Човековото попречување на природата не е ништо ново. Секојдневно сме сведоци на реперкусиите. Глобалното затоплување, загадувањето на воздухот, уништувањето на шумите. Заедно со остатокот од живиот свет, ние влечеме и животни. Ни тоа не е новост, освен што тоа го правиме несвесно. Светот стана побучно место.
Меѓународен тим на истражувачи од Универзитетот во Бристол, истражувачкиот центар за делфини во Сиракуза, океанографската институција Вудс Хол, Универзитетот Архус и Универзитетот Сент Ендрус соработуваа на студијата, која беше објавена во научното списание Current Biology, кое преку истражувачки написи опфаќа сите области на биологијата, особено молекуларната и клеточната, генетиката, невробиологијата, екологијата и еволутивната биологија.
Студијата, која се фокусираше на прашањето како бучавата влијае на животните, покажа дека делфините не се способни да комуницираат толку ефикасно кога се изложени на бучава направена од човекот, принудувајќи ги да ги менуваат своите звуци, нешто како човечко викање.
Децибели
Претходните студии го документираа штетното влијание што загадувањето со бучава може да го има врз другите водни цицачи, како што се китовите. Постојаната бучава од бродските мотори и воените сонари им отежнува на морските цицачи да комуницираат едни со други и е поврзан со зголемените судири меѓу китовите и бродовите.
Анотнио Скорза, АФП Мерач на децибели во Рио де Жанеиро, покажува улична бучава над нормалата
Пернил Соренсен, автор на трудот и кандидат за докторат на Универзитетот во Бристол, во интервју за CNN рече дека истражувачите се фокусирале на делфините поради нивната дружељубивост и интелигенција. Делфините, кои најчесто користат свирчиња за да комуницираат меѓу себе, имаат и дополнителни форми на комуникација, како што е ехолокацијата, која им помага во ловот.
Звучната комуникација е особено важна за подводните животни бидејќи под површината на водата звукот патува далеку и многу брзо. Пернил Соренсен
Можеме ли да се слушнеме?
За да разберат како загадувањето со бучава влијае на способноста на делфините да функционираат заедно, научниците работеа со двајца делфини по име Делта и Рис кои живеат во Истражувачкиот центар за делфини во Флорида. Делфините имале задача истовремено да притиснат копче под вода. Од делфините беше побарано да ја извршат задачата и под услови на амбиентална бучава и четири „третмани за бучава“ дизајнирани да симулираат бучава предизвикана од човекот.
Беа спроведени вкупно 200 испитувања со овој пар делфини, при што секој делфин носеше акустична ознака која снимаше производство на звук.
Истражувањата, според Соренсен, откриле дека делфините користеле компензаторни механизми за да ја компензираат нарушената вокална комуникација, со производство на погласни и подолги звуци и менување на нивниот говор на телото.
Но, поважното откритие беше дека делфините, и покрај обештетувањето, сепак беа помалку успешни во извршувањето на задачата. Нивната стапка на успех падна од 85% на 62,5% од најниското до највисокото ниво на бучава.
Значи на животните им треба звук за да комуницираат. Во океанот, каде светлината продира стотици метри под вода, животните зависат од звукот за да ја лоцираат храната, да се движат и да комуницираат едни со други. Но, дури и длабоко во минатиот век, луѓето не беа свесни за звучниот пејзаж под брановите. Не можејќи да слушаат ниски фреквенции под вода, истражувачите и научниците веруваа дека океанот е „тивок свет“, како што го опиша францускиот експерт за биоакустика Мишел Андре во својата книга (неговата работа започна во 1990-тите, истражувајќи ги причините за судирите меѓу бродовите и китовите на прометна фериботска рута на Канарските Острови).
Се разбира, повеќето луѓе воопшто не ги интересира сето горенаведено, сè до моментот кога тоа некако ќе дојде на нивна сметка. Екосистемот е прилично бавен, но е брутално цикличен и прецизен.
Какафонија
Звукот го претставува животот во океанот и доколку се искорени овој начин на комуникација, тој е осуден на неповратни промени.
Затоа, луѓето во нивната несвест и незнаење го загадија океанот со звук, длабочините на океанот станаа побучни, со татнежот на бродските мотори, интензивните звуци на воени сонари и сеизмички експлозии кои се користат за лоцирање на наслаги на нафта и гас. Овде и таму некоја воена нуклеарна вежба во Северна Кореја. Значи, не се само соседите побучни, луѓето во сообраќајот, а ние самите во разговор со другите – светот стана неподносливо бучен.
Вештачката какафонија на звуци ги крши правилата на подводниот свет.
Цицачите како китовите станаа изолирани од своите другари, нивните миграциски патишта се нарушени, а во некои случаи звучното загадување предизвика трајно губење на слухот кај животните, што секако е фатално. Но, никој не ги слуша овие изјави на Андре и другите научници.
Бродови и китови
Мишел Андре, водечки експерт во областа на биоакустиката, професор на Техничкиот универзитет во Каталонија и директор на фондацијата Ear to the Wild, со години развива акустични технологии за контрола на загадувањето со бучава во морската средина.
Доволно знаење и искуство за да се каже заедно со други научници дека зголеменото загадување со бучава доведе до повеќе судири меѓу бродовите и китовите, бидејќи океанскиот гигант и – користењето на ехолокација или биолошки сонар не може да се справи со бучавата. Од 2007 година, Меѓународната комисија за ловење китови забележала најмалку 1.200 судири меѓу бродови и китови на глобално ниво, но многу поверојатно остануваат неоткриени.
Проект Син брод
За да се обидат да го решат овој проблем, истражувачите се фокусирале на заливот Корковадо, водно тело кое се протега на повеќе од 50 километри помеѓу островот Чилое и копното на јужно Чиле. Ова место е мека за китови, дом на девет видови – и најголемото место за хранење на загрозениот син кит на јужната хемисфера.
Областа е исто така предмет на густ морски сообраќај, со многу пловни објекти кои припаѓаат на индустријата за одгледување лосос.
Во мај 2021 година, по серијата смртоносни судири кај чилеанскиот брег, повеќе од 60 чилеански научници ја повикаа владата да ги пренасочи бродовите од чувствителните региони, да постави ограничувања на брзината на одредени бродски ленти и да воспостави систем за предупредување за предупредување на капетаните на бродовите, што е во согласност со американските истражувачи кои открија дека намалувањето на брзината на бродовите е едноставен и исплатлив метод за да се избегнат судири со китови.
Акустичните пловци беа распоредени од Корковадо како дел од Иницијативата Син брод и не само што ќе функционираат како систем за рано предупредување за пловните објекти, туку ќе користат и сензори за собирање податоци како што се температурата на водата, pH и нивото на кислород, податоци кои можат да да се користи за проучување на здравјето на океаните и влијанието на климатските промени. Малку е веројатно дека повратните информации ќе нè направат среќни.
Пловците, кои можат да идентификуваат и класифицираат четири видови китови, може да се користат и за нивно следење. Според Андре, сите овие податоци заедно може да се користат за информирање на владината политика и акција поврзани со зачувување на морето и климатските промени. Ако има некој што сака да ги слушне, и што е поважно, примени ги.
Технологијата го трансформираше нашето разбирање за океанот и дали ќе го спаси е големо прашање.
Научниците ни даваат можност и алатки за поврзување со природата и биодиверзитетот, а дали ќе почнеме да ја слушаме, разбираме и на крајот да ја почитуваме, останува големо прашање. Акустичната траума на делфините и китовите предизвикува скептицизам.
