Војната на шверцерските банди, пред се од Авганистан и Мароко, веќе една година предизвикува вознемиреност кај граѓаните на северот на Србија. БИРН открива дека нивните главни снабдувачи со оружје се албанските криминалци од Косово, јужна Србија и Албанија.
Во раните утрински часови на 2 јули 2022 година, шумата во близина на населбата Суботица Макова седмица стана бојно поле на конфликтните авганистански шверцерски банди. Волеј од автоматско оружје штракаше низ дрвјата, па бегалците побегнаа. Едно лице загина, седум се ранети, меѓу кои и 16-годишно девојче од Иран, пишува БИРН.
„Ова не се случува никаде на друго место на балканската рута – само во Србија е вака, шверцерите да пукаат со калашникови“, зачудено изјави за БИРН шверцер од Сирија во февруари оваа година.
Неговите зборови не се далеку од вистината. Претходната година имаше десетици конфликти меѓу вооружени шверцерски банди кои заработуваат милиони евра од трансферот на бегалци и мигранти во Европската унија, јавува Балканската истражувачка мрежа.
Како што одминува времето, пукотниците се се поблиску до населените места. Во ноември минатата година, во самиот центар на Хоргош, шест лица беа повредени во конфликт меѓу марокански и авганистански криминалци. Видеото од конфликтот, на кое се гледаат вооружени мажи како трчаат покрај основното училиште, ги загрижи локалните жители. Само во последните два месеца, во јуни и јули годинава, во шверцерски судири загина едно лице, а пет беа ранети.
Српската полиција не успеала целосно да ги разоружа, а арсеналот на оружје што ги поседуваат овие групи го довел до израз прашањето за потеклото на оружјето.
БИРН повеќе од шест месеци ги следи активностите на шверцерските банди во Србија, проверува информации и одржува постојан контакт со повеќе од десет независни извори, вклучително и извори во шверцерски групи, безбедносни служби, информатори и соработници на полицијата и БИА, таксисти. кои се запознаени со шверцот, вработени во мигрантски кампови и активисти за човекови права.
Врз основа на повеќечасовни интервјуа, фото и видео материјал, тајно снимени разговори добиени од терен, чија автентичност е потврдена од повеќе независни извори, може да се заклучи дека нивни главни добавувачи на оружје се албанските криминални групи кои дејствувале во Србија со години.
Доказите до кои дојде БИРН сугерираат дека еден од добавувачите се исто така близнаци од Приштина – Амар и Амир Џемшити.
На БИРН дојде и фотографија на која Амир Џемшити е во друштво на членовите на мароканската шверцерска банда „Тетвани“, која оперира во Хоргош и на која сите позираат со калашникови.
Во изјава за БИРН, Амир Џемшити негира дека тој и неговиот брат имаат некаква врска со шверцот на луѓе и оружје во Србија. Коментирајќи ја фотографијата со мароканската банда, тој истакнува дека илегално преминал од Србија во ЕУ како „секој друг Албанец со многу грижи и проблеми“ и дека Мароканците во таа прилика го фатиле.
„Откако ме фатија, им дадов пари. Видов дека имаат оружје и ги замолив да се сликаат заедно“, изјави тој за БИРН. Јас немам никакви односи со нив“, нагласува тој.
Се чини дека некои припадници на српската полиција се беспомошни или корумпирани целосно да ги разоружаат шверцерските банди, пишува БИРН.
За тоа сведочи настанот од мај годинава. Изворите на БИРН велат дека членовите на авганистанската банда „400/59“ се снимиле себеси на покривот на џип на граничната полиција во шума во близина на Суботица, прикачувајќи ги тие слики на социјалните мрежи. За тоа време, граничните полицајци разговарале со водачите во блискиот шатор и земале дел од нивната заработка.
„Полицијата дојде и ги зеде парите“, се слуша како вели еден член на бандата на аудио снимката до која дојде БИРН, а која тајно ја направил извор кој бил присутен на разговорот. Полицијата не одговори на прашањата на БИРН во врска со овој инцидент.
БИРН има и снимки од повици и кореспонденција на WhatsApp помеѓу авганистански шверцери и посредник на српската полиција кој им понудил имунитет и продолжување на активностите во замена за предавање оружје. Договорот никогаш не беше целосно реализиран, а пресметките продолжија.
„Тие (шверцерите) се паметни“, вели еден шверцер, кој се противи на употребата на оружје. „На полицијата и предаваат неколку калашникови и пиштоли, а имаат уште многу. А од Албанците секогаш можат да купат повеќе“.
Фатјона Мејдини, директорка за Југоисточна Европа во Глобалната иницијатива против транснационалниот организиран криминал (GI-TOC), за БИРН потврдува дека нејзините извори исто така посочуваат дека албанските криминалци се меѓу водечките добавувачи на оружје. Тој посочува дека ситуацијата е опасна и дека српските власти треба да бидат поефикасни во нејзиното решавање.
„Верувам дека корупцијата во српската полиција им го олеснува работењето на шверцерите, како и набавката на оружје“, вели Мејдини.
„Шверцерите се борат за пазар кој значително се прошири од 2022 година и расте секој ден. Како резултат на тоа, конфликтот меѓу нив се засили и тој може да продолжи да ескалира. Оружјето природно оди со овој тип на нелегален бизнис“.
Целиот текст можете да го прочитате на веб-страницата на БИРН.
“, veli Mejdini.
