Два и пол месечно бебе пред неколку дена почина од голема кашлица во Мостар. Таа не била вакцинирана и имала други здравствени проблеми. Лекарите посочуваат дека состојбата не е алармантна, но е сериозна бидејќи дури има епидемија на голема кашлица во соседна Хрватска. Бебињата се најранливи, а често имало и смртни случаи. Славен Краина, педијатар од Добој и Аниса Бајрамовиќ, раководител на Работното одделение за епидемиологија, главен кантонален епидемиолог, објаснија како изгледаат симптомите на голема кашлица кај бебињата и колку е важно бебињата да ги примат сите вакцини во Нов ден.
Имавме случај на голема кашлица кај новороденче во Мостар? Има ли простор за паника и кој е советот за родителите?
„Генерално нема место за паника, но има за деца од 0 до две години бидејќи тие се најранливи, а да не зборуваме до петгодишна возраст. Вакцинацијата по наредба на Сојузното Министерство за здравство се одвива во првата година од животот, тоа е примарна серија на вакцинирање и првата ревакцинација ја имаме на 18 месеци бидејќи децата тогаш се најранливи доколку се разболат. Случајот во ХНК е дете помладо од 6 месеци. Кога децата ќе добијат симптоми, 50 проценти од случаите завршуваат со смрт“, вели Бајрамовиќ.
Симптоми на голема кашлица?
„Болеста може да се подели во три фази. Првиот е до седум дена и изгледа како втора респираторна инфекција без температура најчесто, благ секрет од носот, одбивање на оброци и раздразливост на детето. Вториот период е напад на кашлање кој се јавува во интервали, најчесто ноќе, често по издишување, детето почнува спазматично да вдишува и затоа се нарекува голема кашлица поради звукот, лицето е црвено, очите може да бидат туркано напред со јазикот или може да биде придружено со синило околу устата и да се смири после тоа. Но, за време на овие напади на кашлање, некои деца под шест месеци често може да доживеат кризи на свеста што може да остави трајни последици врз централниот нервен систем. По 3-4 недели кашлање започнува фазата на опоравување. Сега апелираме до децата навремено да се вакцинираат и да не ги пропуштаат законски пропишаните вакцини. Најзначајна компликација за значителен број деца е тоа што добиваат пневмонија и често бараат престој на интензивна нега со кислородна поддршка“, вели Краина.
Состојба во КС со вакцинација и голема кашлица?
„Во последните три години немаме ниту еден случај, а во четвртата година наназад имавме два. До септември требаше да бидеме на 70 проценти вакцинација со првите три дози, а со првата сме на 56 проценти. Секогаш заостануваме 20 проценти. Имаме и можност да ги вакцинираме децата кои доцнат. но не треба да дозволиме удобност на докторот дека не е доцна детето да ја прими таа вакцина до втората или третата година. Детето не смее да се враќа кога ќе дојде на вакцинација, во КС не е дозволено да се вратат без вакцина против голема кашлица. Вакцинациите се прават во педијатриски амбуланти“, рече Бајрамовиќ.
Колку е важна вакцината Pentaxim и дали ревакцинацијата е задолжителна?
„Пентаксим штити од дифтерија, тетанус, голема кашлица, детска парализа… Децата треба целосно да се вакцинираат според календарот бидејќи само така добиваме целосна заштита, а ревакцинацијата е многу важна. Американската академија за педијатрија предложи децата да добиваат бустери и подоцна, а се препорачува и за трудници во првиот триместар“, рече Краина.
Колку се безбедни вакцините?
Тие се многу безбедни, но секогаш може да има локална реакција, а лекарите ги информираат родителите за ова. Секоја вакцина има одредени несакани ефекти во упатствата. Од кога работам во Заводот за јавно здравје ги добиваме овие пријави за несакани реакции и досега ниту една реакција не е сериозна за оваа вакцина, а јас работам 15 години. Тоа е црвенило и оток и поминува за три до пет дена. Лекарите препорачуваат земање парацетамол по примањето на таа вакцина.
