Речиси половина од анкетираните жени сметаат дека семејното насилство е приватна работа, а над 40% од нив не знаат што да прават доколку доживеат насилство. 84% од жените не пријавуваат насилство поради страв и недоверба во институциите. Наташа Мујкановиќ, социолог, координатор на Сигурната куќа во Сараево, за Нови дан зборуваше за спречувањето на насилството врз жените и важноста од донесувањето на новиот Закон за заштита од семејно насилство во Федерацијата Босна и Херцеговина, кој беше изготвен од Фондација за локална демократија во соработка со Безбедна мрежа Вибор Ханџиќ, претставник во Домот на народите на Парламентот на ФБиХ, предлагач на новиот Закон.
Зголемен е бројот на жртви на насилство. Сигурната куќа е речиси полна, а секојдневно се обидуваат да им помогнат на настраданите преку СОС телефонот.
„Ние сме со капацитет од 90%, што значи дека Сигурната куќа е полна со жртви на насилство, а има и зголемување на пријавите за насилство на СОС телефонот. Обезбедуваме секојдневна поддршка и на СОС телефон и со пријави од полиција или социјални служби, кога е потребно згрижување на жртва на насилство“, рече Мујкановиќ.
Покрај протоколите со надлежните институции, во текот на годините на работа со жртвите, Safe House има интерен протокол создаден преку искуство, со кој ја даваат најдобрата можна поддршка на сите оние на кои им е потребна.
„Потпишавме протоколи за соработка со центри за социјална работа, со полиција… Јасно е дефинирано како жртвата може да се смести во безбедна куќа. Во текот на работата воведовме и некои внатрешни протоколи кои ни помагаат да обезбедиме подобра поддршка на жртвите“, рече Мујкановиќ.
Секое насилство е различно, секој го доживува на свој начин, но има случаи кога жртвите се враќаат кај насилниците. Мујкановиќ објаснува дека излегувањето од кругот на насилството е многу долг процес, а жртвите кои се враќаат кај насилникот го прават тоа главно поради економската зависност.
„Меѓутоа, има ситуации кога насилникот прифаќа некаков вид на рехабилитација или лекување“, додаде Мујкановиќ.
Има предрасуди дека жените кои трпат насилство се необразовани, невработени, но тоа не е така.
„Секоја жена може да доживее насилство, да трпи насилство. Едноставно некои имаат други оптоварувања и се поставува прашањето зошто не излегуваат од таа средина“. изјави Мујкановиќ.
Предлог-законот за заштита од семејно насилство беше усвоен во Претставничкиот дом на Парламентот на ФБиХ во јули 2021 година, а беше усвоен во Домот на народите една година подоцна, кога може да се очекува усвојување на Законот со оглед на тоа што се инсистира на него. на итно посвојување?
„Процесот на јавната расправа сè уште не е завршен, бидејќи не сите кантони имаат доставено мислење и да се донесе конечниот текст на Законот кој би бил прифатлив за сите“, рече Ханџовиќ.
Насилството не е прашање на поединец, туку влијае на целото општество. „Важна е превенцијата, а не да се реагира само кога веќе се случило насилство“, заклучи Мујкановиќ.
