Аналитичарите велат дека рускиот претседател Владимир Путин се надева на студена зима или подолг период на екстремен студ бидејќи го прекина извозот на гас во Европа поради европската поддршка за Украина.
Уште една студена зима како 2010/2011 година. или подолг леден бран на Арктикот како „Ѕверот од исток“, кој ја погоди Западна Европа од Сибир во 2018 година, може да предизвика проблеми што може да ја ослабне европската решеност да и помогне на Украина.
„Енергетското оружје има еден куршум во цевката, а тој само го испука“, рече Елиот А. Коен, воен историчар и безбедносен експерт во Центарот за стратешки и меѓународни студии на Универзитетот Џон Хопкинс.
„Европејците ќе го доживеат најлошото оваа зима“, изјави тој за АФП.
Во многу земји, домаќинствата се повикани да ја намалат температурата на термостатите, а бизнисите да ја намалат потрошувачката на енергија како дел од планот на ЕУ да ја намалат потрошувачката на гас оваа зима за 15 проценти во споредба со просечната.
Во последните месеци, европските земји забрзано ги полнат стратешките резерви купувајќи гас по рекордни цени, меѓу другите, од Алжир, Катар, Норвешка и САД.
Капацитетот за складирање на Европа сега е речиси полн, до речиси 90 проценти капацитет, што е огромна безбедносна мрежа за потрошувачите и бизнисите кои се потпираат на гас за да ги загреат своите домови, канцеларии и фабрики.
„Европа е во добра позиција да ја преброди зимата под нормални временски услови“, изјави за AFP Алиреза Нахви, научник во енергетскиот консултант Вуд Мекензи.
Генерално топло
Со оглед на тоа колку е во прашање, сезонските временски прогнози станаа многу важни, а трговците и креаторите на политики посветуваат особено внимание на извештаите од Европскиот центар за среднорочни временски прогнози финансиран од ЕУ.
Нивната услуга за климатски промени Коперник произведува квартални прогнози кои ја проценуваат веројатноста за различни временски шеми низ континентот, користејќи суперкомпјутер кој ги обработува податоците од националните метеоролошки служби.
„Бевме навистина зафатени во последните неколку недели“, рече Карло Буонтемпо, директор на Службата за климатски промени Коперник, пред објавувањето на нивната прогноза за ноември-јануари.
„Има јасно геополитички интерес за ова прашање оваа година“, додаде тој.
Иако се уште е рано да се дадат сигурни прогнози за зимата, првите индикации велат дека ќе биде претежно топло, но со ризик од рани студени бранови во ноември и декември.
Ахилова пета
Меѓународната агенција за енергетика ја тестира способноста на Европа да преживее оваа зима без руски гас.
Со просечни температури и под услов годинава побарувачката на гас да биде за околу девет отсто помала од просечната, тој смета дека континентот ќе ја преживее зимата без поголеми нарушувања.
„Ако воопшто немаме руски гас, а зимата е околу 10 отсто поладна од просекот, тоа ќе изврши притисок врз европскиот гасен систем“, предупреди Гергели Молнар, аналитичар за гас на ИЕА.
Друг важен фактор ќе бидат нивоата на залихи. Иако сега магацините се полни околу 90 отсто, целиот тој гас не може да се искористи.
Како што залихите се намалуваат, притисокот се намалува, што значи дека последните 30 проценти се тешки за користење.
Доцниот студен бран во февруари или март, кога притисокот ќе биде низок, агенцијата во неодамнешниот извештај го опиша како „Ахилова пета на европската безбедност на гасот“.
Молнар, исто така, нагласи дека времето е сè поважно за обновливите извори на енергија, кои сочинуваат сè поголем удел во европскиот енергетски микс.
„Епизодата што треба да се запамети е „Ѕвер од исток“, која навистина покажа колку системот за гас може да биде ранлив на силни студени бранови“, рече тој.
