Четврта година по ред, во 2022 година, океаните ги достигнаа највисоките температури што некогаш биле забележани, што е загрижувачки знак за брзината со која светот се загрева, покажува најновиот извештај потпишан од дваесет научници од 16 светски институти.
Претходните топлински рекорди беа срушени во 2021, 2020 и 2019 година, а петте највисоки температури беа забележани во последните шест години.
Од 1970 година, светските океани апсорбираат дури 90 отсто од вишокот топлина од атмосферата, а со оглед на тоа што воздухот забрзано се загрева поради емисиите на стакленички гасови, океаните со текот на времето апсорбираат се повеќе топлина.
Новиот рекорд беше објавен во средата, само неколку дена откако научниците од европската агенција за климатски промени Коперник објавија дека 2022 година е петта најтопла година на планетата досега. Меѓу првите пет се 2016, 2020, 2019 и 2017 година, наведува агенцијата.
Сето тоа е дел од долгорочниот модел на затоплување на планетата, океаните и атмосферата.
Истражувањето за затоплувањето на океаните, предводено од научникот Лијинг Ченг од Кинеската академија на науките, откри дека секоја деценија од 1958 година – кога научниците првпат почнаа со сигурност да ги мерат температурите на океаните – била потопла од претходната.
И затоплувањето се забрза со текот на времето. Од крајот на 1980-тите, стапката со која океаните складира топлина се зголемила три до четири пати.
Научниците велат дека одредени области се загреваат побрзо од другите.
Четири главни океански басени постигнаа свои регионални топлински рекорди во 2022 година, вклучувајќи ги Северниот Пацифик, Северниот Атлантик, Средоземното Море и Антарктичкиот океан.
Но, тоа не е се. Во извештајот се наведува дека океаните се повеќе се раслојуваат, имаат слоевит структура, што значи дека топлите и ладните водни маси не се мешаат толку лесно и наместо тоа „се заглавуваат“ една на друга, како слоеви од колач.
Стратификацијата може да го отежне преносот на топлина, кислород и витални хранливи материи низ водната колона, што може да ги оштети морските екосистеми и да ја зароби топлината во близина на површината на водата, што потоа продолжува дополнително да ја загрева атмосферата.
Сериозни последици
Зголемените температури на океаните имаат други сериозни импликации за остатокот од планетата.
Водата се шири додека се загрева, а тоа значи дека океаните зафаќаат се повеќе и повеќе простор бидејќи задржуваат повеќе топлина, што придонесува за подигнување на нивото на морето.
Загреаните океани влијаат на промените во временските шеми во светот и во голема мера влијаат на светските хидролошки циклуси, придонесувајќи за поинтензивни суши во некои области или поекстремни врнежи во други.
Хидролошкиот циклус е постојан процес на циркулација, обновување и очигледна загуба на вода на нашата планета. Земјата се смета за затворен хидролошки систем.
Потоплите океани претставуваат еден вид „гориво“ за тропските циклони, зголемувајќи го интензитетот на ураганите.
Изминатата година беше рекордна, дури и кога имаше екстремни временски услови ширум светот. Европа ја зафатија невидени летни горештини, Кина доживеа рекордна суша, САД беа погодени од топлотни бранови, шумски пожари, чести поплави и урагани.
Неодамнешниот извештај на NOAA покажува дека Соединетите држави ќе бидат погодени од 18 климатски катастрофи во текот на 2022 година, од кои секоја ќе предизвика штета од 1 милијарда долари.
Ваквите климатски обрасци ќе продолжат додека светот се загрева, предвидуваат климатските модели, а во меѓувреме океаните ќе продолжат да акумулираат се повеќе и повеќе топлина.
„Додека не достигнеме нето нула емисии, таквото затоплување ќе продолжи и ќе продолжиме да бидеме сведоци на рекордни температури на океаните, како што направивме оваа година“, рече коавторот на студијата Мајкл Ман, климатолог од Универзитетот во Пенсилванија.
„Зголемената свест за климатските промени и разбирањето за она што се случува во океаните е основа за секоја идна акција што ќе треба да се преземе за борба против климатските промени“, заклучи Ман.
Студијата е објавена во списанието Advances in Atmospheric Sciences.
