Со децении во Мексико беснее необјавена граѓанска војна, која однесе десетици илјади животи, а степенот на бруталност достигна ново ниво. Нарко картелите војуваат меѓу себе и против полицијата, интервенирала и мексиканската армија, но на конфликтите им нема крај. И во тој свет, најлош од најлошите е картелот Синалоа, најмоќната криминална организација во Мексико, можеби и во светот.
На 14 февруари 2013 година, американскиот град Чикаго, каде што владееше најпознатиот мафијаш Ал Капоне, симболично го назначи Хоаким Гузман за непријател број еден. Овде имаше многу симболика, бидејќи најавата беше објавена токму на време за Свети Валентин, кога Ал Капоне го направи најголемиот масакр во својата крвава кариера. Всушност, Гузман е првиот непријател број еден што Чикаго го прогласи по Капоне, во 83 години. Првиот се збогатил со шверц на алкохол, вториот со шверц на кокаин, pshe nova.rs.
САД понудија 5 милиони долари за неговата глава
Првиот го доби прекарот Scarface (scarface), Гузман е попознат по прекарот El Chapo (Краток) и е водач на злогласниот картел Синалоа.
Како Мексиканецот со прекар „Шорти“, на 2.000 километри од Чикаго, „заслужил“ да биде прогласен за непријател број еден од Чикаго, а американската влада да понуди 5 милиони долари за неговата глава?
Картелот Синалоа не е првата криминална организација во Мексико, ниту беше најбруталната, но е најорганизираниот, најприлагодливиот и моментално најсилниот картел во Мексико, и покрај убиствата на нејзините членови, апсењето на нејзините водачи, вклучувајќи го и Ел Чапо, продолжува да се шири и има филијали во земјите Јужна Америка, каде што се произведува стоката со која тргуваат – кокаин, како и во САД, но стигнаа и до Западна Европа.
Кога е основан картелот?
Официјално, картелот Синалоа е основан во 1987 година, и го добил името по истоимената провинција во Мексико. Во тоа време постоел и голф картелот (Голф картел), а Мексиканците најмногу работеле како сервис на тогаш многу посилните колумбиски картели, од Кали и Меделин, на чело со првиот крал на кока, Пабло Ескобар. И додека вниманието на целиот свет беше насочено кон Колумбија, мексиканските картели решија да станат независни, а не само испраќачи на дрога.
Тие се поврзаа со производители на кокаин во Перу, Боливија и Колумбија и почнаа да ја транспортираат дрогата преку границата со САД за себе, а не за Колумбијците. Смртта на Пабло Ескобар во 1993 година само ги поттикна мексиканските картели.
Покрај кокаинот, својот бизнис го проширија и картелите, водечки меѓу нив Синалоа. Така почнаа да увезуваат огромни количини марихуана, амфетамини, па дури и хероин во САД. Тие се вклучени и во криумчарење мигранти преку граница, а картелот Синалоа долго време ги мачи американската ДЕА (Агенција за борба против дрогата), царината и полицијата, бидејќи не можеа да им застанат на патот.
Потоа се покажа дека картелот Синалоа ја изградил целата инфраструктура и дека превезувале кокаин преку подземни тунели, понекогаш и по шини, бидејќи имало огромни количини на дрога. Некои од тунелите беа сложени структури, со системи за вентилација и осветлување – влезот беше во Мексико, излезот беше во Америка.
Користени авиони за шверц
Освен тунели, почнале да користат и мали авиони, кои често летале на мала височина, за да ги избегнат радарите, а кога Американците внимавале и на воздухот и на земјата, картелот Синалоа „заминал под вода“, па почнале да шверцуваат полуподморници за кокаин.
Картелот Синалоа беше познат по добрите односи со политичарите, особено со локалните, но имаа и свои луѓе во полицијата, бидејќи располагаа со огромни суми на пари. Мексиканските картели имаа предност во продажбата на дрога поради големата дијаспора во САД, но сепак, поради жестоката конкуренција, тие влегоа во војна меѓу себе и конфликтите беа сè побрутални. Тогаш се појавија група отпадници од специјалните единици на мексиканската армија, кои најпрвин почнаа да работат за голф картелот, а потоа се осамостојат и започнаа сопствена трговија со дрога. Овие убијци брзо станаа познати по неверојатните ѕверства, масовните ликвидации на сосема невини луѓе за да ги уценуваат властите, мачењето криминалци од ривалските банди пред камери, сечењето глави, обесувањето на осакатените тела на надвозниците.
Синалоа одговори исто и со иста мерка на бруталност.
Војна за истребување
На крајот, во 2006 година, мексиканските власти објавија војна на наркокартелите и ја нарекоа „Војна против дрогата“. Бидејќи властите не можеа да се потпрат на полицијата, војската и специјалните единици – мексиканските маринци – беа повикани на помош. Бројот на загинати е како вистинска војна и се мери во десетици илјади. Само во 2021 година, која е најкрвавата година досега, повеќе од 18.000 луѓе беа убиени во судирите поврзани со трговијата со дрога, меѓу владата и картелите и меѓу самите криминални организации.
Загинаа и голем број цивили, кои картелите се обидуваат да ги држат во страв со случајно насилство.
Картелот Синалоа претрпе загуби и во однос на убиените членови и по бројот на уапсените водачи. Ел Чапо е властите се сретнал во 2016 година, кога бил уапсен и екстрадиран во САД, каде што бил осуден на доживотен затвор. Кој и да го „продал“ Ел Чапо добро се снајде затоа што покрај американските пет милиони долари, Мексико понуди и 3,8 милиони, но не се знае дали некој ги подигнал наградите.
Мексиканските власти не го екстрадираа Ел Чапо во САД поради каков било притисок, туку поради тоа што неколку пати бегаше од нивниот затвор и за да избегне вооружени конфликти од поголеми размери. Кога синот на Ел Чапо, Иван Арчибалдо Гузман, беше уапсен во мексиканскиот град Куалкан во 2019 година, маскирани членови на картелот го блокираа целиот град, започна битка околу полициската станица каде што беше затворен Иван Гузман, а на крајот полицајците , за да им ги спаси главите, го ослободиле синот на Ел Чапо. Напаѓачите дури потоа се повлекле.
Поврзаност со балканските криминални групи
Има докази за врски меѓу мексиканските картели и балканските криминални организации и секако со српско-црногорските кланови. Во близина на Азорските Острови, шпанската морнарица пресретнала едрилица со капетан на српскиот државјанин Владислав Фунштајн. На едрилицата се пронајдени 800 килограми кокаин, Фуншејн е осуден на 7 години затвор во Шпанија. Утврдено е дека едрилицата го започнала патувањето кон Европа, со товар кокаин, во Мексико, каде што била поправена.
Во 2019 година, група дилери на дрога беше разбиена во Австрија, за кои локалните власти тврдеа дека всушност биле ќелија на картелот Синалоа. Меѓу уапсените има и српски државјанин, а најмногу се занимавале со амфетамин.
Неодамна во Барселона беше убиен 46-годишен маж со потекло од Косово, кој соработувал со членовите на картелот Синалоа во производството и дистрибуцијата на амфетамини, но тие го киднапирале и ликвидирале.
За малку не успеал да побегне и еден од водачите на кланот „Америка“, Зоран Јакшиќ, кој издржува казна во Перу за шверц на кокаин во огромни количини, а од затвор наводно се уште води профитабилни бизниси. Планот бил да се избега низ тунел, сличен на Ел Чапо во 2014 година од мексикански затвор, а тој тунел наводно го ископале членови на картелот Синалоа со кои Јакшиќ соработува и кои добро ги платил.
Меѓутоа, полицијата навреме го открила тунелот, а Јакшиќ бил префрлен во друг затвор.