Факултетот за технички науки на Универзитетот во Нови Сад соопшти дека конструкцијата на настрешницата над главниот влез на холот на Железничката станица во Нови Сад била натоварена со поголемо оптоварување од првично предвиденото за околу 107 kg/m2, односно за 23,11 тони, објави српскиот портал ТВ Н1. Вештаците, кои го извршиле вештачењето наложено од Вишото јавно обвинителство во Нови Сад, сметаат дека визуелните знаци на скршеницата сигурно биле видливи со денови.
Настрешницата над главниот влез на салата на железничката станица во Нови Сад се урна на 1 ноември 2024 година, при што загинаа 15, а тешко беа повредени две лица. Јавниот обвинител на Вишото јавно обвинителство – Нови Сад нареди вештачење поради сомнение дека настрешницата е неправилно изградена и дека со нејзиното ставање во употреба е сторено кривично дело против општата безбедност.
„Тензиите, како клучен конструктивен елемент за обезбедување на носивоста и на стабилноста на настрешницата, беа во состојба на намалена носивост и зголемено оптоварување во моментот на уривањето“, велат од Факултетот за технички науки на Универзитетот од Нови Сад.
Експертите утврдиле дека состојбата на челичните жици, од кои се направени затегнувачите, е деградирана.
„Намалената носивост ја потврдија резултатите од лабораториските испитувања на Институтот ИМС, според кои, во моментот непосредно пред уривањето, околу 40% од жиците во затегнувачите биле во дефект. Причината за ваквата состојба е корозијата што настанала во каблите на спојот на затегнувачот и потпирачот на покривот. Овој дефект можеше да се утврди преку проверка на конструкцијата при контролни проверки пропишани како дел од редовното одржување на објектот“, велат експертите.
Лабораториските испитувања на земените примероци потврдиле дека основниот материјал, вграден во структурата на настрешницата ,ги исполнува барањата на проектот, пишува Телевизија Н1.
„Во најголем дел, во поглед на градбата, натстрешницата е изведена на висококвалитетен начин, со што е постигната состојба која обезбедува сигурна експлоатација во периодот од изградбата до моментот на рушење во отсуство на редовно одржување и зголемено оптоварување од околу 15%. Треба да се каже дека ова оптоварување приближно одговара на снежното оптоварување за кое е пресметана конструкцијата, но го објаснува и фактот дека дефектот настанал без снег на настрешницата“, велат експертите.
Со вештачењето е утврдено дека сите материјали, користени при изградбата на Железничката станица во Нови Сад, се со задоволителен квалитет и дека падот на настрешницата на 1 ноември 2024 година не може да се припише на незадоволителниот квалитет на материјалите, поставени во текот на изградбата на објектот во 1964 година.
Резултатите од вештачењето упатуваат на заклучокот дека до уривање на конструкцијата дошло од комбинација на два главни фактора кои делувале на конструкцијата на тој начин што ја намалиле нејзината носивост, се наведува во извештајот. Првите се заградите кои, како „конструктивен елемент за обезбедување на носивоста на настрешницата во моментот на уривањето, биле во состојба на намалена носивост под дејство на зголемено оптоварување“. Вториот фактор, кој во комбинација со првиот делувал на конструкцијата, така што заедно ја намалиле нејзината носивост, било повеќекратното зголемување на оптоварувањето на затегнатоста во споредба со оригиналниот проект, пишува телевизија Н1.
„Намалувањето на носивоста на затегнувачите и нивното преоптоварување го активира механизмот на фрактура во крутите приклучоци на попречните греди на настрешницата до столбовите на јужната фасада на зградата. Олабавувањето на крутите врски на спојот на фасадните столбови, а попречните носачи создадоа услови за целосно откажување на затегнатоста и појава на кршлива скршеница на настрешницата“, велат експертите.
