Супербактериите отпорни на лекови се сè поголема опасност и поради нив пандемијата на коронавирус може да биде целосно безопасна, е едно од предупредувањата на проф. Сали Дејвис, поранешен главен медицински службеник за Англија, сега специјален пратеник на ОК за антимикробна отпорност (AMR).
Лична трагедија е дополнителна потврда на нејзиното предупредување, бидејќи пред две години го изгубила кумот поради инфекција која не можела да се лекува, пренесува The Guardian.
„Ако светот не се справи со проблемот во следната деценија, ќе бидеме сведоци на катастрофа. Инфекциите отпорни на лекови веќе убиваат најмалку 1,2 милиони луѓе годишно во светот. Овој проблем е поголем од оној што го наметнуваат климатските промени“, рече Дејвис и продолжи:
„Се чини дека има многу луѓе со неизлечиви инфекции и би требало да ги изолираме за да не заразиме други. Тоа е навистина катастрофална ситуација, поради која пандемијата на коронавирус може да дејствува безопасно“.
Таа нагласи и дека за АМР не се зборува премногу на јавниот простор, што ја прави ситуацијата уште поопасна. Имено, АМР значи дека некои инфекции предизвикани од бактерии, вируси, габи и паразити повеќе не можат да се лекуваат со достапни лекови.
Изложеноста на лекови им овозможува на бактериите да развијат способност да им се спротивстават, додека прекумерната употреба на лекови како што се антибиотиците го забрзува овој процес.
„Без развој на нови лекови, супербактериите ќе опстојуваат со децении и нема да исчезнат. Знаеме дека вирусите губат сила, генерално се развива колективен имунитет, но тоа не е така“, предупредува експертот.
Таа предупредуваше за проблемот повеќе од една деценија, но ги засили напорите по смртта на 38-годишниот кум на Емили Хојл. Таа имала цистична фиброза и била подложена на две трансплантации на бели дробови пред да биде инфицирана со Mycobacteroides abscessus отпорен на третман.
Во моментов, една од пет смртни случаи кај деца под пет години е предизвикана од АМР, најчесто во субсахарска Африка.
„Таа област е сериозно погодена од климатската криза и овие два проблема се меѓусебно поврзани. „Климатските промени ќе функционираат на многу начини, но размислете за поплавите, канализацијата, раселувањето на луѓето, размислете за бурите и она што тие го шират, за недостатокот на вода за пиење и сушата… Инфекциите се зголемуваат во такви услови“, нагласи Дејвис.
Дел од причината зошто антибиотиците се сè понеефикасни е тоа што во последниве години се произведуваат малку антибиотици, но и затоа што тие се користат интензивно кај животните за да се поттикне нивниот раст и да се спречат инфекции.
Постојат глобални напори да се намали несоодветната употреба на лекови како што се антибиотиците во медицината, иако пандемијата на Ковид-19 го запре напредокот во овие области. Во последниве години се развиени малку нови антибиотици, а проблемот е „комплициран“ бидејќи вклучува сектори како што се земјоделството и здравјето на луѓето.
Повеќе од две третини од антибиотиците одат кај животните на фармата, рече Дејвис, обично за да го промовираат растот или да ги спречат инфекциите во преполни, нехигиенски услови, наместо да лекуваат специфични инфекции.
Животните, вклучително и луѓето, излачуваат до 80 проценти од антибиотиците што ги внесуваат, загадувајќи ја околината. На овој начин, антибиотиците може да се најдат во храната, водата…
За среќа, посочува Дејвис, проблемот почна да се препознава, па веќе има прописи кои спречуваат употреба на антибиотици во такви размери. Во исто време, научниот напредок повторно ги „оживува“ прашањата за новите антибиотици.
