Кинескиот претседател Си Џинпинг би требало да добие историски трет мандат како лидер на земјата на 20-от Конгрес на кинеската Комунистичка партија, кој започнува во недела.
Ако се оди според планот, 69-годишниот лидер ќе биде потврден за генерален секретар на партијата до крајот на конгресот, кој се одржува еднаш на секои пет години, и ќе ја зацврсти својата позиција како најмоќен кинески лидер од Мао Це Тунг.
Речиси 2.300 делегати од сите кинески провинции ќе се соберат во недела во прекрасната голема сала на народот на плоштадот Тјенанмен во Пекинг, околу која мерките за безбедност се значително зголемени.
Конгресот ќе се одржи под строги здравствени мерки бидејќи Кси продолжува да инсистира на спроведување на политика на нулта толеранција кон коронавирусот.
На конгресот, кој ќе се одвива претежно зад затворени врати, учесниците ќе изберат околу 200 членови на Централниот комитет на партијата, кој потоа избира 25 членови на Политбирото и на семоќниот Постојан комитет, највисокото раководно тело во државата.
Но, всушност „сè е однапред договорено бидејќи конгресот не се одржува додека не се договорат сите фракции“, рече синологот Жан-Филип Беја.
Критичарите истакнуваат дека Кси ги елиминирал сите потенцијални политички ривали во последниве години, особено преку неговата долгогодишна борба против корупцијата.
Во својот говор на првиот ден од конгресот, Кси ќе ја претстави својата оценка за претходниот мандат и ќе го опише патот за следните пет години и за партијата и за земјата.
На конгресот во 2017 година, Кси вети нова ера на социјализам со кинеско лице и рече дека Пекинг ќе соработува со светот.
„Отвореноста носи напредок, а самоизолацијата заостанување. Кина нема да ги затвори вратите за светот, ние ќе стануваме се поотворени“, рече тој.
Се случи спротивното
Но, пет години подоцна, Кина го прави токму спротивното.
Додека остатокот од светот постепено се враќа на животниот стил пред пандемијата, Пекинг строго спроведува политика на нулта толеранција за коронавирусот со патни ограничувања, задолжителни карантини и повторени заклучувања.
Ваквата стратегија им прави големи проблеми на граѓаните, а ја исплаши и бизнис заедницата затоа што закочи економскиот раст.
„Кинеската политика на нулта толеранција кон Ковид ги обесхрабрува неопходните инвестиции. Младите Кинези најмногу страдаат економски и социјално“, вели Ју Жи од тинк-тенкот Chatham House, задолжен за Азиско-пацифичката програма.
Односите на Кина со САД, исто така, се влошија во изминатите пет години, при што понаметливата надворешна политика на Кси предизвика загриженост од Индија до Австралија и Канада.
Западните земји реагираат негативно на сè поагресивната реторика против Тајван, кој Пекинг го смета за своја територија и бара право да го окупира со сила доколку е потребно.
Тие, исто така, ја обвинуваат Кина за широко распространето кршење на човековите права, особено во западниот регион Ксинџијанг.
„Третиот мандат на претседателот Кси е лош знак за човековите права во Кина и во светот“, рече Јакиу Ванг, висок експерт за Кина во Хјуман рајтс воч.
Доживотно?
Кинеската комунистичка партија има 96,7 милиони членови и е една од најголемите политички организации во светот, но нејзиниот начин на функционирање во голема мера не е транспарентен.
Набљудувачите можат само да шпекулираат за идниот состав на Постојаниот комитет. Досега, членовите на Политбирото се пензионираа по два мандати, но бидејќи Кси ја промени таа политика со својот трет мандат, тоа може да влијае и на другите.
Изборот на луѓе кои ќе го опкружуваат Кси ќе биде клучен, рече Стив Цанг, директор на Кинескиот институт на Факултетот за ориентални и африкански студии на Универзитетот во Лондон.
„Мислам дека Кси ќе биде внимателен да испрати јасна порака дека никој кој е издигнат во Постојаниот комитет на Политбирото нема да биде наследник на 21-от конгрес“, рече тој.
Составот на Политбирото ќе биде познат ден по завршувањето на состанокот.
Доколку, како што се очекуваше, Кси Џинпинг остане генерален секретар, тој ќе биде потврден за претседател за уште еден мандат на годишниот состанок на Националниот народен конгрес на Кина во март.
Иако 20-от конгрес на партијата ќе гарантира само уште еден петгодишен мандат, многумина мислат дека тој ќе остане на власт многу подолго.
„Но, со оглед на промоцијата на „мислите на Кси Џипинг“ (т.е. неговите политики), обновувањето на култот на личноста и важноста на неговата моќ во срцето на раководството на партијата, ова сугерира дека ова е некој што ќе остане во моќ долго време, можеби и доживотно“, вели политикологот Жан-Пјер Кабестан.
