Се оградивме еден од друг, траумата ја пренесовме трансгенерациски – ова се дел од пораките од собирот на експерти и претставници на семејства од чувствителни категории, по повод Светскиот ден на менталното здравје.
Во Босна и Херцеговина на многумина не им е лесно да бидат добро и да се справат со проблемите. Којзнае кој ред на криза, насобран стрес, којзнае каде се вовлекуваат некои стари трауми во нервниот систем, болест, потреба од поголемо разбирање на општеството поради некаква тешкотија со која се соочуваме.
„Тогаш има една изрека – овде секој што не полудува не е нормален. Сè уште не сме нормални, а не знам до кога ќе биде. Исполнувањето на основните човекови права на семејствата на децата со тешкотии тогаш ќе значи дека ќе го зачуваме нашето ментално здравје. Ако имате самохрана мајка која живее од туѓа грижа и помош, која изнесува околу 380 км, а главно се самохрани мајки, како таа жена ќе може да живее нормален живот?“, рече Едо Челебиќ, Совет на родители. на Мједеница.
Нормален живот, велат многумина секој ден, овде се чека со децении. Експертите велат дека во едно длабоко трауматизирано општество како ова, на секој човек му треба психолог.
„Дури и новите генерации кои не се трауматизирани од војната, нивните родители се, а ние зборуваме за трансгенерациско пренесување на траумата. Во западните земји тоа е сосема нормално, една пријателка која отиде на работа во Германија рече дека си луд таму ако не одиш на психолог, но еве ти ако одиш“, рече Елвира Дураковиќ Белко, доктор по психологија. психотерапевт.
„Секој би имал потреба од психолог, но многу малку психолози работат и во училиштата и во центрите за ментално здравје. Телото е попаметно од мозокот и ни дава сигнал, чукање на срцето, висок крвен притисок. Би рекол дека нашата дијагноза е дека сме се оддалечиле еден од друг и дека нашата дијагноза е дека не се грижиме многу еден за друг. Сè што надминува два месеци лошо чувство значи дека имаме право да бидеме лоши понекогаш и без голема причина, но ако тоа трае подолго од два месеци, треба да се јавите кај експертите“, рече Нермина Вехабовиќ Рудеж, психотерапевт.
Дали некогаш сте се обратиле на специјалист поради некаков психолошки проблем, прашање на кое денеска никој во Сараево не ни даде потврден одговор.
Подобро да не се чепкаш и да не отвараш стари рани, зашто којзнае дали има начин да се вратиме од местото до кое може да не однесе сето она што боли во душата, би рекле многумина. Сепак, ставот на психологот е дека потиснувањето не е опција, дека само свесно доживување и среќа и непријатност, но и соочување со сите потиснати и важни работи што ни се случиле, може да го зачува нашето ментално здравје или да не излечи.
