Војната на рускиот претседател Владимир Путин во Украина требаше да биде неговото крунско достигнување, демонстрација за тоа колку далеку стигнала Русија од распадот на Советскиот Сојуз во 1991 година. Анексијата на Украина требаше да биде првиот чекор во обновувањето на Руската империја. Путин имаше намера да ги разоткрие САД како хартиен тигар надвор од Западна Европа и да покаже дека Русија, заедно со Кина, е предодредена за водечка улога во новиот, мултиполарен меѓународен поредок.
Не испадна така. Киев остана силен, а украинската војска се трансформираше во сила, делумно благодарение на нејзиното блиско партнерство со САД и западните сојузници. За разлика од нив, руската војска покажа лошо стратешко размислување и организација. Политичкиот систем зад него се покажа неспособен да учи од своите грешки. Со мали шанси да ги диктира дејствијата на Путин, Западот ќе мора да се подготви за следната фаза од катастрофалната војна во Русија, пишуваат аналитичарите Лијана Фикс и Мајкл Кимаџ за Форин аферс, пренесува Index.hr.
Во продолжение ви ја пренесуваме нивната анализа:
Самата војна е непредвидлива. Навистина, текот на конфликтот ги отфрли првите прогнози дека Украина брзо ќе падне; пресвртот на судбината е невозможно да се игнорира. Сепак, се чини дека Русија оди кон пораз. Помалку е сигурно каква форма ќе има овој пораз. Постојат три основни сценарија, од кои секое би имало различни последици за Западот и Украина.
Првото сценарио – Русија го прифаќа поразот според условите на Украина
Првото и најмалку веројатно сценарио е Русија да го признае поразот со прифаќање на договорено решение за условите на Украина. Многу би требало да се смени за ова сценарио да се оствари бидејќи сите прилики на дипломатски разговори меѓу Русија, Украина и Западот исчезнаа. Размерите на руската агресија и размерите на руските воени злосторства би ѝ отежнале на Украина да прифати какво било дипломатско решение освен целосно руско предавање.
Покрај тоа, руската влада – под Путин или еден од неговите наследници – може да се обиде да го задржи Крим и да бара мир на друго место. За да го спаси образот дома, Кремљ би можел да тврди дека се подготвува за долг натпревар во Украина, оставајќи ја отворена можноста за дополнителни воени упади.
Москва може да го обвини НАТО за лошите перформанси, тврдејќи дека пратките на оружје, а не украинските сили, ја спречиле Русија да победи. За овој пристап да помине во режимот, тврдокорните – веројатно вклучувајќи го и самиот Путин – ќе треба да бидат маргинализирани. Ќе биде тешко, но не и невозможно. Меѓутоа, за време на Путин, таков исход е многу неверојатен, имајќи предвид дека неговиот пристап кон војната беше максималистички од самиот почеток.
Второ сценарио – Неуспех среде ескалација
Друго сценарио за руски пораз би вклучувало неуспех среде ескалација. Кремљ нихилистички ќе се обиде да ја продолжи војната во Украина, а во исто време да започне кампања на саботажа во земјите кои го поддржуваат Киев и во самата Украина. Во најлош случај, Русија би можела да одлучи за нуклеарен напад врз Украина.
Војната тогаш ќе доведе до директен воен конфликт меѓу НАТО и Русија. Русија би се трансформирала од ревизионистичка држава во непријателска држава, транзиција која веќе е во тек, а тоа би го засилило верувањето на Западот дека Русија претставува единствена и неприфатлива закана. Преминувањето на нуклеарниот праг може да доведе до конвенционално вклучување на НАТО во војната, забрзувајќи го поразот на Русија на теренот.
Третото сценарио – Падот на режимот на Путин
Конечното сценарио за крајот на војната би било пораз и пад на режимот, при што одлучувачките битки не се одвиваат во Украина, туку во ходниците на Кремљ или на улиците на Москва. Путин строго ја концентрираше моќта во своите раце, а неговата тврдоглавост во водењето на губитничка војна го стави неговиот режим на разнишани нозе. Русите ќе продолжат да го следат својот неспособен император само до одреден момент.
Иако Путин донесе политичка стабилност во Русија – достигнување за пофалба со оглед на расипаноста на постсоветските години – неговите граѓани би можеле да се свртат против него ако војната доведе до широко распространета сиромаштија. Падот на неговиот режим може да значи итен крај на војната, со која Русија нема да може да се бори во услови на домашен хаос што следеше. Државниот удар проследен со граѓанска војна ќе го овековечи она што се случи по преземањето на болшевиците во 1917 година, што го забрза повлекувањето на Русија од Првата светска војна.
Рускиот пораз ќе ја ослободи Украина од теророт што го претрпе од почетокот на инвазијата. Ова ќе го зајакне принципот дека нападот врз друга земја не може да помине неказнето. Ова може да отвори нови можности за Белорусија, Грузија и Молдавија, како и за Западот да ја заврши организацијата на Европа според своите идеи. За Белорусија може да се појави пат до крајот на диктатурата и слободни и фер избори. Заедно, Грузија, Молдавија и Украина би можеле да се стремат кон евентуална интеграција во Европската унија и можеби НАТО, по моделот на Централна и Источна Европа по падот на Советскиот Сојуз.
ФА наведува и како би можел да се врати падот на Путин вие во граѓанска војна и распаѓање на Русија. Целосната анализа прочитајте ја овде.
