Научниците на НАСА пронајдоа напуштена и речиси заборавена воена истражувачка база од ерата на Студената војна, која може да стане извор на еколошка катастрофа во иднина.
Додека ги проучувале сликите од замрзнатата површина на северозападниот дел на Гренланд, научниците наишле на „нуклеарна база под мразот“ од параноичните години на Студената војна, пишува порталот IFL Science.
Станува збор за напуштената арктичка воена истражувачка база Camp Century, која била управувана од Соединетите Американски Држави во периодот од 1959 до 1967 година за време на Студената војна. Базата беше фокусна точка на проектот Iceworm, план за воспоставување мрежа на локации за лансирање нуклеарни проектили скриени под ледената покривка на Арктикот што би можело да го преживее првиот удар на Советскиот Сојуз.
Меѓутоа, проектилите никогаш не биле распоредени бидејќи американската војска не добила дозвола од владата на Данска, која има суверенитет над Гренланд.
„Отпрвин не знаевме што гледаме“
Американците го напуштиле местото во 1967 година, оставајќи го на снег и мраз.
Оваа година базата беше „повторно откриена“ случајно. Структурите на Camp Century се забележани за време на претходните експедиции, но најновите слики го даваат најдобриот изглед досега.
„Ја баравме основата на ледената покривка, а потоа одеднаш се појави Camp Century“, рече Алекс Гарднер, водач на проектот и криолошки научник во Лабораторијата за млазен погон на НАСА (JPL).
„На почетокот не знаевме што гледаме“, додаде Гарднер. Проценките покажуваат дека структурите на воениот објект моментално се затрупани на најмалку 30 метри под снежната површина.
Потенцијална еколошка катастрофа скриена под мразот
Сепак, Camp Century веројатно нема да остане под мразот уште долго.
Поради ефектите од глобалното затоплување, ќебето би можело да почне да се топи до 2100 година, според студијата од 2016 година, но само доколку употребата на фосилни горива остане во рамките на „бизнис како и обично сценарио“.
Топењето на ледената покривка може да доведе до нови проблеми. Комплексот користел нуклеарен реактор, кој зад себе оставил големи количини радиоактивен отпад, како и значителни количини хемиски и биолошки отпад.
Ако ќебето се стопи, тоа би можело „да предизвика повторно ослободување на физички, хемиски, биолошки и радиолошки отпад оставени на локацијата“, велат истражувачите. Ова може да го уништи чувствителниот екосистем во областа и да предизвика политички спорови меѓу данската влада и САД, додаваат тие.
Студијата од 2021 година покажа дека тоа веројатно нема да се случи пред 2100 година.
Вилијам Колган, водач на проектот на Геолошкото истражување на Данска и на Гренландската програма за следење на климата, рече: „Додека годишните снежни врнежи продолжуваат да го надминуваат годишното топење, преостанатата област ќе продолжи да се продлабочува во ледената покривка на Гренланд. Со други зборови, не постои ризик остатоците поради топење да дојдат на површината пред 2100 година“.
Со оглед на различните прогнози, сè уште е невозможно да се предвиди точно што ќе се случи. Сепак, истражувачките иницијативи како оваа, кои открија попрецизна слика за остатоците од базата, би можеле да помогнат да се следи ситуацијата.
