистина не е лесна – бара многу труд, време, волја, работа и пожртвуваност. Не е лесно да имате добро здравје, витка линија и да бидете во форма континуирано 365 дена во годината, но можно е доколку ги имате истите навики, силна дисциплина, континуитет и организација во текот на целата година. Грижата за здрав живот е начин на живот“, заклучува нутриционистката Ана Петровиќ.
