Француските невладини организации алармираат поради концентрацијата на жива во конзервирана туна, откако истрагата откри присуство на металот во сите земени примероциКонзервираната туна во Европа има висока концентрација на жива која ја надминува границата за други риби, се вели во новиот извештај на невладината организација Блум, која се фокусира на зачувување на морската средина и организацијата за правата на потрошувачите Foodwatch, пренесува Euronews. .
Невладините анализираа речиси 150 лименки туна од пет европски земји: Германија, Обединетото Кралство, Шпанија, Франција и Италија. Тие откриле дека сите производи содржат жива и дека 57 отсто од примероците ја надминуваат границата од 0,3 делови на милион (ppm) за другите риби.
„Она што завршува на нашите чинии претставува огромен ризик за јавното здравје што не се сфаќа сериозно“, изјави за новинарите Карин Жакмарт, извршен директор на Фудвоч Франција.
Процесот на конзервирање може да ја удвои или трипати количината на жива
Просечниот Европеец годишно троши повеќе од 2,8 килограми туна, главно конзервирана. Сепак, процесот на конзервирање значи дека концентрацијата на жива двојно или тројно се зголемува во споредба со свежите производи, според Блум, пренесува Тпортал.
Во моментов, европскиот стандард го поставува максималното ниво на жива на еден ppm. „Нема да се откажеме додека не ги достигнеме построгите европски стандарди“, рече Жакмарт.
Во меѓувреме, Европската управа за безбедност на храната (ЕФСА) го одреди дозволениот неделен внес (TWI) на 1,3 микрограми жива по килограм телесна тежина во 2012 година. За споредба, TWI во САД е 0,7 микрограми, велат невладините организации.
„Доколку го примениме максималниот праг утврден со европските регулативи, секој кој тежи повеќе од 79 килограми ќе биде изложен на ризик по консумирање на една порција. Па која е целта на овие стандарди?“ рече Џули Гутерман од Блум, која ја водеше истрагата која траеше 18 месеци.
Во изјавата дадена за Euronews Health, Европската комисија рече дека „максималните нивоа на жива во храната се утврдени врз основа на податоците за вистинската појава на жива во храната во секојдневниот живот“. Во меѓувреме, невладините организации тврдеа дека големото влијание на лобито за индустријата за туна ги постави нормите во текот на 1980-тите и 1990-тите.
Какви здравствени ризици носи живата во храната?
Метилживата, инаку најчестата форма на жива во храната, е класифицирана како „можно канцерогена за луѓето“, што значи дека може да предизвика рак. Според Светската здравствена организација (СЗО), бремените жени и децата се особено чувствителни на високо ниво на метил жива.
„Живата е дефинитивно невротоксин. Тој е токсичен за нервното ткиво, а особено е отровен за формирањето и развојот на мозокот што се одвива во феталниот живот и раното детство“, вели д-р Филип Гранжан, професор по медицина на животната средина на Универзитетот во Јужна Данска.
Изложеноста на фетусот на метил жива може да доведе до проблеми со сознанието, меморијата, вниманието, јазикот, фините моторни вештини и просторниот вид.
„Јадеме мали дози во долг временски период“, рече Гутерман, објаснувајќи дека овие дози се акумулираат со текот на времето во процес наречен биоакумулација. Тоа објаснува зошто туната е особено чувствителна на контаминација со жива.
Бидејќи туната, исто како и другите предатори или долговечните видови како ајкулите или сабјарките, се повисоко во синџирот на исхрана, тие се хранат со помали риби и на тој начин акумулираат повеќе жива со текот на времето.
Меркур е природно присутен во екосистемите преку вулкански ерупции и шумски пожари. Сепак, човечките активности сочинуваат две третини од изворите на жива, кои вклучуваат согорување на јаглен и фосилни горива, постројки за согорување отпад и многу повеќе. Кога живата е во интеракција со бактериите, како оние присутни во океаните, таа станува метилжива, токсично и биоакумулативно соединение.
Покрената е меѓународна петиција
Bloom и Foodwatch започнаа кампања во која се повикуваат на построги регулативи, како што е намалување на сегашниот праг од еден ppm на 0,3 ppm, што се однесува на другите риби.
Тие, исто така, започнаа меѓународна петиција за десетте најголеми трговци на мало на европскиот пазар: Carrefour, Intermarché и Leclerc во Франција; Carrefour, Mercadona и Lidl во Шпанија; Conad, Coop и Esselunga во Италија; и Edeka, Rewe и Aldi во Германија, да ги отстранат производите над сегашниот праг од нивните полици и да ги информираат потрошувачите за можните здравствени ризици.
Комисијата на ЕУ во меѓувреме изјави дека „постојано ги бара најновите научни докази за да се осигура дека нашите прописи за безбедност на храна се цврсти и ажурирани“. Тие рекоа дека нема ограничувања за понатамошно намалување на сегашниот врв под една ppm „без драстично да се наруши снабдувањето со храна“.
„Важно е да се напомене дека постојат различни специфични максимално дозволени износи за различни видови риби бидејќи, како што веќе беше објаснето, овие дозволени количини се утврдуваат врз основа на податоците за нивната појава“, велат од Комисијата.
„Навистина, кога се консумираат големи количини на најзагадена риба со највисоки максимални нивоа, може да се надмине толерантниот неделен внес“.
