Австрискиот федерален претседател Александар Ван дер Белен му го додели највисокото државно признание на негирањето на геноцидот Петер Хандке, што предизвика многу критики во Босна и Херцеговина, но и во дијаспората, пренесува австрискиот весник „Дер Стандард“ и пренесува делови од писмото испратено од БиХ. здруженија во таа земја.Ван дер Белен.
Тројца добитници на Нобелова награда – три примери за многу идни генерации“, напиша Ван дер Белен на својата Фејсбук страница. Покрај Хандке, наградени се и Ерик Кандел и Антон Цајлингер.
Дер Стандард истакнува дека Хандке е контроверзен поради неговата поддршка за етничкиот националистички режим во Србија за време на Слободан Милошевиќ, чиј режим „започна војни во Хрватска и Босна и Херцеговина и се обиде да откине делови од овие две земји за да создаде Голема Србија“.
Остри критики за Хандке пристигнаа од организацијата Consilium Bosniacum, која ги обединува здруженијата на БиХ во Австрија.
„Одлуката да му се оддаде почит на г-дин Хандке длабоко иритираше и шокираше многу преживеани од геноцидот“, се вели во писмото до Ван дер Белен.
Наградата е доделена „без да се води сметка за демократската и хуманистичка одговорност на културните работници“.
Како што наведува овој австриски весник, доделувањето на наградата на Хандке исто така не е во согласност со тоа што Австрискиот национален совет во резолуцијата од 2022 година го одбележа геноцидот во Сребреница.
Во писмото, Consilium Bosniacum го изразува „своето големо незадоволство и разочарување“.
„Ги цениме вашите напори да создадете Австрија заснована на солидарност и хуманизам“, му напишаа претставниците на здружението на Ван дер Белен. Сепак, тие изјавија дека токму поради тоа луѓето се ужаснати што Ван дер Белен му оддаде посебна почит на Хандке.
„Речиси 200.000 луѓе со потекло од БиХ живеат во Австрија, кои добро се интегрираа во општеството и кои гордо ја поддржаа вашата страна на претседателските избори. Нашата заедница се залага за политика заснована на хуманистички и европски вредности и ве гледа како пример за овие принципи“, изјавија тие.
Критики за наградата на Хандке упатија и десет експерти за Балканот во заедничко писмо. Меѓу нив се Јенс Воелк, експерт за уставно право од Универзитетот во Тренто, американскиот аналитичар Курт Басуенер и експертот за германски студии Вахидин Прељевиќ, автор на книгата „Југословенскиот комплекс“ на Хандке.
„Аполог на Голема Србија“
Хандке дозволи да биде заробен од апологетите на Голема Србија и со тоа стана „активен дел од машинеријата за негирање и банализирање на геноцидот“, наведуваат потписниците на писмото упатено до Ван дер Белен.
„Ова застапување на нехумана политика треба да ги исклучи државните почести“, велат тие и нагласуваат дека тоа не е еднократен „неуспех“ на Хандке, туку негов цврст став.
„Во своите текстови и јавни изјави, г-дин Хандке постојано го претставува истиот монструозен наратив од 1996 година и цинично ја фалсификуваше историјата: жртвите на Сребреница не се жртви, туку всушност сторители кои потоа умреа во чин на одмазда. „Господинот Хандке исто така прибегнува кон сличен менталитет на замена на сторителот и жртвата во случаите на злосторствата во Сараево, Тузла и Вишеград“, објаснуваат потписниците.
Тие посочуваат дека, со оглед на новите опасности во Европа, постои потреба од „јасно позиционирање и разграничување на сите политички демократски сили од сите оние етнички апологети и нивните поддржувачи кои го банализираат насилството и придонесуваат за широко ширење на етничко-расистичките идеологии на изумирање“.
Тие предупредија дека Ван дер Белен испратил погрешни сигнали и дека зачувувањето на европските вредности треба да биде главен приоритет за сите демократи.
Во писмото се зборува и за улогата на Трибуналот за воени злосторства (МКТЈ) во Хаг.
„По повод оваа пресуда против високи српски соучесници, долгогодишниот главен обвинител на МКТЈ, Серж Брамерц, уште еднаш јасно рече: Тоа не беше граѓанска војна во Босна, туку меѓународен конфликт – со учество на Хрватска и Србија да ја поделат територијата на Босна и Херцеговина“, изјавија тие.
Тие истакнаа дека војните и воените злосторства во Босна и Херцеговина, Хрватска и Косово се добро документирани, но дека Хандке сè уште се држел до своите идеи во последниве години.
