Според Би-Би-Си, кинескиот претседател Си Џинпинг пристигна во Виетнам, каде што се сретна со највисоките државни лидери, вклучувајќи го и новиот лидер на Комунистичката партија То Лам и премиерот Фам Мин Чин. Главната цел на посетата е да се претстави одговорот на Кина на царините наметнати од американскиот претседател Доналд Трамп.
Кина, која досега главно пасивно, барем надворешно, го набљудуваше развојот на трговскиот конфликт, сега активно дејствува за да ги заштити своите интереси. За време на разговорите со виетнамските лидери, Кси побара заедничко противење на „едностраниот притисок“, нагласувајќи ја важноста од зачувување на глобалната трговска рамнотежа и отворените пазари.
Посетата резултираше со потпишување на дури 45 билатерални договори кои покриваат различни области, од инфраструктура и синџири на снабдување до развој на вештачка интелигенција. По Виетнам, Кси ќе ги посети Малезија и Камбоџа, што дополнително ќе ја потврди широчината на кинеската регионална иницијатива.
Чувствителен момент за регионот
Дипломатската турнеја на Кина доаѓа во време кога земјите од Југоисточна Азија чувствуваат зголемен притисок од Вашингтон. Неодамна американската администрација најави 90-дневна пауза во воведувањето на новите царини, кои дотогаш беа и до 49 отсто за извозот од одредени земји во регионот. Во исто време, поголемиот дел од кинескиот извоз во САД е веќе погоден од царините кои достигнуваат дури 145 проценти.
Ангажманот на Си Џинпинг во регионот е дел од пошироката стратегија за зајакнување на кинеското влијание во услови на сè позатегнати односи со САД. Кина има долготрајни економски врски со членките на АСЕАН, а сега овие партнери се соочени со избор – да останат со Кина или да застанат на страната на американските позиции кои се повеќе бараат.
Пренасочување на производството
Тарифната политика на Трамп, обновена по неговото враќање на власт, предизвика бран на кинеско производство што се пресели во трети земји како Виетнам и Камбоџа за да ги избегнат американските мерки. Денес, се проценува дека околу 25 отсто од кинескиот извоз оди индиректно преку овие земји.
Но, овие земји сега водат и свои трговски преговори со САД, што предизвикува сомневања во Пекинг дека Вашингтон можеби се обидува да ја изолира Кина од глобалните синџири на снабдување. Таквото сценарио би било погубно за економиите во регионот – на пример, околу 30 отсто од БДП на Виетнам доаѓа од извозот на американскиот пазар.
„Кина е доверлив партнер“
Кси Џинпинг сака да ги убеди регионалните лидери дека Кина е стабилен, долгорочен и вреден партнер. За време на неодамнешната конференција за надворешната политика на Кина кон соседните земји, тој истакна дека односите со Југоисточна Азија се клучни за економскиот раст на Кина.
Истовремено, кинеското Министерство за надворешни работи дополнително ја нагласува блискоста на односите со регионот. Портпаролот Лин Џијан рече дека Кина и Југоисточна Азија имаат заеднички интереси и судбина.
Една од главните предности на Кина во оваа конкуренција со Америка се нејзините големи инфраструктурни инвестиции, особено во железницата. За разлика од САД, кои го намалија финансирањето за меѓународна развојна помош, Кина се позиционира како главен финансиски поддржувач на големи проекти во регионот.
Во оваа сè поизразена економска конкуренција, Кси Џинпинг сака да ги охрабри земјите од Југоисточна Азија јасно да ја дефинираат својата позиција – и да ги проценат можните последици од тој избор.
