Иран се етаблира како еден од најдарежливите финансиски поддржувачи на Хамас, обезбедувајќи на милитантната група клучните ресурси што и се потребни за извршување на терористички напади. Но, иследниците во САД и ширум светот идентификуваа друг извор на приход за Хамас – онлајн донатори кои нудат поддршка во криптовалути.
Дури и пред Хамас да започне ненадеен напад врз Израел минатиот викенд, претставници на Министерството за правда во Вашингтон воделе кривична истрага за употребата на криптовалути од страна на милитантната група преку перење пари, дознава Си-Ен-Ен.
Министерството за правда објави оскудни детали за перењето пари, повеќето од судските поднесоци се запечатени, но достапните документи откриваат дека се работи за сметки на криптовалути поврзани со Хамас, кои беа запленети од американската влада пред три години. Судското поднесување во мај рече дека случајот е „во тек“ и дека судијата ја запрел постапката за поврзан граѓански случај до следниот месец за да дозволи кривичната постапка да продолжи без мешање.
Адресите на криптовалути запленети од Израел поради наводни врски со Хамас и друга палестинска милитантна група збирно вредат десетици милиони долари. Употребата на дигитална валута од страна на Хамас е само еден од многуте начини на кои групата – означена како терористичка организација од САД и Европската унија – се обиде да собере средства додека избегнува санкции.
„Не постои единствен начин на финансирање на Хамас или други терористички организации. Тие се прилагодливи опортунисти. Напорите да се запрат се постојана игра на мачка и глушец“, вели поранешниот аналитичар на ЦИА Јаја Фануси, сега соработник во Центарот за нова американска безбедност.
Хамас побара донации на Твитер и Фејсбук
Сепак, се појавија некои повици за донации. Хамас и другите терористички групи ги користеа Фејсбук и Х (Твитер) за јавно да ги објавуваат своите адреси на криптовалути и да им кажат на луѓето како да донираат, објави американското Министерство за домашна безбедност.
Во обвинението поднесено против маж од Њу Џерси во 2019 година се опишува дека тој објавил на Инстаграм дека „штотуку донирал 100 долари за Хамас“. Човекот, исто така обвинет дека му испратил на Хамас околу 20 долари во биткоини, подоцна се изјасни за виновен за прикривање обиди да му обезбеди материјална поддршка на Хамас.
Додека националните влади се обидуваа да ги контролираат таквите трансакции, военото крило на Хамас – Бригадите Ал-Касам – објави во април дека ќе престане да собира средства во биткоини за да ги заштити своите донатори, објави Ројтерс. Но Хамас очигледно не ги запре целосно таквите напори. Во вторникот, израелските власти објавија замрзнување на дополнителни сметки за криптовалути што групата наводно ги користела за собирање донации за време на конфликтот оваа недела.
Покрај биткоинот, криптовалутите за кои израелските власти рекоа дека се поврзани со Хамас ги вклучуваа криптовалутите етер, XRP, tether и други.
Не е јасно колку пари има примено Хамас во криптовалути, но има докази дека се собрани значителни суми. Според Дмитриј Мачихин, извршен директор на фирмата за криптоаналитика BitOK, адресите на криптовалути поврзани со Хамас, запленети од израелските власти, добиле речиси 41 милион долари помеѓу 2020 и 2023 година. Останатите 94 милиони долари наводно ги држел палестинскиот исламски џихад, милитантен партнер на Хамас, според аналитичката компанија Елиптик.
Хамас и неговите бригади Ал-Касам се меѓу „најуспешните собирачи на средства засновани на крипто средства досега во однос на собраниот износ“, рече Арда Акартуна, истражувач во Elliptic.
Акартуна истакна дека следењето на криптовалутите поврзани со Ал-Касам е комплицирано поради тоа што групата се потпира на крипто-адресите „еднократна употреба“ генерирани за секој поединечен донатор и нелегалната размена на пари што анонимно ги претвора криптовалутите во готовина без записи.
„Криминалците секогаш ќе бараат нова најдобра алтернатива за да ги продолжат своите активности“, рече Акартуна, објаснувајќи како се појавуваат нови начини за собирање средства додека присилните мерки ги затворија претходните.
Главниот поддржувач на Хамас е Иран, кој дава до 100 милиони долари годишно на палестинските терористички групи, вклучувајќи ги Хамас и палестинскиот исламски џихад, според извештајот на американскиот Стејт департмент од 2021 година. Во извештајот се вели дека Хамас собира средства во други земји од арапскиот залив. од сопствените добротворни организации.
Како Иран му дава пари на Хамас?
Изданија на Министерството за финансии на САД покажуваат на начинот на кој Хамас повремено добивал ирански средства преку финансиери од Турција и Либан. На пример, финансиски оперативец со седиште во Либан функционираше како посредник меѓу иранскиот корпус на гардата на исламската револуција и Хамас и работеше со либанската група Хезболах за да обезбеди трансфер на средства.
Американското Министерство за финансии санкционираше девет цели во 2018 година за нивно вмешаност во мрежа преку која Иран користеше руски компании за снабдување на Сирија со нафта во замена за испраќање сириски средства до Корпусот на Исламската револуционерна гарда на Иран, кои потоа беа испратени до Хамас и Хезболах.
Иран користел различни тактики за финансирање терористички групи, како што се мрежи на компании од гранати, трансакции прикриени од високи функционери и употреба на благородни метали за избегнување санкции, според предупредувањето од 2018 година од Министерството за финансии на САД.
Техеран го пофали неодамнешниот упад на Хамас во Израел и негираше вмешаност. Советникот за национална безбедност на Белата куќа, Џејк Саливан, во вторникот рече дека Иран е „соучесник во поширока смисла бидејќи обезбедувал финансирање на военото крило на Хамас“, како и друга поддршка. Саливан додаде дека во моментов нема информации што укажуваат на тоа дека Иран помогнал во планирањето или спроведувањето на нападот.
Хамас дополнително собира средства преку неформални даноци и шверц, според извештајот на Конгресната служба за истражување.
Американското семејство во пресудата добило 80 милиони долари од Хамас
Владините истражители не се единствените кои ги следат финансиите на Хамас. Адвокатот Ашер Перлин, кој го застапува семејството на Јицак Вајнсток, 19-годишен Американец убиен од терористите на Хамас во близина на Ерусалим во 1993 година, исто така ја предводеше потрагата по имотот на Хамас.
Семејството Вајнсток доби правосилна пресуда од речиси 80 милиони долари против Хамас во 2019 година, но имаше неколку можни начини за наплата.
Според Перлин, тоа се сменило откако американското Министерство за правда објави, како што официјалните лица ги опишаа санкциите без преседан во 2020 година против три групи кои се потпираа на „криптовалутите и социјалните медиуми за да привлечат внимание и да соберат средства за нивните терористички активности. кампања“. Меѓу нив беше и бригадата Ал Касам на Хамас.
Инспекторите успеаја да запленат 150 сметки на криптовалути кои переле средства за сметката на Хамас. Со одобрение на судот, агенциите за спроведување на законот тајно ја презедоа контролата на веб-страниците на Хамас за собирање средства, а донаторите кои мислеа дека придонесуваат за терористичката организација всушност вложуваа депозити во биткоин паричници контролирани од американската влада.
Потоа, тужителите поднеле документација со која барале судијата да издаде наредба за конфискација со која ќе им се признае законската сопственост на она што го одзеле. Перлин го гледаше случајот за одземање на имотот на владата како можност да собере пари за неговите клиенти од семејството Вајнсток.
Но, откако поднел тужба пред две години, Перлин рече дека случајот бил одложуван неколку пати бидејќи владините претставници побарале од судијата повеќе време за да дозволи кривичната истрага да продолжи.
Во мај, судијата забележа дека кривичната истрага е за „наводно перење пари“ за Хамас и нареди шестмесечно одложување на случајот за одземање имот. Тој рок истекува следниот месец.
Перлин изрази фрустрација што Министерството за правда му укажало дека ќе се спротивстави на доделување какви било запленети средства на неговите клиенти. Перлин рече дека Вајнстокс се единствените луѓе за кои ги познава, кои се обидуваат да ја наплатат пресудата против Хамас: „Нема причина тие да не можат да ја спроведат својата пресуда за тој имот“.