Европската комисија во вторникот предложи да се издвојат 500 милиони евра од буџетот на ЕУ во следните две години за да се поттикне заедничко набавување оружје за да и се помогне на Европа да ги надополни резервите откако ќе и даде дел од оружјето на Украина.
„Земјите-членки презедоа храбри чекори испраќајќи итно потребна одбранбена опрема во Украина. Во истиот дух на солидарност, ЕУ ќе им помогне да ги обноват овие залихи преку охрабрување на заедничките јавни набавки, што ќе и овозможи на европската одбранбена индустрија подобро да одговори на овие итни потреби“, рече извршната потпретседател на Комисијата Маргрете Вестагер.
Овој инструмент вреден 500 милиони евра би ја поттикнал соработката на земјите членки во набавките во областа на одбраната. Ова ќе придонесе за солидарноста, интероперабилноста и ефикасноста на јавната потрошувачка и ќе го спречи ефектот на потиснување (неможноста на земјите-членки да ја задоволат својата побарувачка за одбранбени производи бидејќи побарувачката е на својот врв). Со тоа би се избегнало и фрагментација, ќе се зголеми конкурентноста и ефикасноста на европската одбранбена технолошка и индустриска база, особено со забрзување на приспособувањето на индустријата кон структурните промени, вклучително и зголемувањето на производните капацитети, кои произлегуваат од новото безбедносно опкружување по руската агресија врз Украина, наведува Комисијата.
Комесарот за внатрешен пазар Тиери Бретон рече дека земјите-членки допреле до нивните резерви на муниција, противвоздушни и противтенковски одбранбени системи, тенкови.
„Ова де факто создаде ранливост што сега треба итно да се реши“, рече Бретон.
Затоа, приоритет е набавката на преносливи ракети земја-воздух, преносни противтенковски ракети, топови од 155 милиметри и поврзана муниција, рече Бретон, додавајќи дека земјите-членки ја задржуваат „апсолутна слобода“ при купувањето оружје и дека средствата од ЕУ се не се користи за купување оружје, туку за поттикнување на земјите-членки да соработуваат.
Соочени со нови безбедносни предизвици, земјите-членки најавија дека имаат намера да ги зголемат трошоците за одбрана. Сепак, без поголема координација и соработка, овие зголемени инвестиции повлекуваат значителни ризици како што се зголемување на фрагментацијата на европскиот одбранбен сектор долж националните граници, ограничување на потенцијалот за соработка во текот на животниот циклус на опремата, зголемување на зависноста од надворешни фактори и нарушување на интероперабилноста и оперативните способности на вооружените сили на земјите членки .
