Почетокот на Илинденското востание го објавиле камбаните во Крушево на полноќ спроти Илинден 1903 година. Околу 800 востаници го ослободиле градот, а по два дена Никола Карев ја прогласил Крушевската Република и станал нејзин претседател. Слободната Република траела десет дена.
На 2 Август – Денот на Републиката – Илинден, што годинава се чествува под слоганот „120 години Илинден – Огниште на татковината“, претседателот Стево Пендаровски ќе се обрати во Меморијалниот центар АСНОМ во Пелинце, претседателот на Собранието, Талат Џафери, на Мечкин Камен во Крушево, додека премиерот Димитар Ковачевски на тврдината Кале во Скопје.
Свечената манифестација на скопското Кале почна во 9:30 часот каде, по положувањето цвеќе пред споменикот на слободата „Сила, слава и победа“, ќе се обрати премиерот Димитар Ковачевски, по што ќе следи културно уметничка програма.
Од Владата информираат дека претседателот на Собранието, Талат Џафери, предводејќи државна делегација со државни почести и чествувања, ќе го одбележи големиот национален празник Илинден во Крушево. Во рамките на централниот дел од државната програма за чествување на 2 Август во Крушево ќе биде одржана празнична културно-уметничка програма.
Претседателот Стево Пендаровски во 10:15 часот ќе се обрати пред Меморијалниот центар АСНОМ во Пелинце. Пендаровски ќе положи цвеќе пред спомен-плочата на АСНОМ во манастирот Прохор Пчински, во 12 часот, а ќе биде пречекан од претседателот на Република Србија, Александар Вучиќ, и ќе остварат билатерална средба, по што се предвидени изјави за медиумите.
Свечената програма за одбележување на Денот на Републиката и оваа година го опфаќа традиционалното чествување на Илинден во Смилево во организација на Општина Демир Хисар, каде што се чествува со положување цвеќе и фолклорна манифестација.
Претседателот на ВМРО-ДПМНЕ, Христијан Мицкоски, во рамки на одбележувањето на Илинден ќе предводи висока партиска делегација во Крушево. Делегација на ВМРО-ДПМНЕ ќе положи свежо цвеќе на гробот на Никола Карев, претседателот на Крушевската Република.
Инаку, во Крушево синоќа, традиционално, беше отворена манифестацијата „Десет дена Крушевска Република“ која ги претставува културата, традицијата и историјата на Крушево.
Почетокот на Илинденското востание го објавиле камбаните во Крушево на полноќ спроти Илинден 1903 година. Околу 800 востаници го ослободиле градот, а по два дена Никола Карев ја прогласил Крушевската Република и станал нејзин претседател. Слободната Република траела десет дена.
Под команда на Бахтијар-паша, 18-илјадна османлиска војска тргнала во акција за враќање на власта во Крушево. Последните истрели на Мечкин Камен и загинувањето на војводата Питу Гули го означиле и крајот на Крушевската Република.
Четириесет и една година по Илинденското востание, во манастирот „Св. Прохор Пчински“ кај Куманово, 115 делегати го одржале Првото заседание на АСНОМ (Антифашистичкото собрание на народното ослободување на Македонија), на кое е потврдена општествено-правната положба на Македонија како рамноправна федерална држава во рамките на ДФ Југославија. Заседанието го отворил Панко Брашнаров, најстариот делегат и сведок на двата Илиндена. Избран бил Президиум на АСНОМ, под претседателство на Методија Андонов-Ченто. Заседанието усвоило неколку документи со државотворно значење, меѓу кои и Решението за воведување на македонскиот јазик за службен јазик во македонската држава и Декларацијата за основните права на човекот и граѓанинот на демократска Македонија.
Денеска е и голем православен празник кога се слави пророкот Свети Илија. Светиот пророк Илија живеел 900 години пред Исус Христос, роден е во 816 година пред новата ера, зборувал со Господ Исус Христос, што е забележано и во Светото Писмо, сведочел за Св. Троица и за постоењето на вечниот живот.
