Светските цени на прехранбените производи се зголемија трет последователен месец во мај, бидејќи повисоките цени на житариците и млечните производи го надминаа намалувањето на цените за шеќер и растителни масла, објави денеска Организацијата за храна и земјоделство на Обединетите нации (ФАО).
Индексот на цените на храната на ФАО, кој ги следи месечните промени во меѓународните цени на збир на прехранбени производи со кои се тргува на глобално ниво, во мај во просек изнесуваше 120,4 поени, што е за 0,9% повеќе од неговото ревидирано априлско ниво.
Во извештајот на ФАО се навадува дека цените на житарките во мај во однос на април порасна за 6,3% што е резултат на растот на глобалните извозни цени на пченицата, како одраз на зголемената загриженост за неповолните услови на земјоделските култури кои ги намалуваат приносите за жетвата во 2024 година во главните производни области, вклучувајќи делови од Северна Америка, Европа и регионот на Црното Море.
Во мај исто така се зголемени извозните цени на пченката, кои според анализата на ФАТ, се поттикнати од загриженоста за производството и во Аргентина, поради болеста Спироплазма (исто така позната како пченкарна болест), и во Бразил, поради неповолните временски услови, како и последиците од прелевањето на пазарите на пченица и ограничените продажна активност во Украина.
Цените на сите видови на ориз се зголемија за 1,3% во мај.
ФАО соопшти и дека цените на цените на млечните производи во мај пораснале за 1,8% во однос на април како резултат на зголемената побарувачка од секторите за малопродажба и услуги за храна пред летните одмори, како и од очекувањата на пазарот дека производството на млеко во Западна Европа може да падне под историските нивоа. Обновената увозна побарувачка за набавки на самото место од некои земји од Блискиот Исток и Северна Африка, исто така, ги зголеми цените на млечните производи.
Во извештајот се наведува дека цените на шеќерот во мај се намалиле за 7,5% во однос на април.
„Растот е поттикнат од притисокот од добриот почеток на новата сезона на жетва во Бразил. Пониските меѓународни цени на сурова нафта, исто така, извршија надолен притисок врз цените на шеќерот, со намалување на побарувачката“, наведува ФАО.
Евидентирано е и намалување на цените на растително масло за 2,4%.
„Пониските цени на палминото масло поради сезонското зголемување на производството и тековната слаба глобална побарувачка повеќе од неутрализираа повисоките цени на маслото од соја, поради зголемената побарувачка од секторот за биогориво и повисоките цени на маслото од репка и сончогледот, главно поради намалените достапност за извоз во Црното Море регион“, се вели во образложението од ФАО.
Според податоците на ФАО, цените на месото се намалени минимално за 0,2%, бидејќи меѓународните цени на месото од живина и говеда паднаа, додека оние на свинско и овчо месо се зголемија..
ФАО, исто така, ја објави својата прва прогноза за сезоната 2024/25 (јули/јуни), предвидувајќи дека светското производство на житни култури ќе достигне вкупно 2.846 милиони тони, практично на исто ниво со рекордното производство остварено во 2023/24 година.
Глобалното производство на пченка и пченица се предвидува да се намали, додека оние на јачменот, оризот и соргото се предвидува да се зголемат, според новиот извештај за понуда и побарувачка на житни култури. Сепак, неодамнешните неповолни временски услови во регионот на Црното Море најверојатно ќе резултираат со намалување на Светското производство на пченица, можност што сè уште не се одразува во прогнозата.
Светската вкупна искористеност на житни култури во 2024/25 година се очекува да се зголеми за 0,5% до ново рекордно високо ниво од 2.851 милиони тони, предводена од зголемената потрошувачка на храна, особено на ориз.
Според ФАО, следната сезона светските залихи на житни култури најверојатно ќе се зголемат за 1,5% над нивните отворени нивоа на рекордно ниво од 897 милиони тони. Залихите на пченка, јачмен, сорго и ориз се очекува да се зголемат, додека оние на пченицата може да се намалат. Глобалниот коефициент на залихи кон употреба најверојатно ќе остане на 30,9%.
ФАО предвидува дека светската трговија со житни култури ќе се намали за 1,3% во однос на претходната година на 481 милион тони, предводена од пониските трговски изгледи за пченка. Се предвидува дека меѓународната трговија со ориз ќе порасне.
