Депозитот на литиум е откриен пред две години во малото гратче Ешаси во централниот дел на Франција и оттогаш во таа земја се води јавна дебата, а за тоа разговарале и мештаните, пренесуваат тамошните медиуми.
Радио Европа 1 (Европа 1) објави дека откривањето на литиум во срцето на „индустрискиот суверенитет на Франција и Европа“ доведе до создавање на голем рударски проект што треба да започне во 2028 година.
Во меѓувреме се одржа јавна расправа која траеше речиси пет месеци со десетина средби со локалното население.
Француските медиуми потсетуваат дека литиумот е важен елемент на батериите за мобилни телефони и електрични возила и дека земјата увезува литиум од Кина, додека искористувањето на наоѓалиштата би довело до помала зависност од увоз.
Потпретседателот на проектот за литиум Алан Парт (Парте) изјави дека наоѓалиштето е ветувачко и има повеќе од 100 милиони тони литиумска руда.
„Нашата цел, до 2028 година, кога би можела да започне експлоатацијата, е производство на 34.000 тони литиум хидроксид годишно, што ќе овозможи напојување на батерии за 700.000 електрични возила годишно“, рече Парт.
Соочени со стравовите на одреден дел од локалното население, проектот има за цел да биде примерен на еколошки план, изјави експертот Кристофер Хејман за француските медиуми.
„Би поставиле подземен рудник за да го ограничиме загадувањето на бучавата и прашината. Со тоа што рудата би се носела со транспортери, а не со камиони. А потоа транспортот меѓу фабриката и утоварната станица би се одвивал со цевки, без патен транспорт, пред да се оди со воз до крајното производно место“, рече експертот.
Се очекува проектот да чини една милијарда евра. Резултатот е 1.600 директни и индиректни вработувања за минимум 30 години.
„Предизвикот е да ја намалиме нашата зависност од кинескиот увоз и да го зајакнеме нашиот индустриски суверенитет“, додаде Еман.
Весникот Ouest France објави дека на јавната дебата имало 3.600 учесници и дека биле организирани 43 состаноци. На 17 работилници-дебати во пет образовни институции присуствуваа 209 ученици.
Сега е во тек фазата на пишување на извештајот на организациониот тим на дебатата и на претседателството на Националната комисија за јавна расправа, кој ќе биде претставен на 30 септември.
Дебатниот извештај ќе биде презентација на собраните текстови и содржини од сите состаноци. Целта е да се прикаже начинот на кој се одвива дебатата, нејзината динамика и пораки. Тој извештај не дава никаква проценка, неутрален е бидејќи само ги пренесува аргументите и ставовите на јавноста, додава францускиот весник.
Тогаш компанијата Имерис задолжена за проектот и РТЕ (електропреносна мрежа) ќе бидат обврзани во рок од три месеци да одговорат на извештајот и да кажат што прифаќаат или не, и зошто.
Овој одговор ќе ја затвори сцената на јавната расправа, но не и учеството на јавноста.
Доколку проектот продолжи, тогаш ќе се организираат постојани консултации, пишува весникот, додавајќи дека има уште долг пат до конечното прифаќање на проектот и неговата реализација, како што се продлабочени експертски студии и јавни дискусии за него.