Европската комисија во средата објави дека ќе работи на формирање специјален суд за руски воени злосторства во Украина и предложи конфискација на замрзнатите руски средства од кои штетата на Украина би биле делумно обештетени.
„Иако продолжуваме да го поддржуваме Меѓународниот кривичен суд, предлагаме формирање на специјален суд со поддршка на Обединетите нации за истрага и судење за руските воени злосторства во Украина“, изјави претседателката на Комисијата Урсула фон дер Лајен.
ЕК ќе бара најголема можна поддршка од меѓународната заедница за формирање таков суд, додаде таа.
Комисијата наведува дека воените злосторства, злосторствата против човештвото и злосторството геноцид може да се гонат во оние земји-членки на ЕУ кои го вовеле принципот на универзална јурисдикција за овие злосторства во нивните национални правни системи.
Под универзална јурисдикција, овие дела се казниви без оглед на националноста на сторителот и жртвата и без оглед на местото каде што е извршено кривичното дело.
Секоја земја-членка на ЕУ треба да одлучи дали ќе обезбеди таква универзална јурисдикција и, доколку го направи тоа, да ги дефинира прецизните услови под кои ќе им овозможи на нејзините судови да имаат универзална јурисдикција над овие кривични дела.
Фон дер Лајен нагласи дека Русија мора да плати за материјалното уништување во Украина. „Ќе обезбедиме со нашите партнери Русија да плати за уништувањето што го предизвика, со замрзнување на средствата на олигарсите и средствата на нејзината централна банка“, рече Фон дер Лајен.
Таа посочи дека Европската унија блокирала 300 милијарди евра резерви на руската централна банка и замрзнала 19 милијарди евра руски олигарси.
Проценката на материјалната штета предизвикана од руската агресија во Украина е 600 милијарди евра.
Фон дер Лајен рече дека ЕУ, заедно со своите партнери, може да управува со овие средства на краток рок и да ги инвестира во обновата на Украина. Комисијата сака да обезбеди правна рамка за да може замрзнатите средства да се користат за реконструкција и помош за Украина.
Една од идеите е да се поврзе укинувањето на санкциите за рускиот имот со потпишувањето на мировниот договор меѓу Украина и Русија, со што би се решило и прашањето за воените репарации.
Дотогаш, Европската комисија би сакала да истражи со меѓународните партнери кои усвоиле слични санкции, дали е можно да се иницира активно управување со замрзнатите и „имобилизирани“ средства, особено ликвидните средства на државните претпријатија и Руската централна банка и поврзаните субјекти, со цел да се финансира реконструкцијата со овие средства.на Украина.
За таа цел треба да се воспостават соодветни финансиски инструменти, по можност на меѓународно ниво и да се променат постојните правни акти на ЕУ за рестриктивни мерки, велат од Комисијата.