Една нова студија поддржува се поголем број на истражувања кои сугерираат дека нашата биолошка возраст, која се разликува од хронолошката возраст на една личност, може да биде реверзибилна и дека нашите тела се способни да го вратат биолошкото стареење.
Меѓународен тим на научници откри маркери на биолошко стареење, кои, како што открија, се зголемуваат по големи и непланирани стресни настани како што се голема операција, бременост или сериозна инфекција.
Откриле и дека по закрепнувањето од гореспоменатите стресори, маркерите се „вратиле“ на почетното ниво, пишува порталот Science Alert.
Забавувањето, а да не зборуваме за враќање на ефектите од стареењето е нешто како неостварен сон за медицинските и здравствените работници.
Зголеменото разбирање за природната флексибилност на ДНК, на која клетките додаваат или отстрануваат хемиски ознаки, истовремено менувајќи ја генската експресија, е примамлива област на истражување за научниците.
Епигенетските промени како одраз на изложеноста на стрес
Овие таканаречени епигенетски промени може да ја одразуваат изложеноста на личноста на начин на живот и фактори на животната средина како што се неухранетост, инфекција или стрес во детството или подоцна во животот.
Епигенетиката е научна дисциплина која го проучува влијанието на надворешните фактори врз промената и изразувањето на гените, односно се занимава со тоа кога и под кои околности ќе се активираат гените кои во крајна линија значат здравје или болест.
Епигенетските промени го означуваат текот на времето и можат да се користат како еден вид молекуларен „часовник“ кој ја проценува биолошката старост на ткивата и органите во споредба со хронолошката возраст на една личност.
Биолошката возраст на поединецот може да се процени и со мерење на должината на теломерите – заштитни капачиња на краевите на хромозомите кои се скратуваат секој пат кога клетките се делат.
Претходните студии кои ги проучувале теломерите покажаа дека, на пример, повеќекратната бременост може да ги старее клетките.
Како дел од истражувањето за долговечноста, научниците обично истражуваат начини за продолжување на теломерите како средство за продолжување на животот кај животните.
Фокусирање на враќање на процесот на биолошко стареење
Но, во поново време, тие се фокусираа на изнаоѓање начин за „премотување“ на епигенетските часовници, односно да го сменат процесот на биолошко стареење.
„И покрај широко распространетото верување дека биолошката возраст е барем донекаде флексибилна, степенот до кој биолошката возраст претрпува реверзибилни промени во текот на животот и настаните што ги поттикнуваат таквите промени остануваат во голема мера непознати“, рече молекуларниот биолог на Медицинскиот факултет Харвард, Вадим Гладишев. коавтор на нови студии.
Тоа не значи дека научниците во минатото не наишле на изненадувачки резултати кои сугерираат дека биолошкото стареење е реверзибилно, дури и кај луѓето.
Истражувањата покажуваат дека и покрај товарот што го носи нероденото дете во телото на мајката, нејзините клетки се „подмладуваат“ за време на бременоста, изгледаат „помлади“ отколку што треба да бидат според нивната хронолошка возраст.
Истражувачите кои спроведоа помало клиничко испитување во 2019 година сфатија дека коктел од три вообичаени лекови може да ја намали биолошката возраст на една личност за неколку години.
Во новата студија, научниците користеа повеќе „епигенетски часовници“ и ни кажуваат дека за време на нашиот возрасен живот, во интеракција со околината, акумулираме промени во хемиските белези во молекулата на ДНК.
Епигенетските часовници мерат како се менува биолошката возраст како одговор на стресот, а студијата покажа дека „прснувањата“ на стареењето предизвикани од стрес може да бидат само привремени.
Јасна шема во студијата – изложеноста на стрес ја зголемува биолошката возраст
„Во нашето истражување се појави јасна шема – изложеноста на поединецот на стрес ја зголеми нивната биолошка возраст“, пишуваат истражувачите во трудот објавен во списанието Cell Metabolism.
„Кога стресот беше намален и биолошката старост беше целосно или делумно обновена. Ова можеби најјасно го покажа нашата анализа на биолошките промени на очекуваниот животен век што се случија по потешките хируршки интервенции“.
Примероците на крв од постари пациенти со траума кои биле подложени на итна операција покажале зголемување на маркерите на биолошката возраст, но интересно е што тие се вратиле на основните вредности една недела по операцијата.
Поинаква била ситуацијата кај пациентите кои решиле да се подложат на однапред договорена операција. Имено, со нив немаше знаци на забрзано стареење.
Со оглед на тоа што е многу тешко да се најде трага меѓу милиони клетки кои зујат од активност, истражувачите споредија повеќе епигенетски часовници, но интересно е што некои од нив не забележаа никакви промени.
И покрај тоа, научниците веруваат дека нивните наоди укажуваат на тоа дека телото е способно да го смени процесот на биолошко стареење.
Тие истакнуваат дека едно е да се набљудуваат флуктуациите во телесните процеси, а сосема друго е да се обидете да ги искористите терапевтски за да ги смените ефектите од стареењето.
Телото е способно за многу неверојатни работи кои модерната медицина едвај може да ги повтори, а сè уште не знаеме дали овие краткорочни промени во клеточното стареење имаат некакви трајни или видливи ефекти врз здравјето.
