Високиот претставник за Босна и Херцеговина, Кристијан Шмит, во средата ги повика полицијата и правосудните органи на таа земја да ги казнат официјалните лица на босанските Срби кои ќе се обидат повторно да ја организираат прославата на 9 јануари како Ден на Република Српска, што би ги прекршило пресудите на Уставниот суд на Босна и Херцеговина.
Властите во РС повторно се подготвуваат да го одбележат 9 јануари 2024 година како ден на тој ентитет, иако Уставниот суд на Босна и Херцеговина во два наврати го прогласи за неуставен поради кршење на правата, односно дискриминација на Хрватите и Бошњаците во тој ентитет, кои имаат статус на конститутивни нации таму.
Прославата на претстојниот 9 јануари треба да се организира во Бања Лука, како што најави лидерот на босанските Срби, Милорад Додик.
Во оваа прилика, Шмит во посебна изјава истакна дека одбележувањето на 9 јануари како Ден на РС „е јасно и директно пропуштање на спроведувањето на конечните и обврзувачки одлуки на Уставниот суд на Босна и Херцеговина“, како и на одлука на високиот претставник.
Тој предупреди дека непочитувањето на одлуките на Уставниот суд е кривично дело дефинирано со Кривичниот законик на Босна и Херцеговина.
„Останува на органите на прогонот, на обвинителството на БиХ и на полицијата да ги преземат соодветните следни чекори пропишани со закон, особено во случаите поврзани со избраните функционери и државните службеници и нивното учество во подготовката или организацијата на прославата во јануари. 9“, се вели во соопштението на високиот претставник.
Шмит посочи дека владеењето на правото, што подразбира почитување на пресудите на Уставниот суд, е неопходен предуслов за стабилна и просперитетна иднина за сите граѓани на Босна и Херцеговина, заедно со комуникација, дијалог и компромис.
Врз основа на овие принципи, рече тој, треба да се постигне договор за Денот на РС, кој ќе биде прифатлив за сите граѓани на тој ентитет.
Властите во РС го одбележуваат 9 јануари како ден на ентитет во спомен на тој датум во 1992 година, кога дел од претставниците на српската националност во собранието на тогашна БиХ го прогласија формирањето на српската република за неуставно во обид да го спречат прогласување на независност на БиХ и да задржи голем дел од нејзината територија во својот состав.„Скратената“ Југославија под доминација на Слободан Милошевиќ.
Овој чин беше директна причина за војната во Босна и Херцеговина, која избувна во пролетта 1992 година и траеше три и пол години, при што беа убиени околу 100 илјади нејзини жители.
