Severe Weather Europe (SWE) објави дека во стратосферата над Северниот пол почнува да се формира поларен вител, што ќе влијае на зимското време во 2023/2024 година. години. Според SWE, влијанието на овој временски феномен најмногу може да се почувствува во САД, Канада и Европа, особено ако поларниот вител почне да се урива. Бранко Грисогоно, атмосферски физичар и постојан професор на ПМФ во Загреб, објасни што точно можеме да очекуваме оваа зима за N1.
Грисогоно наведува дека поларниот вител претставува нормален проток на воздух во стратосферата.
„Тоа значително влијае на долните слоеви на атмосферата, т.н тропосферата, особено на поларниот млазен поток, неговото меандрирање, распределбата на планетарните бранови и на крајот на циклоните и антициклоните во нашите области. Тоа е циклонски вител на студен воздух, ротира од запад кон исток и се создава од разликата во температурата меѓу тропските и поларните предели и од ротацијата на Земјата“, објасни Грисогоно.
Тој објасни и како точно поларниот вител може да влијае на Европа, односно какви временски услови би можел да донесе оваа зима. Тој наведува дека во моментов е рано да се прогнозира какво време може да очекуваме во текот на зимата, но наведува дека на места може да биде невообичаено студено или топло.
„Ако тој мега-вител во висина се скрши, т.е се излее од речиси кружна во дипола или покомплицирана структура, тогаш се создаваат „џебови“, парчиња од тој поларен вител, како партали што не знаат каде да одат. Некои носат потопол воздух на север, а други носат ладен и влажен воздух на југ. Досега тоа обично се случуваше на секои две до три години во јануари или февруари“, изјави Грисогоно и продолжи:
„Денес, во средината на септември, невозможно е да се каже каде ќе се скрши таков нелинеарен планетарен бран поради пукањето на поларниот вител. Затоа, знаеме дека некаде на северната хемисфера ќе биде невообичаено студено, поради неподвижниот „џеб“ заробен поларен воздух, а некаде ќе биде невообичаено топло. Кршењето на поларниот вител често доведува до силно затоплување во долната стратосфера и промена во насоката на поларниот млаз поток“.
SWE наведува и дека поларниот вител е зафатен и од Ел Нињо, а Грисогоно истакнува дека има атмосферско-океански врски, односно една појава влијае на друга.
„Ел Нињо, како и другите внатрешни, односно природни климатски флуктуации, особено во тропските предели, влијаат едни на други. Врската не е, за жал, како вага, но повеќе ефекти се нишаат едни со други, потребна ни е повеќедимензионална вага! Како во тимска игра, како некој посилно влече, а некој послабо…“, објасни Грисогоно.
„Во принцип, Ел Нињо го тресе поларниот вител, потоа чека да слушне кои други важни „играчи на далечина“, како т.н. квази-двегодишни осцилации во тропските предели кои патуваат низ стратосферата и состојбата на монсуните и другите климатски режими. Тоа е сложена и интересна игра која се забрзува со глобалното затоплување поради човечките влијанија“, заклучи Грисогоно.
