Во Ново дан, нашиот Хрвоје Крешиќ беше домаќин на Срѓан Керим, поранешен претседател на Генералното собрание на ОН, кој, меѓу другото, зборуваше за можни решенија за израелско-палестинскиот конфликт.
Што ќе се случи следно со растечкиот притисок врз Израел поради хуманитарната катастрофа во Газа, дали ќе има некаков договор и прекин на огнот и во која насока би можеле да одат земјите од Европската Унија кога станува збор за ситуацијата на Блискиот Исток?
„Откако започна конфликтот меѓу Израел и Хамас, кој беше испровоциран од бесмислените напади на Хамас врз Израел и одговорот на Израел, кој може да се опише како непропорционален, благо речено, ситуацијата стана толку комплицирана што никој не може да каже како ќе се развива понатаму. Франција се движи кон признавање на Палестина, Шпанија го прави истото, а Америка сигурно ќе се спротивстави на тоа и ќе го искористи своето право на вето.
Го слушнавме Бенјамин Нетанјаху како вели дека Израел соработува со ОН, но сите знаеме дека тоа не е случај. Всушност, во еден момент дури и го прогласија генералниот секретар за персона нон грата, па затоа најсоодветниот начин за решавање на ова прашање – според мене, а слушам дека и Велика Британија неодамна го предложи ова – е конференција“, рече Керим.
Тој додаде дека го предложил ова пред седум години затоа што, вели, очекувал толку сериозни конфликти со непредвидливи последици и страдање на невини жртви и хуманитарна катастрофа на која сме сведоци.
„Без да навлегувам во тоа кој е во право, а кој не, дипломатијата не е начин за решавање на проблемите. Наместо тоа, треба да се дадат конкретни предлози. Таква конференција треба да ја организира ОБСЕ, со единствен спонзор ОН, а постојаните членки на Советот за безбедност да немаат право на вето, туку сите земји од Блискиот Исток да учествуваат на конференцијата, како и други кои можат да помогнат со донации, економска помош и развојни проекти. Сепак, предуслов за ова е целта на оваа конференција, која би била конференција за мир, безбедност и соработка, да биде создавање две држави, за Палестина да биде крај на Израел. Ако тоа е изводливо, ако ОН може да го иницира и прифати таква резолуција во Генералното собрание, и ако Израел и, се разбира, САД се согласат со тоа, тогаш мислам дека имаме решение кое би било трајно и одржливо. Мора да се вратиме на дипломатијата“, објасни нашиот соговорник.
Дали му се чини дека моќта на дипломатијата денес не е иста како што беше пред 10, 20 или 30 години кога немаше недостиг од кризи во светот, но имаше поголема подготвеност за решавање на кризите преку дипломатија?
„Да. Сведоци сме на опаѓање и маргинализација на дипломатијата на глобално ниво во последните дваесет години, но мислам дека ова е, меѓу другото, резултат на фактот дека превентивната дипломатија отстапи место на дипломатијата која само повремено реагира на она што се случува на терен, а тоа не е начинот. Мора да се предвиди ситуацијата, да се дадат иницијативи и предлози, а во сите овие активности мора да се вклучат многу посилни личности и посериозни луѓе“, смета Срѓан Керим.
