Во Србија неделно се регистрираат околу 4.000 нови случаи на коронавирус, а се тестираат околу 20.000 луѓе.
Без оглед на толку голем број тестови, во јавноста сè почесто се поставуваат прашања дали постоечките тестови за ковид можат да откријат нови подваријанти на коронавирусот или треба да се модифицираат, како што беше случај оваа сезона со вакцините против Ковид.
Одговарајќи на тој виролог проф. Д-р Ана Банко од Институтот за микробиологија и имунологија на Медицинскиот факултет во Белград за Данас вели дека ПЦР тестовите остануваат „златен стандард“ за лабораториска дијагностика САРС-КоВ-2.
„Тие претставуваат еден вид молекуларни тестови со специфично размножување на нуклеинската киселина, односно генетскиот материјал на вирусот заради точна и чувствителна дијагностика. Поради гореспоменатото размножување, овие тестови имаат поголема веројатност да го детектираат вирусот отколку пошироко користените антигенски тестови. Затоа е вообичаена процедура да се прави ПЦР тест по негативен антиген тест кај пациент за кој постои сомневање дека има ковид-19“, посочува нашиот соговорник и додава дека антигенските или „брзите“ тестови се базираат на докажување на специфичен вирусен антиген. во рок од 15 – дури и една минута.
Таа нагласува дека „позитивните резултати од тестот за антиген се многу точни и сигурни.
„Од друга страна, чувствителноста на овие тестови е помала од PCR тестовите. Затоа, кога резултатот е негативен, не може да се исклучи инфекцијата“, додава таа.
Зборувајќи за модификацијата на тестовите, Банко вели дека бидејќи вирусот САРС-КоВ-2 се менувал за време на пандемијата, се очекувало присуството на мутации во вирусниот геном на САРС-КоВ-2 потенцијално да влијае на изведбата на тестот.
„Со обезбедување на редовно и континуирано следење на мутациите и варијантите на циркулирачките вируси, како и следење на квалитетот на извршувањето на постоечките тестови за откривање на вакви мутирани варијанти, максимално се намалува можноста за доведување во прашање квалитетот на лабораториската дијагностика. Со редовно проценување на влијанието на новите варијанти на вируси врз тестовите, тестовите се ревидираат и се одобруваат за употреба во реално време, според препораките на регулаторните тела. Тоа значи дека, на пример, дизајнот на тестовите што се користат во 2020 година се разликува од дизајнот на тестовите што се користат денес“, вели проф. д-р Банко.
Таа истакнува дека PCR тестовите се дизајнирани да детектираат повеќе различни гени на вирусот, обично два до три. Ова, како што додава соговорникот на Данас, обезбедува не само поголема чувствителност и специфичност, туку и докажување на оние делови од вирусниот геном кои не се подложни на промени, односно мутации.
„На овој начин, промените во гените на ниво на протеинот С не можат да го спречат тестот да докаже присуство на вирусот на ниво на други гени кои не се променети бидејќи немаат таков капацитет за промени. Двојниот, па дури и тројниот дизајн на откривање на вирусот опишан во случајот со PCR, заедно со редовното следење на квалитетот на перформансите за време на пандемијата и промените во вирусот, е доволна основа за веродостојноста на резултатите“, заклучува проф. д-р Ана Банко.
Според денешниот дел објавен на веб-страницата covid19.rs, во претходните седум дена биле регистрирани 3.968 случаи, а тестирани се 19.509. Виролозите и епидемиолозите укажуваат дека водечка е омикронската подваријанта „ерис“ со 30 проценти, која брзо се шири и, за среќа, претставува поблага клиничка слика.
Токму затоа не секој завршува на лекар, а со тоа и не се тестира, па може да ви се случи да имате корона, но да ја припишете на респираторна инфекција која ја „лечете сами дома“.
Да потсетиме, Србија се уште не одлучила дали ќе увезе подобрени вакцини против корона, кои се наменети за нови подваријанти на омикрони. Како што изјави за Данас епидемиологот на Институтот за јавно здравје „д-р Милан Јовановиќ Батут“ д-р Владан Шапоњиќ, стручната комисија за имунизација му дала мислење на Министерството за здравство дека е неопходно да се разгледа набавката на најновата адаптирана вакцина.
Тој, исто така, препорача ризичните групи (над 65 години, луѓе од сите возрасти со хронично заболување или ослабен имунитет, бремени жени, здравствени работници…) да се вакцинираат со достапните бивалентни РНК вакцини кои содржат BA.4/BA.5 варијанти на корона вирусот и кои може да се добијат во сите здравствени домови низ Србија.
