Лилјаците и школките не се единствените диви животни кои пренесуваат нови коронавируси. Глодарите како што се стаорци, глувци и волчиња, исто така, може да имаат вируси кои во некои случаи се пренесуваат на луѓето.
Научниците пронајдоа широко распространет и вообичаен коронавирус во шумските волови (Myodes glareolus), наречен вирус Гримсо, според местото на откритието.
Засега не е познато дали новооткриениот вирус на кој било начин е опасен за луѓето. Сепак, ова е добар потсетник дека е добро да се следат вирусите на дивиот свет, особено оние кои ги пренесуваат животните кои живеат во наша непосредна близина, пишува Science Alert.
„Сè уште не знаеме каква закана може да претставува вирусот Гримсо за јавното здравје“
„Сè уште не знаеме какви потенцијални закани може да претставува вирусот Гримсо за јавното здравје. Како и да е, врз основа на нашите набљудувања и претходните коронавируси идентификувани меѓу булките, веруваме дека постојат добри причини за понатамошно следење на коронавируси кај глодари во дивината“, рече вирологот Аке Лундквист од Универзитетот во Упсала во Шведска.
Волите се еден од најчестите глодари во Европа. Често се среќаваме со нив во дивината, а познато е дека може да го имаат вирусот Пумала, кој предизвикува таканаречена глувчешка треска, односно хеморагична треска. Хеморагичната треска со бубрежен синдром, позната и како „глувчешка треска“, е акутна вирусна болест која се манифестира со треска, крварење и нарушена бубрежна функција.
Волите знаат да се кријат во зградите за време на бури, што пак го зголемува ризикот од инфекција во нашите домаќинства.
Пронајден нов бета-коронавирус
Дури и пред да започне пандемијата на Ковид-19, Лундквист и неговите колеги ја следеа појавата на болести меѓу волниците, за да може подобро да предвидат како и кога вирусот што го носат може да се пренесе на луѓето. Со оглед на немилосрдното темпо на климатските промени и уништувањето на живеалиштата, сè поверојатно е дека во иднина ќе имаме повеќе интеракции со булки.
Помеѓу 2015 и 2017 година, шведските научници забележале 450 диви волови кои живеат западно од Стокхолм во местото наречено Гримсо. Ги тестирале за различни болести и откриле нов бета-коронавирус во 3,4 отсто од примерокот.
Бета-коронавирусите најчесто се наоѓаат кај лилјаците и глодарите, а кога се пренесуваат на луѓето, тие можат да предизвикаат настинки и респираторни вируси како што е САРС-КоВ-2.
Досега, вирусот пронајден во волчиња не се проширил на луѓето, но пандемијата на Ковид не научи дека е потребен зголемен надзор на болестите на дивиот свет за да се спречи понатамошно ширење. За време на тригодишно истражување, научниците од Шведска открија неколку различни видови вируси на вирусот Гримсо кои циркулираат меѓу популациите на волшебници.
Покрај тоа, други тесно поврзани коронавируси се широко распространети меѓу волниците во другите делови на Европа, како што се Франција, Германија и Полска, што сугерира дека овие суштества се природни носители на овој тип на инфекција. Лош знак е многу дивергентната природа на вирусот Гримсо, што укажува дека вирусот лесно се прилагодува на новите домаќини и живеалишта.
Климатски промени и уништување на животната средина
Различните соеви во оптек можеби првично потекнуваат од волчиња или можеби им преминале од друг вид.
„Со оглед на тоа што волчињата се еден од најчестите видови глодари во Шведска и Европа, нашите резултати покажуваат дека вирусот Гримсо би можел широко да циркулира меѓу волчињата. Ова дополнително укажува на важноста на контролата на коронавирусот кај дивите цицачи, особено кај глодарите“, велат истражувачите.
Но, не се само глодарите кои се подложни на пренос на коронавирус. Пријавено е дека 40% од дивите елени во североисточниот дел на Соединетите држави, кои исто така се во близок контакт со човечката цивилизација, биле изложени на САРС-КоВ-2.
Вирусот се проширил и меѓу одгледуваните куни, убивајќи 11.000 одеднаш во Данска.
Доколку климатските промени се влошат во иднина и се зголемат живеалиштата на дивиот свет, веројатноста за појава на нови видови коронавирус кај луѓето се зголемува.