Против Република Хрватска е поднесена тужба вредна над 35 милиони евра поради заплена на јахтата „Ројал Романс“ во сопственост на компанијата Ланелија холдингс, зад која стои рускиот претприемач со недвижности Алексеј Инкин. Н1 ја анализираше позадината на овој спор во кој се споменува и името на близок соработник на Путин уапсен во Украина.
Јахтата е блокирана во пристаништето Трогир на барање на украинското обвинителство. Тоа ја поврзува со Виктор Медведчук, моќен руски тајкун против кого во Украина се води предистражна постапка. Блокадата на јахтата е побарана за да се наплати наводната штета предизвикана од Медведчук.
Хронологија на обвиненијата
Случајот е исклучително сложен и досега во јавноста имаше многу сомнителни информации за него. Се шпекулираше дека станува збор за пловен објект кој бил блокиран поради меѓународните санкции наметнати на Русија по агресијата врз Украина, но адвокатите на Инкин за N1 тврдат дека „Кралската романса“ била задржана во Хрватска како дел од процесот против Медведчук.
Украинското обвинителство, наведуваат понатаму адвокатите, го обвинува за велепредавство, поточно за склучување скапи договори за откуп на јаглен уште во 2015 година. Иако оваа истрага трае од 2016 година, судењето сè уште не е одржано, а во 2022 година украинското обвинителство издаде барање за блокирање на луксузната јахта, која повеќе не е на Медведчук, туку на Инкин.
Јахтата е во пристаништето Трогир веќе речиси две години, а Инкин тврди дека Хрватска немала апсолутно никаква причина да му го конфискува луксузниот брод. Тој смета дека за овие две години е оштетен за повеќе од 35 милиони евра откако незаконски му се ограничува имотот. Тој морал да ја одржува јахтата чија вредност се проценува на околу 130 милиони евра и да плати за укотвување во марината Трогир, но не можел бидејќи планирал да заработи со изнајмување. Затоа, велат адвокатите, трошокот надминал 35 милиони евра што Инкин ги прецизирал во тужбата против Хрватска.
Судска битка за јахтата
За ова време, спорот за јахтата продолжува во Жупанискиот суд во Сплит, кој постојано се обидуваше да добие релевантни информации за целиот случај од Украина. Пред неколку дена, сплитскиот суд одлучи да ја продолжи наредбата за конфискација на јахтата од компанијата на Инкин, која е формален сопственик, и да и ја предаде на Арма, украинската агенција за управување со имотот стекнат со корупција и други кривични дела.
Сепак, оваа одлука се уште не е конечна, па јахтата се уште не е предадена на украинските власти.
Н1 добил увид во документацијата со која Инкин се обидува да им докаже на хрватските власти дека неговата јахта била незаконски блокирана во Трогир. Неговиот правен тим од Адвокатската канцеларија Гајски, Грлиќ, Прка и Партнери тврди дека нема докази врз основа на кои јахтата би можела да биде одземена и предадена на Украина.
Заплена на луксузна јахта
Инаку, јахтата „Royal Romance“ со знамето на Кајманските Острови е блокирана во пристаништето Трогир од мај 2022 година врз основа на одлуката на Жупанискиот суд во Сплит. Таа била запрена во Риека, а потоа пренесена во Трогир.
Јахтата е задржана во Хрватска со цел, според одлуката на Жупанискиот суд во Сплит, да се обезбеди наплата на незаконски стекнатиот профит. Во прашање е постапката против Медведчук, кој според достапните информации е обвинет дека во 2015 година склучил сомнителни договори за набавка на јаглен во Украина во вредност од околу три милијарди грав или околу 165 милиони евра. Сепак, според адвокатите на Инкин, не е прецизирано дали нешто заработил незаконски.
Сепак, појаснуваат, јахтата е привремено одземена врз основа на решението за конфискација на имотна корист, иако, додаваат, Медведчук и непознатите лица кои се осомничени заедно со него, не се обвинети од украинското обвинителство за никаква имотна корист.
Колкава штета е направена?
Поконкретно, украинското обвинителство се сомнева дека Медведчук, купувајќи јаглен по високи цени од компании од регионите Луганск и Доњецк, „го направил енергетскиот сектор на Украина зависен од Руската Федерација и тамошните терористички организации“.
Во исто време, според достапните судски документи, имотот на Медведчук во вредност од над 5,6 милијарди UAH се веќе блокирани во Украина, од кои, доколку биде прогласен за виновен, може да се наплати потенцијална штета.
Адвокатите на Инкин посочуваат дека блокирањето на јахтата воопшто не е неопходно, бидејќи Медведчук не се ни сомнева дека ја купил со незаконски заработени пари, а потоа евентуално ја препродал на друг тајкун за да ја прикрие нелегалната заработка. Правно сложена ситуација, но според мислењето на адвокатите на Инкин, отсуството на нелегална заработка е клучниот аргумент против блокирањето на скапата јахта. Тоа го истакнаа во жалбата, за која сега ќе одлучува вонсудскиот совет на Жупанискиот суд во Сплит.
Какафонија од различни информации
Интересно е што за овој случај со месеци се шират различни неофицијални информации – од оние дека се работи за јахта што е блокирана поради санкции кон одредени руски тајкуни, дека хрватските власти вршат притисок на судот да и ја предаде на Украина, на оние дека предавањето на Украина е веќе решено иако како што ни потврди судот е донесена неважечка одлука.
Инаку, Медведчук беше украински олигарх и личен пријател на Владимир Путин. По руската агресија врз Украина, тој се сокри во Киев, но на крајот беше обвинет за велепредавство во бизнисот со јаглен. Тој беше разменет за група украински затвореници, а сега живее во Русија, иако случајот против него, поради економски малверзации, во Украина трае повеќе од седум години.
Клучна е хронологијата
Како дел од таа маратонска истрага, Хрватска доби барање да ја блокира јахтата на Инкин. Бродот претходно бил во сопственост на сопругата на Медведчук или нејзината компанија, па украинските власти веруваат дека Инкин го купил за да спаси дел од имотот на Медведчук од конфискација. Во исто време, како што произлегува од моментално достапните информации во судското досие, украинското обвинителство тврди дека Инкин ја крие јахтата на Медведчук. Барањето за предавање на јахтата го испратиле во 2022 година без, според адвокатите на Инкин, докази.
После тоа, Инкин доставува документација дека јахтата почнал да ја набавува преку својата компанија на крајот на 2020 година, односно месеци пред ненадејната руска агресија врз Украина. Тогаш за прв пат беше прегледана јахтата, чие купување беше наведено.
Во тоа време ниту Медведчук, ниту неговата сопруга, ниту нивната компанија која формално ја продаде јахтата, не беа на листата на меѓународни санкции, велат тие. По избувнувањето на војната, Медведчук и неговата сопруга со прогласувањето на претседателот на Украина завршија на листата на внатрешни рестриктивни мерки во Украина. Ова е еден вид санкции кои, сепак, не се применуваат во ЕУ, забележуваат адвокатите на Инкин. Нивната компанија, која не беше регистрирана во Украина, туку на Маршалските Острови, не беше опфатена со овие мерки. Дури и компанијата на Инкин, исто така со седиште на Маршалските Острови, која ја купи јахтата, според адвокатите не се најде на списокот по објавата на претседателот на Украина.
Русинот ќе остане без јахта?
Како уште еден од аргументите против евентуалната одлука за предавање на јахтата на Украина, адвокатите на Инкин, во претходно поднесена уставна тужба, а сега и во жалба, го наведоа фактот дека јахтата е изградена од 2011 до 2015 година, кога последната рата беше платено. Сомнежите за злосторството на Медведчук датираат од 2016 година, а наводната проневера се случила во 2015 година. Оттаму заклучуваат дека јахтата на никаков начин не може да се поврзе со сомнителните договори за кои украинските власти го истражуваат Медведчук.
И покрај тоа, истражниот судија на Жупанискиот суд во Сплит заклучил дека Хрватска треба да и ја предаде оваа јахта на Украина. Иако одлуката се уште не е конечна, шефицата на Арма, Олена Дума, неодамна, по средбата со хрватската амбасадорка во Украина, Аница Ѓамиќ изјави дека очекува наскоро јахтата на Медведчук да биде продадена. „Со продажбата на конфискуваниот имот сакаме да го наполниме државниот буџет и да ги зајакнеме нашите одбранбени капацитети“, велат од Думата.Поради оваа дипломатска и правна заплетка, Хрватска сега заврши во судски спор тежок нешто повеќе од 35 милиони евра. Доколку навистина јахтата ѝ биде предадена на Украина, адвокатите на Инкин најавуваат дека ќе ја дополнат тужбата со целата сума од нејзината вредност од 130 милиони евра.
