Познати се резултатите од најголемата меѓународна студија, во која истражувачите ги потврдија несаканите ефекти од вакцините против Ковид-19. Во студијата ги испитале податоците на повеќе од 99 милиони луѓе кои примиле барем една доза од вакцината и како резултат на тоа не само што ги потврдиле веќе познатите несакани ефекти, туку откриле и две нови. Инфектологот Давид Зупанчич истакна дека се работи за сериозни и исклучително ретки компликации. Обенем потоа ги истакна недостатоците на студијата.
Од почетокот на епидемијата на Ковид-19, повеќе од 13,5 милијарди дози се употребени за вакцинација против оваа болест. До ноември 2023 година, 70,5 отсто од светското население ќе прими најмалку една доза од вакцината против Ковид-19. Токму високата стапка на вакцинација ги натера истражувачите да решат подетално да ги испитаат несаканите ефекти поврзани со овие вакцини.
Во студијата, која беше објавена минатиот петок во научното списание Vaccine во февруари како најголема досега, истражувачите ги испитуваа анонимизираните здравствени податоци на повеќе од 99 милиони луѓе од осум земји кои примиле една или повеќе дози од вакцината против Ковид- 19 произведени од Pfizer, Moderna но AstraZeneca.
Истражувачите потоа ги споредиле податоците од огромната база на податоци на вакцинирани лица со очекуваната стапка на заболување кај населението пред епидемијата. Резултатите со голема прецизност ги потврдија веќе познатите врски меѓу mRNA вакцините (Pfizer и Moderna) и ретките несакани ефекти, како што се миокардитис (воспаление на срцевиот мускул) и перикардитис (тенки мембрани што го покриваат срцето). Резултатите покажаа и поврзаност помеѓу вакцинацијата со вакцината AstraZeneca и појавата на Guillain-Barre синдром (синдром во кој имунолошкиот систем го напаѓа нервниот систем) и тромбозата на церебралните венски синуси.
„Ова не е ново откритие, за кое претходно ништо не знаевме. Во оваа студија клучно е да се провери, но несаканите ефекти, за кои веќе знаевме, навистина се појавуваат во таков обем“, коментира за студијата Дејвид Зупанчич, специјалист по заразни болести.
Недостатоци на студијата: несакан ефект на вакцината или болеста?
Жупанчич предупреди дека истражувањето има неколку недостатоци, бидејќи не е целосно јасно кога се анализираат податоците, но можеби и лицето кое било вакцинирано се заразило со коронавирус во исто време, но неодамна. „Споменатата компликација може да биде резултат на инфекција, а не на вакцина“, објасни тој.
„Голем број студии од големи размери докажуваат дека зачестеноста на компликации по инфекцијата со Ковид е значително поголема отколку по вакцинацијата“, додаде тој.
Зупанчич исто така нагласува дека несаканите ефекти од вакцинацијата против некоја болест секогаш треба да се споредуваат со опасностите што ги носи болеста. „Да, докажано е дека миокардитисот лесно може да се појави по вакцинацијата со Pfizer-ова вакцина, а ако ги погледнеме бројките, тој е значително почест откако ќе се излечат инфекциите.
„Исто така, истражувањето кое го анализираше специфичниот ризик од појава на Гилејн-Баре синдромот покажа шест пати поголем ризик од таа болест по заразувањето со Ковид-19 отколку по вакцинацијата“, илустрира тој со својот пример. Претходните истражувања исто така покажаа сличен однос на несакани ефекти по болест, но по вакцинацијата кај тромбоемболии, крварење и нарушувања на згрутчувањето на крвта.
Откриени несакани ефекти: некои сериозни, некои многу ретки
Во горенаведеното меѓународно истражување беа споменати и два несакани нуспојава, за кои претходно не беше потврдена поврзаност со вакцината против Ковид-19, при што во двете открија поврзаност со вакцината произведена од AstraZeneca. Станува збор за дисеминиран енцефаломиелитис и попречен миелитис.
Зупанчич објасни што е акутен воспалителен нервен синдром, комплицирани имиња на несакани ефекти. „Синдромот може да се појави по многу вирусни инфекции, имено поради реактивноста на нашите антитела, кои не само што реагираат против вирусот, туку и против мембраните на нервните клетки“, опиша тој. Тој додаде дека се работи за многу сериозна нуспојава, за која се вели дека е парализа, во тешки случаи дури и со отежнато дишење.
„Миелитис и енцефаломиелитис може да се појават многу ретко и по други вакцини и откако веќе се опоравиле од инфекции, не само од Ковид. Имавме пациент на интензивна нега и поради ова, по инфекцијата се парализираше, имаше проблеми со дишењето“, објасни тој. Болеста обично се лекува во болница со силни антиинфламаторни лекови, во тешки случаи пациентот е приклучен на вентилатор.
Трансверзалниот миелитис е првенствено воспаление на ‘рбетниот мозок. Болеста предизвикува слабост или парализа на мускулите на долните екстремитети, а може да предизвика и дисфункција на мочниот меур или дебелото црево. Симптомите на акутен дисеминиран енцефаломиелитис вклучуваат влошување на видот, треска, главоболка, поспаност и епилептични напади.
Тој додаде дека заплетот е многу редок, а тоа го потврдува и меѓународна студија. Еден милион вакцинирани против Ковид-19 з 0,78 случаи на акутен дисеминиран енцефаломиелитис и 1,82 случаи на попречен миелитис беа откриени со дозата на вакцината AstraZeneca.Според документот на Националниот институт за јавно здравје (НИЈЗ) за следење на негативните ефекти по вакцинацијата против Ковид-19 во Словенија, еден од новооткриените несакани ефекти, трансверзалниот миелитис, е откриен и кај нас. Ниту од документот не може да се каже колку пријави се регистрирани во врска со вакцинацијата. Значи, пријавивме попречен миелитис, кој бараше хоспитализација, во НИЈЗ по вакцинација со доза од производителот Pfizer и доза од производителот AstraZeneca. Прајмер(ите) по вакцинацијата со вакцината Pfizer сè уште се во фаза на собирање податоци. При вакцинирање со вакцината AstraZeneca постои можна поврзаност со болеста, а во исто време имало и друго, еквивалентно објаснување за појавата на симптомите, се вели во документот на НИЈЗ. Професорот Џим Батери, директор на Меѓународниот центар за податоци за вакцини, рече дека ретките несакани ефекти од вакцините обично се откриваат само откако ќе се вакцинираат милиони луѓе. „Клиничките испитувања не можат да бидат толку обемни, затоа ги забележуваме несаканите ефекти дури по воведувањето на вакцините“, објасни тој за Guarduian. „Бидејќи Ковид-19 повеќе не е толку опасен, ние веќе не вакцинираме 40-годишници“ Истражувањето во научното списание Vaccine покажа дека придобивките од вакцинацијата против Ковид-19 сè уште ги надминуваат можните несакани несакани ефекти од вакцините. И со новооткриените нуспојави сè уште нема причина за загриженост, рече Жупанчич и нагласи дека и денес е јасно дека вакцинацијата реши (и се уште решава) животи и покрај појавата на несакани ефекти. Обенем објасни дека поради помалку опасните подтипови на коронавирус, вакцинациите се многу помалку денес. „Сега кога болеста предизвикана од коронавирусот повеќе не е толку опасна, не ги вакцинираме сите“. НИЈЗ препорачува вакцинација против Ковид-19 за жителите на старечки дом, особено за ранливите хронични пациенти и оние над 65 години.
