Австрискиот министер бара да се забрза проширувањето на ЕУ: Западен Балкан е далеку пред Украина
Австриската министерка за европски прашања Клаудија Плаколм, членка на Австриската народна партија (ÖVP), повика на забрзување на проширувањето на Европската унија. „Во Западен Балкан конечно мора да се преземат конкретни чекори кои ќе бидат опипливи за населението“, рече таа во интервју за АПА.
Таа се надева дека ЕУ ќе ги прифати првите кандидати за членство „во следните неколку години“, а најдоцна до 2030 година. А со оглед на агресивната трговска политика на американскиот претседател Доналд Трамп, таа смета дека Европа мора „сама да преземе иницијатива“, наместо само да се надева.
Плаколм истакнува дека „за Западен Балкан се зборува повеќе од 20 години, но без значителен напредок, бидејќи најчесто соседните земји го попречуваат процесот“. Во овој контекст, таа е отворена за можноста за ограничување на правото на вето во рамките на ЕУ.
„Покорисно би било кога би можеле да преземеме некои чекори побрзо и само да се вратиме на едногласност на крајот од процесот. Но, сепак мислам дека е важно да се најде договор за клучните прашања и да се води дијалог.
ЕУ ризикува да го изгуби кредибилитетот на Западен Балкан, предупредува министерот.
„Постои опасност, ако ја пропуштиме европската интеграција, Западен Балкан ќе стане играчка за другите глобални сили“, рече таа, веројатно алудирајќи на влијанието на Русија и Кина.
„Посебно кога ќе погледнеме наназад на демонстрациите во Србија, се чувствува дека населението е повеќе од кога било подготвено за реформи, за европска интеграција, и дека сега конечно му требаат конкретни подобрувања. Јасно е дека тоа го поддржуваат и младите луѓе, студентите кои излегуваат на улица и поставуваат барања од политичарите“, објасни 30-годишниот министер за Европа, интеграција и семејство.
Плаколм се залага за „постепена интеграција“ на понапредните кандидати во ЕУ, преку вклучување во програмите на ЕУ.
РОЈТЕРС/Леонхард Фогер
„Веќе можеме да одиме чекор по чекор и да ги прошириме или да започнеме европски програми во земјите кои се веќе на вистинскиот пат“, рече таа.
Земјите што ги смета за најнапредни се Црна Гора, Северна Македонија и Албанија. На прашањето дали би можеле да станат членови до 2030 година, таа одговори: „Се надевам, би сакала тоа“.
Во однос на кандидатскиот статус на Украина, тој вели дека тоа било геополитичка одлука.
„Јасно е дека ја поддржуваме Украина како Австрија и како ЕУ, бидејќи на 24 февруари 2022 година, една земја беше нападната на европско тло. А поблискиот пристап до нашите европски принципи, до нашите вредности, може да биде само корисен. Но, дури и ако војната за агресија против Русија заврши наскоро, Украина нема да биде подготвена да стане членка на Европската унија преку ноќ“, рече австрискиот министер. Таа потсети дека процесот за некои земји траел повеќе од 20 години.
„Во овој поглед, Западен Балкан е далеку пред Украина.
Плаколм не реагираше позитивно на предлогот за членство на Канада во ЕУ, изнесен од поранешниот германски министер за надворешни работи Зигмар Габриел, жесток противник на идеите на Трамп за анексија: „Веќе има доволно кандидати кои чекаат“. Сепак, тој смета дека ЕУ треба да го зајакне своето
Зборувајќи за актуелните глобални турбуленции, предизвикани, меѓу другото, и од трговската политика на Трамп, Плаколм повика на зајакнување на европската самодоверба: „Важно е Европа да не се повлече, да го зајакнеме стратешкиот суверенитет, да не зависиме од милоста на другите и да нè гледаат како силен глобален играч, а не како пион“.
Таа ја спореди ЕУ со „стар брод кој стои на море и чека поволен ветер“, додавајќи дека „можеме и самите да ги свртиме едрата за да го искористиме ветрот“.
Во однос на трговскиот договор со земјите од Меркосур, тој вели дека се уште има простор за дискусија, особено поради загриженоста што ја споделуваат и другите земји од ЕУ. „Австрија не е сама. Треба да најдеме паметна средина што ќе овозможи пристап до нови пазари за нашата индустрија, особено автомобилската индустрија. Две од три евра во Австрија се заработуваат преку извоз.
Плаколм го поздравува планот на Европската комисија за зајакнување на европската одбрана (ReArm Europe/Readiness 2030).
„Мило ми е што ја преземаме одговорноста да се зајакнеме, особено во однос на одбраната, Австрија, во согласност со својот устав, ќе ги искористи сите расположливи можности, особено финансиските.
Зборувајќи за буџетот на ЕУ по 2027 година, таа подвлече дека Австрија, која во моментов се бори со висок буџетски дефицит, ќе продолжи да се залага за штедлив пристап.
„Нашата позиција останува непроменета бидејќи и нашиот статус како нето придонесувач во Европската унија, исто така, ќе остане непроменет.
исто така остануваат непроменети. Затоа, природно се залагаме за внимателна и претпазлива употреба на финансиските ресурси на Европската унија. Би имало одреден потенцијал за ефикасност и заштеда доколку помалку се изгубиме во деталите и ситниците. Значи, повеќегодишната финансиска рамка треба да го одразува и фактот дека се занимаваме со големи прашања, одбраната и безбедноста. конкурентност“.
На прашањето дали ЕУ може да го финансира и планираниот европски штит за противвоздушна одбрана (Sky Shield), таа одговори: „Ние секако можеме да размислиме за такви работи“.
Министерот се воздржа од остри критики за блокирањето на одлуките на ЕУ од страна на Унгарија, тврдејќи дека дијалогот е она што отсекогаш ја правело Европа силна.
На прашањето дали ја поддржува анти-ЕУ реториката на Виктор Орбан, таа одговори: „Не. И ние се справуваме со овие прашања многу јасно. Но, верувам дека негирањето на дијалогот всушност само ја зајакнува позицијата на една земја-членка“.
За намерата на Унгарија да го напушти Меѓународниот кривичен суд, таа рече дека тоа мора да се почитува, бидејќи секоја земја одлучува за себе и истакна дека некои големи демократии како САД и Израел не се членки на тој суд.
Кога станува збор за големи дигитални платформи како TikTok, Plakolm бара построга регулатива од ЕУ.
„Имаме правна рамка – Законот за дигитални услуги, таа рамка мора да функционира. Мораме да можеме да бараме последици за платформите кои не сакаат да соработуваат и не бришат радикални, антидемократски и екстремистички содржини. Забраната, вели тој, треба да биде последно средство, бидејќи во спротивно проблемот само би се преселил на други канали.
Интервјуто го водеа Томас Шмит и Едгар Шуц за Австриската новинска агенција – АПА.
