Во Хрватска има се повеќе странски работници, не само од соседните земји, туку и од се подалечните земји како Индија, Непал, Филипините… Не зборуваме само за сезонски работници во туризмот, туку се повеќе и за оние кои се вработени на целогодишни работни места.
Тие патуваат илјадници километри и инвестираат илјадници евра за да работат овде. Некои планираат да останат подолго, други чекаат подобро платена работа на друго место или време да се вратат. Тие ги раскажаа своите приказни за емисијата Лабиринт на ХРТ.
Тие подигаат кредити
„Кога дојдов во Хрватска од Индија, платив 6.000 евра за работна дозвола. Значи имам кредит. Сега и праќам пари на мајка ми. Ќе ги вратат кредитите“, изјави Индиецот Сандип Д’соуза.
Уште поголем заем подигнал Нирој Покрел од Непал, кој од минатата година е во Хрватска и работи во градежна компанија во Самобор со уште 10 сонародници.
„Кога дојдов во 2022 година, куната сè уште важеше. Значи, треба да платам околу 50.000 куни. Позајмив околу 7.000 евра, ја платив агенцијата и дојдов овде“, открива Нирој.
Кога Назрин Тимапур првпат дошла пред шест години, за да плати 2.500 евра на индиска агенција, самохраната мајка на три деца, без приход, го заложила своето злато.
„Го депонирав златото во банка. Зедов кредит од банката и тие пари му ги дадов на агентот, а откако дојдов овде, 6 месеци секој месец испраќав пари во банка и го покривав долгот“, вели Назрин.
Секој месец испраќа многу пари дома бидејќи таму има две деца, чие образование го плаќа.
Секој месец им ја испраќам платата, а овде ја трошиме платата на ќерка ми“, открива тој.
„Мора да издржиме“
Парите за семејството се пари за иднината. Не размислува за себе, особено сега кога ќерката е со неа и работат заедно. Таа поради гужвите го напуштила сместувањето што го платило земјоделското претпријатие, а живее многу скромно во приватна куќа. Со една плата треба да го плати станот и храната.
„И храна, да. Да, и купувањето, можеби 100 или 200 евра ќе ни остане. Тоа ни е доволно затоа што сме заедно, двајца, јас и ќерка ми. Таа не јаде многу. Тоа е живот. Мора да издржиме“, изјави Назрин.
На Назра најмногу и недостасуваат децата. Работела во Хрватска, потоа заминала во Кувајт и била дадилка, па се вратила во Хрватска. Физичката работа во компанија за производство на домати, станувањето во 4:30 не е важна, вели таа, се е за нејзиното семејство. Нејзината ќерка Мускан Тимапур не ја гледа Хрватска само како место за заработка, за неа Хрватска е многу повеќе.
„Имам слобода во Хрватска“
„Во Индија имаме премногу ограничувања и правила бидејќи жените не можат да излезат надвор, девојчињата не можат да разговараат со момчињата и не можат да направат ништо сами. Во Хрватска имам слобода и можам се, да разговарам со некои момчиња или да одам некаде, да уживам, како пријател, да разговарам, да одам каде било. Слобода е кога можам да го трошам времето како што сакам“, посочува Мускан.
“Да Добро сум. ќе живеам овде. Можам да ја донесам и сестра ми и таа да учи овде. Дека и двајцата живееме овде. После тоа можам да му се јавам на брат ми и тој да учи или да работи нешто овде. Тие можат да направат сè. Ништо не учев. Но, тие учат. Тие мора да бидат нешто во животот. И сето тоа затоа што мораме да ја спречиме мама да продолжи да работи. Можеби сега треба да се одмори. Ќе работиме за неа“, изјави Мускан.
Филипинците Џејпи Јагорин и мајката Жан Кортес работат во производство во последните две години. И тие би сакале да останат во Хрватска.
„Па, тоа е тоа. Ова е мојот сон. Аплицирав затоа што платата е висока, затоа. Тогаш ги видов луѓето овде. Добро, пријателско. Не знам, можеби поради ќерка ми ќе барам престој овде. Таа е родена овде. Во Хрватска“, вели Џејпи.
Вели дека би сакал неговата ќерка да живее во Хрватска.
„Затоа што знаете, на Филипините е исто како и овде, но голема плата. 800 евра ми е платата, понекогаш 300 евра испраќам на Филипините“, вели Џејпи и додава дека 500 евра се доволни за неговото мало семејство. Филипинецот Мелчор Лундаг рече дека Филипинците живеат од ориз, а Хрватска ја смета за мирна земја.
„Јас сум тука само за моето семејство, па им испраќам 70% од мојата плата“, рече тој.
