Стрептококата е причина за бројни болести, но најчести болести кои ги предизвикува се болки во грлото (ангина) и шарлах. Во декември веќе е забележан пораст на бројот на заболени во Хрватска, а сега Хрватскиот завод за јавно здравје објави препораки како да се однесуваме доколку откриеме стрептококна болест.
Детали за болестите предизвикани од стрептококи, кои се симптомите, начинот на пренесување и како да се однесуваме, пренесуваме во целост:
„Клиничка слика: Најчестите стрептококни инфекции од групата А се претставени како фарингитис/тонзилитис (воспаление на фаринксот). Може да се манифестира и како површна инфекција на кожата (импетиго, пиодерма), шарлах, пуерперална треска, сепса, еризипел, целулитис, мастоидитис, отитис медиа, пневмонија, перитонзилитис, инфекции на рани и ретко некротизирачки фасциитис и синдром на токсичен ССС (ST). Можни компликации на фарингитис или инфекции на кожата вклучуваат акутен гломерулонефритис и ревматска треска.
Дијагноза: дијагнозата се заснова на клиничката слика и микробиолошката потврда на предизвикувачкиот агенс (култура, брз антигенски тест на назофарингеален брис, серологија).
Инкубација: фарингитис: 1-3 дена, шарлах: 2-7 дена, импетиго: 7-10 дена, пуерперална треска: 1-10 дена по породувањето.
Начин на пренос: капки или директен контакт со болно лице или носител на микроб, преку раце, многу ретко индиректно преку заразени површини или други предмети, преку храна со која ракува заразено лице.
Времетраење на заразноста: со фарингитис, по правило, лицето престанува да биде заразно 24 часа по почетокот на соодветната антибиотска терапија. Пациентите со нетретиран фарингитис може да го излачуваат предизвикувачкиот агенс неколку недели или месеци по почетокот на симптомите, иако инфективноста значително се намалува по 2-3 недели. Заразноста кај некомплицирано нетретиран импетиго може да трае 10-21 ден.
Регистрација
Според списокот на заразни болести, мора да се пријават следниве болести:
– Стрептококно воспалено грло
– шарлах
– Бактериска сепса – случаи на инвазивна болест предизвикана од стрептокок од групата А се пријавени под ова име на болеста (со исклучок на бактериски менингитис, кој е пријавен како посебен ентитет), се наведува името на предизвикувачкиот агенс и клиничкиот тек на болеста е опишана во белешката.
– Бактериски менингитис – треба да се спомене името на предизвикувачкиот агенс и да се опише текот на болеста
– Пневмонија – треба да се наведе предизвикувачкиот агенс
1. Постапка во случај на групирање (два или повеќе случаи на заболување во колектив во рок од десет дена) на неинвазивни форми на стрептококна болест (фарингитис, шарлах) во колективите на училиштата и градинките:
– Да се воведе следење на евиденцијата на повредите во договор со колективот
– Земете брис од кој било пациент со компатибилни симптоми (не здрави) за да ја потврдите или исклучите инфекцијата со бета хемолитичен стрептокок од групата А
– Пациентите со потврдена инфекција со бета-хемолитички стрептокок од групата А треба да се третираат според клинички упатства
– Изолирајте го болното лице од групата додека не стане афебрилно и најмалку 24 часа по почетокот на администрацијата на антибиотици. Во зависност од клиничката слика, некои пациенти ќе отсуствуваат од колективот подолго време, според проценката на надлежниот лекар
– Дајте упатства за преземање превентивни и антиепидемиски мерки, кои вклучуваат редовно миење раце, дезинфекција на играчки и други површини, кивање или кашлање во марамче кое треба веднаш да се фрли во отпадот и потоа правилно миење на рацете, избегнувајќи допирање на лицето, устата или очите со раце и покривање на оштетувањето на кожата кое може да биде влезна точка за инфекција
– По правило, во случај на неинвазивни инфекции, не е неопходно да се спроведе хемопрофилакса кај асимптоматски лица, ниту пак е неопходно активно да се бараат носители на микроб (не е неопходно да се земе масовен брис од сите членови на колективот). Носителите на стрептококи не се изложени на зголемен ризик од развој на гнојни или несупуративни компликации на стрептококната инфекција и тие не го пренесуваат BHS-A на нивните блиски контакти, како што тоа го прават пациентите во акутната фаза на стрептококното воспаление. Како по правило, лекувањето на асимптоматски носители на микроб или нивно отстранување од колективот нема смисла, бидејќи дури и оние кои биле негативни на брис може да се заразат некаде веќе следниот ден и да внесат стрептококи во колективот.
– Ако за една недела повеќе од 15% од колективот се разболи со гнојна ангина и/или шарлах, или ако повеќе од 20% од колективот се разболи од шарлах во период од две недели (или ≥10% од колективот се разболува во две последователни недели), се препорачува да се даде хемопрофилакса на сите членови на колективот без претходно да се земаат брисеви.
– Земање брис од фаринксот за сите членови на колективот е оправдано во случај на ревматска треска или акутен гломерулонефритис кај член на колективот без податоци
ка за болест од стрептококна болест во колективот. Во овој случај, хемопрофилакса се дава на сите членови на колективот со позитивен резултат на размаска.
– За препораки во случај на инвазивна стрептококна болест, видете точка 2 Постапка во случај на инвазивна болест предизвикана од стрептокок од групата А.
2. Постапка во случај на инвазивна болест предизвикана од стрептокок од групата А
Инвазивна болест предизвикана од стрептокок од групата А може да се манифестира со различни клинички синдроми, вклучувајќи пневмонија, бактериемија со инфекции на кожата (целулит, еризипела, инфекција на хируршка рана), инфекција на длабоки меки ткива (миозитис, некротизирачки фасциитис), менингитис, перитонитис, остеомиелитис, септичен артритис , пуерперална сепса, неонатална сепса, бактериемија, синдром на септичен шок (STSS).
Потврден случај:
Лице кај кое стрептокок од групата А е потврден во инаку стерилен примерок (на пр. крв, цереброспинална течност, зглобен аспират, плеврална, перикардна или перитонеална течност).
Исто така, лице со типична клиничка слика на инвазивна стрептококна болест со докажан предизвикувачки агенс од инаку нестерилно место (на пр. брис од грло, спутум, вагинален брис) исто така се смета за потврден случај.
Веројатен случај:
Лице кое има типична клиничка слика на инвазивна болест предизвикана од стрептококи од групата А И а) постои проценка на клиничар дека стрептококите од групата А се најверојатната причина, или б) постои епидемиолошка врска со потврден случај на болест предизвикана од стрептококи од групата А.
Справување со пациенти
– третман на пациентот според клинички упатства
– веднаш телефонски известете ја надлежната епидемиолошка служба и потоа пријавете ја на образецот Известување за заразна болест според претходно наведеното објаснување.
Во случај на појава на еден случај на инвазивна болест предизвикана од стрептококи, потребно е:
Со анкета, обидете се да го идентификувате можниот извор на инфекција, вклучително и можниот контакт со здравствената заштита.
Идентификувајте блиски контакти, оние кои се изложени на зголемен ризик за развој на инвазивна болест предизвикана од стрептокок (на пр. постари од 75 години, бремени жени ≥ 37 недели од бременоста, мајки и новороденчиња во рок од 28 дена од породувањето, луѓе со сипаници).
Поради епидемиолошката обработка, идентификацијата на контактите и примената на хемопрофилакса, потребно е веднаш да се пријави секој поединечен случај на инвазивна болест кај територијално надлежниот епидемиолог.
Дефиниција за близок контакт:
Блиски контакти се лица кои биле во контакт со болно лице во периодот од 7 дена пред почетокот на симптомите до 24 часа по почетокот на антибиотската терапија и за нив важи барем еден од критериумите наведени подолу:
– Членови на заедничко домаќинство
– Сексуални контакти и/или споделување заеднички кревет
– Луѓе кои имале директен контакт со мукозните мембрани или секрет на болно лице без заштитна опрема
– Луѓе кои инјектираат дрога и користеле иста опрема
– Деца во иста група во градинка
– Луѓе кои делат соба (на пр. во студентски дом, дом за стари лица, болница).
Третман на контакти во случај на индивидуален случај на инвазивна стрептококна болест
Семејните контакти се препорачуваат за преземање хемопрофилакса, особено за луѓе кои имаат висок ризик од развој на инвазивна стрептококна болест со стрептококи (на пр. постари од 75 години, бремени жени ≥ 37 недели од бременоста, родилни жени и новороденчиња во рок од 28 дена од породувањето, луѓе со сипаници). Луѓето кои инјектираат дрога и споделуваат опрема со болно лице исто така треба да добијат хемопрофилакса.
Другите блиски контакти треба да бидат свесни за можните симптоми на инвазивна стрептококна болест (висока температура, мијалгија и локализирана мускулна тензија и други специфични симптоми), и треба да им се даде инструкции да го следат нивното здравје во следните 30 дена од последниот контакт со болното лице, а за симптомите веднаш да се пријави на лекар.
Алтернативно, на сите блиски контакти може да им се даде хемопрофилакса.
Хемопрофилакса (наведени подолу се најчесто препорачаните лекови за хемопрофилакса; не е погрешно да се применуваат лекови врз основа на некои други официјални смени):
ВОЗРАСНИ:
Прва линија: феноксиметилпеницилин орално 10 дена
Во случај на недостаток на феноксиметилпеницилин, еквивалентна терапија е амоксицилин или цефалоспорини од прва генерација (цефалексин, цефазолин) орално 10 дена во терапевтски дози.
Втора линија (освен трудници): Азитромицин 5 дена орално
Бремени жени и родилки: еритромицин 10 дена орално
ДЕЦА:
Прва линија: феноксиметилпеницилин орално 10 дена
Во случај на недостаток на феноксиметилпеницилин, еквивалентна терапија е амоксицилин или цефалоспорини од прва генерација (цефалексин, цефазолин) орално 10 дена во терапевтски дози.
Втора линија (за алергија на пеницилин):
од 0-6 месеци: кларитромицин 10 дена орално
6 месеци до 17 години: азитромицин 5 дена орално
