Потонувањето на шлеп со 1.000 тони ѓубриво секако негативно ќе се одрази и на водната флора и фауна, а индиректно и на нас, вели експертот за животна средина Душан Благојевиќ за N1.
Да потсетиме, германскиот брод „Антонија“ кој го влечеше натоварениот шлеп „Лола – 5“ синоќа околу 40 часот удри во столбот на мостот „25-мај“ што ги поврзува граничните премини Бачка Паланка-Илок. минути по полноќ.
Потона шлеп со околу 1.000 тони вештачко азотно ѓубриво.
Министерството за заштита на животната средина соопшти дека на пет локации ќе се тестира квалитетот на водата на Дунав.
„Бидејќи не знаеме точно каков вид на ѓубриво имало и во колкаво количество, можеме само да претпоставиме дека се работи за амонијак ѓубрива (нитрат, или фосфат или комбинирано). Сигурно ќе има вишок на хранливи материи (азот и фосфор) што неизбежно ќе доведе до цветање на алгите што предизвикуваат потрошувачка на кислород во површинските води. Ќе има создавање на патогени, еутрофикација, како и можност за зголемена концентрација на нитрати во водата за пиење – и на крајот испуштање на непријатни мириси и гасови во воздухот“, рече Благојевиќ.
Кога ѓубривото влегува во површинските води, хранливите материи што ги ослободува го стимулираат растот на микроорганизмите, објасни тој.
„Растот и репродукцијата на микроорганизмите ја намалуваат содржината на растворениот кислород во водата. Без доволно растворен кислород во површинските води, рибите и другите водни видови се задушуваат. Добиените мртви риби и другите водни видови го влошуваат квалитетот на водата и предизвикуваат непријатни мириси“, вели консултантот за животна средина.
Бројот на растенија и алги во реката се зголемува со зголемениот проток на хранливи материи, особено азот и фосфор, додаде тој.
„Азотот и фосфорот се присутни во ѓубривото во доволна количина за да се користат како ѓубриво за раст на културите и слично ќе имаат ефект врз алгите и водните растенија. „Како и кај земјоделските култури, достапноста на хранливи материи е критичен фактор за растот на водните растенија и алгите“, рече тој.
Зголеменото производство на водни растенија и алги не е здраво за водните ресурси, нагласи тој.
„Еутрофикацијата е термин кој се користи за опишување на природен или забрзан процес од човекот со кој водното тело станува богато со водни растенија и сиромашно со кислород. Кога овие водни растенија умираат, микроорганизмите го користат како органска материја, т.е. како извор на храна. Повторно, микроорганизмите растат и се размножуваат и го трошат кислородот во водата. „Секое зголемување на растот на водните растенија на крајот ќе резултира со намалена содржина на растворен кислород во водата, што на крајот ќе ги задуши рибите и другите водни видови“, објасни Благојевиќ.
Освен што го осиромашуваат кислородот, алгите можат да бидат и токсични, подвлече тој.
„Амонијакот е токсичен за рибите и другите водни животни, дури и при ниски концентрации. Концентрациите до 0,02 ppm може да бидат смртоносни. Високото ниво на амонијак може да го загрози и општото здравје на водните екосистеми, што доведува до промени во разновидноста на видовите и нерамнотежа во синџирот на исхрана“, заклучува еколошкиот консултант.
