Сликите од уништувањето во Украина по руската инвазија го делат клучното прашање како да се плати за обновата на земјата. Меѓутоа, главното прашање сега е како Украина ќе ги обезбеди средствата за да ја издржат годината. Според Ројтерс, откако нејзината економија се намали за 30% во 2022 година, на Украина ќе и требаат 38 милијарди долари до крајот на годината само за да го покрие буџетскиот дефицит.
„Овие средства ни се потребни за критични трошоци: финансирање плати и пензии, образование и медицински услуги. За економска стабилност и успешна борба против непријателот, на Украина и треба поголема помош“, рече премиерот Денис Шмихал на неодамнешниот состанок на владата.
Згора на тоа, Украина објави дека ќе и требаат 17 милијарди долари оваа година за итни енергетски поправки и деминирање и обнова на одредена критична инфраструктура.
Се очекува Европската унија да обезбеди најголем дел од средствата, 18 милијарди долари, за покривање на буџетскиот дефицит. Американскиот министер за финансии Џенет Јелен вчера повика на зголемена финансиска поддршка за Украина додека САД подготвуваат дополнителна економска помош од 10 милијарди долари.
Киев мора да најде начин да ги покрие преостанатите трошоци, а владата сега се обидува да обезбеди програма за задолжување од повеќе милијарди долари од Меѓународниот монетарен фонд. Премиерот Денис Шмихал рече дека се надева дека ќе се договори за повеќегодишна програма од 15 милијарди долари. Шефот на ММФ Кристалина Георгиева, исто така, во вторникот рече дека заемот за Украина може да биде „голем“.
Во декември, ММФ одобри четиримесечна последователна програма за Украина, чија цел е да се одржи економската стабилност и да се помогне во промовирањето на донаторското финансирање, што на крајот треба да го отвори патот за „можна полноправна програма поддржана од ММФ“, во изјавата. кажа.
Според Ројтерс, опсегот на програмата на ММФ е предмет на дебата, бидејќи постои претпоставка дека финансирањето на ММФ се протега на земјите кои имаат „институционален и политички капацитет и посветеност да ги спроведуваат“ програмите на фондот, и генерално ги исклучуваат земјите во војна. .
Во изминатите 12 месеци Украина добила 36,4 милијарди долари од надворешни извори, од кои речиси 60 отсто се поволни заеми, а остатокот се грантови, покажуваат податоците на Министерството за финансии.
Вашингтон му обезбеди на Киев речиси 13 милијарди долари грантови во тој период, додека Европската унија обезбеди нешто повеќе од 11 милијарди долари во комбинирани грантови и заеми. Третиот беше ММФ, со седиште во Вашингтон, кој обезбеди 2,7 милијарди долари.
Приватниот сектор
Покрај помошта на национално ниво, голем број мултилатерални заемодавци фокусирани на проширување на финансирањето на приватниот сектор, исто така, помогнаа во зајакнувањето на украинските фирми од почетокот на годината.
Европската банка за обнова и развој (ЕБОР) обезбеди околу 1,7 милијарди евра за Украина за инвестиции во витална инфраструктура, енергија и безбедност на храната и поддршка на приватниот сектор во 2022 година. Ова вклучува стотици милиони за украинската железничка компанија Укрзализнација, операторот на електричната мрежа Укренерго и гасната компанија Нафтогас, како и компаниите од приватниот сектор.
Од ЕБОР изјавија дека изгледите се такви што до крајот на 2023 година вкупниот износ ќе се искачи на 3 милијарди евра.
Приватниот инвестициски огранок на Светска банка, Меѓународниот финансиски корпус (IFC), исто така потпиша план за пакет поддршка од 2 милијарди долари во декември, кој предвидува кофинансирање од други земји. Не беа дадени детали за потенцијалните вклучени влади или распоред за ослободување на средствата.
Лиза Кестнер, регионален директор за Украина во ИФЦ, рече дека се бараат проекти во транспортниот и комуникацискиот сектор, како и агробизнисот, додека Украинците работат на заживување на деловните сектори нарушени од војната.
„Разбирањето на ризикот е навистина предизвик. Но, за мене, едно од изненадувањата беше колку приватниот сектор беше толку отпорен“, изјави таа за Ројтерс.
И ИФЦ и ЕБОР се исто така меѓу инвеститорите во фонд управуван од фирмата за приватен капитал Horizon Capital, која пак инвестира во технологија и извозно ориентирани бизниси во Украина и Молдавија. Фондот собра 125 милиони долари при првото затворање во септември, а наскоро планира да достигне 200 милиони долари.
Трошоците на Украина отсега натаму само ќе продолжат да растат. Економското училиште во Киев минатиот месец процени дека вкупната штета што војната ѝ ја нанесе на инфраструктурата на земјата се искачи на 138 милијарди долари.
Трошоците за реновирање ќе бидат драстично повисоки. Во септември, Светска банка процени дека обновата на земјата може да чини речиси 350 милијарди долари. Тоа беше пред масовната кампања за бомбардирање што ја започна Русија во октомври, а експертите предвидуваат дека бројот ќе се зголеми многукратно кога Светската банка ќе ја објави својата ажурирана проценка во април.
Аруп Банерџи, директор на Светската банка за Украина, рече дека на оваа земја во иднина ќе и треба постојана финансиска поддршка.
„Економски, Украина е и воено слаба. Ако се појави хиперинфлација, економијата пропаѓа. „Поддршката на Украина сега е од суштинско значење за да се избегне катастрофална хуманитарна криза и да се зајакне Украина за она што го прави за остатокот од светот“, рече тој.