Минатиот месец беше третиот најтопол јуни досега на планетата, зад истите месеци во 2024 и 2023 година, соопшти во среда Службата за климатски промени „Коперникус“ на ЕУ.
Западна Европа го доживеа својот најтопол јуни досега, при што поголемиот дел од регионот доживеа „многу сериозен топлотен стрес“ – дефиниран како услови што се чувствуваат како температури од 38 степени Целзиусови или повисоки, соопшти „Коперникус“.
„Во светот што се затоплува, топлотните бранови веројатно ќе станат почести, поинтензивни и ќе влијаат на повеќе луѓе низ Европа“, рече Саманта Бургес, стратешки менаџер на програмата за клима „Коперникус“.
Истражувачите од Европските институти за здравје објавија во 2023 година дека дури 61.000 луѓе можеби починале во жешки топлотни бранови во Европа во 2022 година, според ново истражување, што укажува дека напорите на земјите да се подготват за топлината се жалосно несоодветни.
Акумулацијата на стакленички гасови во атмосферата, главно од согорувањето на фосилни горива, значи дека просечната температура на планетата се зголемила со текот на времето.
Растење на основните температури
Ова зголемување на основните температури значи дека кога ќе се случи топлотен бран, температурите можат да се искачат до уште повисоки врвови.
Претходниот најтопол јуни регистриран на планетата беше 2024 година, а вториот најтопол беше 2023 година, соопшти Службата за климатски промени „Коперникус“ (C3S).
Жешките екстреми беа особено изразени во Европа, која се затоплува неколку пати побрзо од глобалниот просек.
Милиони луѓе беа изложени на висок топлотен стрес низ целиот континент, бидејќи просечните дневни температури во Западна Европа се искачија на нивоа ретко видени досега – и никогаш толку рано во лето, објави АФП.
Површински мерења над 40 степени
Неколку земји регистрираа површински температури над 40 степени Целзиусови, при што температурите достигнаа 46°C во Шпанија и Португалија, соопшти „Коперникус“.
Саманта Бургес, менаџер за климатска стратегија во EU Monitor, изјави дека влијанието на топлотните бранови во Европа било „исклучително“, влошено од рекордните температури на површината на морето во западниот Медитеран – кои достигнаа рекордно дневен максимум во јуни.
Двата топлотни бранови – од 17 до 22 јуни, а потоа повторно од 30 јуни до 2 јули – беа поврзани со топлински куполи кои го заробија топлиот воздух над погодените региони, продолжувајќи го жешкото време и влошувајќи ги условите за загадување и пожари.
Португалија, Шпанија, Франција, Италија и поголемиот дел од Балканот забележаа едни од највисоките „чувствувани топлини“, индикатор кој го мери влијанието врз човечкото тело земајќи ги предвид факторите како што се влажноста и температурата.
Максималните вредности на индикаторот достигнаа 48°C северно од Лисабон, околу 7°C над просекот и се поврзани со „екстремен топлотен стрес“, соопшти Коперникус.
Температурите на површината на морето низ западниот Медитеран беа „исклучително високи“ за месецот, околу 5°C над просекот во некои области, а температурите се искачија на рекордни 27°C на 30 јуни.
Повисоките температури на водата го намалија ноќното ладење на крајбрежниот воздух, придонесоа за поголема влажност и му наштетија на морскиот живот, соопшти Коперникус.
Анализата на АФП, заснована на податоци од програмата Коперникус, покажа дека 12 земји и околу 790 милиони луѓе низ целиот свет доживеале рекордна топлина минатиот месец.
Кина го забележа најтопол јуни досега
Опасни топлотни бранови зафатија делови од Соединетите Американски Држави, додека 102 метеоролошки станици во Кина го регистрираа својот најтопол јуни досега, при што некои регистрираа температури над 40°C, според државните медиуми.
Јуни доживеа серија временски екстреми низ целиот свет.
Катастрофални пожари беснееја во делови од Канада и јужна Европа, додека смртоносни поплави погодија делови од Јужна Африка, Кина и Пакистан.
Коперник изјави дека делови од Западна Европа биле посуви од просекот, додека особено суви услови биле забележани во Северна Америка, источна и јужна Африка, Арапскиот Полуостров, делови од централна и источна Азија и јужна Јужна Америка.
Делови од светот каде што биле забележани повлажни од просекот услови биле јужен САД, делови од Кина и јужен Бразил.
Интензивни дождови и бури
Глобалното затоплување не е само поради зголемувањето на температурите, туку и поради ефектите од дополнителната топлина врз атмосферата и морињата.
Потоплиот воздух може да содржи повеќе водена пареа, а потоплите океани значат поголемо испарување, што резултира со поинтензивни дождови и бури.
Збирот податоци на Коперник се базира на милијарди мерења од сателити, бродови, авиони и метеоролошки станици.
Во последните две години се случија извонредни горештини.
Парискиот климатски договор им овозможи на земјите да се обидат да го ограничат долгорочно глобално затоплување од 1,5°C, по што се поверојатни поголеми и потрајни климатски и еколошки промени.
Но, многу научници сега велат дека ќе биде речиси невозможно да се остане под тоа ниво, со пробив што се очекува околу 2030 година или порано, што потенцијално ќе го соочи светот со невиден предизвик во обидот повторно да се забави затоплувањето.