Ангела Меркел, која во годините откако се прости од функцијата германска канцеларка, не беше разоткриена, зборуваше во интервју за Би-Би-Си. Меѓу другото, таа рече дека зделките што ги склучила со Русија имале за цел да им помогнат на германските компании и да го одржат мирот со Москва. Таа, исто така, ја бранеше својата мигрантска политика и им даде совети на европските лидери како да се справат со Доналд Трамп.
Ангела Меркел ја водеше Германија 16 години. Таа беше на функцијата за време на финансиската криза, мигрантската криза во 2015 година и руската инвазија на Украина во 2014 година.
Таа се пензионираше во 2021 година, а по три години зборуваше за Би-Би-Си во долго интервју.
Според неа, војната во Украина ќе почнеше порано и веројатно ќе беше полоша доколку Киев го започнеше патот кон НАТО во 2008 година, кој Меркел го блокираше. „Воен конфликт ќе се случеше уште порано. Ми беше сосема јасно дека Путин нема мирно да гледа како Украина се приклучува на НАТО. И тогаш Украина како земја сигурно нема да биде подготвена како што беше во февруари 2022 година“.
Како што рече, таа е загрижена поради новите закани на рускиот претседател за употреба на нуклеарно оружје. Двајцата лидери добро се запознаа за речиси две децении, пишува Би-Би-Си. „Мораме да направиме се што е можно за да ја спречиме употребата на нуклеарно оружје. За среќа, пред некое време за тоа зборуваше и Кина. Не смееме да нè парализира стравот, но мора да признаеме дека Русија, заедно со САД, е една од двете најголеми нуклеарни сили во светот. Потенцијалот е застрашувачки“, додаде таа.
„Телефонскиот број на Европа? Мобилниот број на Ангела Меркел“
Иако Меркел беше исклучително популарна кога беше канцелар, таа сега се наоѓа во малку поинаква улога. Таа рече дека направила се што е во нејзина моќ за да коегзистира во мир со Русија. Путин започна инвазија на Украина само неколку месеци откако таа се пензионираше.
Ова предизвика преиспитување во Европа на енергетските политики и дипломатијата со Русија, кои станаа норма под Меркел.
Поранешниот италијански премиер Матео Ренци ја опиша Меркел како де факто лидер на Европската унија. „Се сеќавате како поранешниот американски државен секретар Хенри Кисинџер велеше: Кој е телефонскиот број на Европа? Мојот одговор беше: мобилниот број на Ангела Меркел“.
Ренци додаде дека при судењето за наследството на Ангела Меркел, важно е да се потсетиме какви биле тие времиња. „Не можеме да ја нападнеме Ангела поради односите со Русија. Во 2006 година овие односи беа цел на сите во Европа, не само на Ангела Меркел“.
За време на Меркел, Германија стана зависна од Москва за својата индустрија жедна за енергија. Тие изградија два гасоводи директно поврзани со Русија. Украинскиот претседател Володимир Зеленски го нарече евтиниот руски гас геополитичка алатка на Кремљ, а Меркел за Би-Би-Си изјави дека има два мотиви: германски бизнис интереси и одржување на мирот со Русија.
Полскиот пратеник Радослав Фогиел изјави дека со ова Германците ја наполниле руската воена каса, од која ја финансираат инвазијата на Украина. Меркел инсистира дека се обидела да ги спречи руските напади врз Украина со помош на дипломатија и преговори, кои – како што признава во интервјуто – на крајот биле неуспешни.
Истовремено, тој оценува дека по нападот на Украина, „за жал, започна нова ера“ во односите меѓу Европа и Русија.
70-годишната Меркел мора да го брани своето наследство и во други области. Мигрантската криза од 2015 година, кога Германија ги отвори вратите за повеќе од милион баратели на азил, беше можеби одлучувачкиот момент на нејзиниот мандат.
Некои ја мразеа, други ја славеа – поранешниот американски претседател Барак Обама ја пофали како храбра и морална лидерка. Критичарите ја обвинија дека „дала живот“ на екстремно десничарската партија Алтернатива за Германија (AfD), која во тоа време беше незначителна. Оваа партија сега е втора најпопуларна во германските анкети, а нивната главна порака е антиимигрантската.
Ангела Меркел признава дека АфД постигнала голем успех, но не се извинува за нејзините политички одлуки.
На сугестиите дека нејзината политика од 2015 година да се обиде да воведе мигрантски квоти во сите земји на ЕУ ги охрабри екстремно десничарските партии на други места, како што се Холандија, Полска и Франција, Меркел одговори дека не може да биде одговорна за сè што е Европа.
Таа рече дека единствениот начин за борба против екстремната десница е да се запре илегалната миграција. Тој ги повика европските лидери да инвестираат повеќе во африканските земји за да го подобрат животниот стандард таму.
Што е со Трамп?
За време на Меркел, Германија не стана зависна од Русија само во областа на енергетиката, темите повеќе од Кина и САД во однос на трговијата. Овие одлуки не го издржаа тестот на времето.
Доналд Трамп се заканува со казнени царини за увозот пред неговото враќање во Белата куќа. Меркел има неколку совети за европските лидери.
„Многу е важно да знаете кои се вашите приоритети и јасно да ги презентирате и не плашете се да го сторите тоа. Трамп може да биде многу тап, тој се изразува многу јасно. Ако го правите истото, се воспоставува одредена меѓусебна почит. Барем тоа беше моето искуство“, рече таа.
Ангела Меркел и Доналд ТрампТрамп и Меркел во 2019. (Фото: ПРОФИМЕДИЈА)
Но, европските лидери со кои се соочуваат САД, Кина и Русија се загрижени. Економијата е во опаѓање, гласачите се незадоволни, Кина и Русија се посилни, а Западот е послаб на светската сцена. На Блискиот Исток и Европа беснеат војни, а Трамп не изгледа многу заинтересиран за зајакнување на европската безбедност.
Можеби затоа Ангела Меркел вели дека деновиве, кога светските лидери ја повикуваат за совет, таа со задоволство одговара. Но, кога новинарката на Би-Би-Си, Катја Адлер, ја прашала дали и недостигаат моќ и политика, таа веднаш одговорила: „Не, воопшто“.
Токму денеска беше објавена книгата мемоари на поранешната германска канцеларка во која, меѓу другото, таа го поддржа олабавувањето на германската уставна регулатива во делот на ограничувањата на јавната потрошувачка или т. јас. должнички сопирачки. Според СТА, таа во својата книга на сеќавања напишала дека социјалните немири ќе се избегнат со дополнителни средства, меѓу другото. Кочницата за долгот е една од централните теми пред предвремените избори во Германија.
Книга на Ангела Меркел Книгата на Ангела Меркел: Слобода. (Фото: ПРОФИМЕДИЈА)
Меркел денеска во Берлин ќе ја претстави книгата Freedom: Memories 1954-2021, која има повеќе од 700 страници. Таа го напиша со долгогодишниот политички консултант Беате Бауман. Ќе биде објавен на 30 јазици. Во книгата, тој го опишува искуството од политичката вклученост, позадината и одговорите на украинските повици за брзо прифаќање во НАТО алијансата. Тој исто така ги опишува своите ставови за Трамп, за кој вели дека работи „на емотивно ниво“, пишува СТА.