Две години по првите случаи на ковид-19, луѓето се чини дека сѐ повеќе се навикнаа да живеат со пандемија. Меѓутоа, глобалното јавно мислење сега изгледа покритично кон идејата за жртвување на човековите права (намалување за 10 процентни поени), иако сè уште преовладува подготвеноста да се жртвуваат човековите права во борба против вирусот. Сомнежот во ефикасноста на главната алатка за борба против ковид 19 – вакцините, се зголемува бидејќи половина од анкетираните ширум светот не се сигурни дали вакцините навистина функционираат.
Ова се некои од главните наоди на новото глобално истражување за ставовите кон вирусот ковид-19, спроведено од Меѓународната асоцијација Галуп на крајот на 2021 година кое вклучува околу 42.000 полнолетни граѓани од 45 земји низ светот меѓу кои и од Макединија.
На прашањето дали вакцините против коронавирус се навистина ефикасни, Македонија е во рамките на светскиот просек, скоро половина (49%) од испитаниците се изјасниле дека се согласуваат со оваа изјава, 43 отсто не се согласуваат, а 5 отсто немаат одговор на ова прашање.
Прашани дали заканата од коронавирусот е претерана, во земјава, 60 отсто од анкетираните веруваат дека заканата од коронавирусот е претерана, 34 проценти сметаат дека заканата од коронавирусот не е претерана и 5 отсто немаат одговор на прашањето.
На прашањето „Колку сум подготвен да жртвувам некои од моите човекови права доколку тоа помогне да се спречи ширењето на вирусот“, Македонија е во рамките на светскиот просек (60%), 61 процент од анкетираните во земјава се согласуваат со оваа изјава и покажуваат подготвеност да жртвуваат некои од своите човекови права доколку тоа го спречи ширењето на вирусот, 31 процент не се подготвени за тоа, а 8 отсто немаат одговор на ова прашање.
Според истражувањето, на светско ниво мислењата се поделени за ефикасноста на вакцините – половина од анкетираните се сомневаат дали тие се навистина ефикасни, додека 43 отсто не се сомневаат. Несигурноста кон вакцините е најизразена во Африка (64%), исто така несигурност е изразена и на Блискиот Исток, Индија, Азија и Русија. Најмалку кои се сомневаат за ефикасноста на вакцината се луѓето во Австралија (78%), ЕУ (53%) и САД (51%). Овој сомнеж, според анализата на резултатите, има потенцијал да го наруши и рутинското вакцинирање.
Две години по избувнувањето на пандемијата, 44 отсто низ светот веруваат дека заканата од коронавирусот е претерана, а речиси половина (49%), не се согласуваат со ова. И покрај тоа што некои земји зборуваат за „живеење со ковид“ и „крај на ограничувањата“, овие ставови за заканата од ковид-19 остануваат главно непроменети од пред две години. Перцепцијата дека заканата е претерана е најистакната во Индија (65%), на Блискиот Исток (61%), Западна Азија (55%), Африка (53%) и европските земји надвор од ЕУ (50%). Во Австралија (78%), Латинска Америка (62%), Европската унија (61%), Источна Азија (53%) и Русија (52%) се меѓу најголемите нации и региони кои многу не се согласуваат дека заканата е претерана.
Истражувањето покажува и дека луѓето се помалку подготвени да ги жртвуваат своите човекови права за да го спречат ширењето на вирусот две години по почетокот на пандемијата, иако подготвеноста сè уште преовладува. Сега, 60 отсто ширум светот изјавуваат дека се подготвени, па дури и многу подготвени да жртвуваат некои од своите човекови права доколку тоа би го спречило ширењето на болеста, а 31 процент не се согласуваат или многу не се согласуваат. Останатите се двоумат да одговорат. Пред една година, 70 проценти од испитаниците ширум светот изјавија дека се подготвени да се откажат од некои од своите права во борбата против ковид-19. Една четвртина се спротивстави на идејата да ги жртвуваат своите права за да се спречи ширењето на пандемијата.
Граѓаните во Индија (80%) Австралија (75%), Блискиот Исток (75%), Африка (65%) и Азија (62% во западниот дел на континентот и 61% во источниот) се најподготвени да се откажат од некои од своите човекови права со цел да се спречи ширењето на вирусот. Најмногу против идејата за жртвување на човековите права се луѓето во Латинска Америка (40%), ЕУ (35%) и САД (35%).
– Животот со вирусот е прифатен како „новото нормално“ од поголемиот дел од јавноста низ сите континенти, но поддршката за ограничувањата опаѓа речиси насекаде. Огромното одобрување на владите, регистрирано во светот пред две години на почетокот на пандемијата, постојано се намалува. Вакцините веќе не се доживуваат како „магично чудо за спас“ за мнозинството од глобалните граѓани и сериозно разочарување од тој аспект е регистрирано во развиените земји каде што нивото на вакцинација е високо. Кризата со пандемијата не е завршена, но начинот на кој се решаваше досега ја губи поддршката од јавноста и има јасни знаци дека „повеќе од истото“ нема да функционира – вели Канчо Стојчев, претседателот на Меѓународното здружение Галуп (ГИА).
Истражувањето „Крајот на годината – ковид 19“ во Македонија во 2021 година го спроведе БРИМА – македонски член на Меѓународната асоцијација Галуп (Gallup International Association), во периодот од 18 ноември до 2 декември 2021 година. со 1210 испитаници, лице в лице, во домот на испитаникот, со маргина на грешка од +/- 2,8.
