Истражувачите предупредуваат дека последователните топлотни бранови ја загрозуваат способноста на природата да ни обезбеди храна и предупредуваат на „невидена, тивка смрт“ во океаните поради рекордните температури на Земјата.
Топлотните бранови траат во Европа, САД и Кина, а најтоплиот ден досега е забележан на почетокот на јули, кој ги загрозува човечките животи и природата.
„Нашиот систем на храна е глобален“, вели Џон Маршам, професор по атмосферски науки на Универзитетот во Лидс.
„Нашиот систем на храна е глобален. Постојат зголемени ризици од истовремени големи загуби на култури во различни региони во светот, што навистина ќе влијае на достапноста и цените на храната. Ова не е она што го гледаме во моментов, но во наредните децении тоа е една од работите од кои навистина се плашам“, рече Џон Маршам, професор по атмосферски науки на Универзитетот во Лидс.
„Како човечко суштество, ако си доволно богат, можеш да влезеш внатре и да ја вклучиш климата. Но, природните екосистеми и култивираните екосистеми не можат да го направат тоа“, објасни тој.
Топлотниот бран во Европа во 2018 година доведе до повеќекратни неуспеси на земјоделските култури и загуби до 50% во централна и северна Европа.
Топлотните бранови се очекува да станат 12 пати почести до 2040 година во споредба со нивоата пред затоплување. Иако еден топлотен бран можеби нема да убие екосистем, подолгите и почести настани ќе значат дека природата нема време да се опорави.
„Луѓето генерално се изолирани од влијанието на времето од кое сите зависиме. Одиме во продавница за да купиме храна – не ја одгледуваме самите. Но, ако разговарате со земјоделците каде било во светот, тие се исклучително свесни за тоа што прави временските услови и што влијае на нивното земјоделство“, рече тој.
Климатската криза не само што ги зголемува топлотните бранови во атмосферата, туку и во океаните, им штети на крајбрежните заедници и се заканува на уште еден клучен извор на храна за луѓето. Топлинскиот стрес предизвикува драматични умрења, како што беше случајот со „топлинската купола“ од 2021 година долж брегот на Тихиот Океан во Канада, која уби околу милијарда морски животни.
„Често размислуваме за влијанијата врз екосистемите на копно, бидејќи е лесно да се види – растенијата венеат, а животните се премногу жешки. Но, луѓето генерално не размислуваат за морските топлотни бранови. Тоа е она што навистина ме загрижува – тоа невидливо, тивко умирање“, изјави за Гардијан Даниела Шмит, професорка на Универзитетот во Бристол.
Некои од најранливите екосистеми се оние кои се навикнати да имаат стабилна температура во текот на целата година, како што е случајот со тропските океани. Затоплувањето на 2 степени Целзиусови се очекува суштински да ги избрише тропските корални гребени, кои имаат најголем биодиверзитет од кој било екосистем на глобално ниво и поддржуваат повеќе од 500 милиони луѓе ширум светот, повеќето од нив во сиромашните земји.
„Имам мали деца. Секогаш кога го гледате филмот Finding Nemo или читате книга за коралните гребени, не можете а да не почувствувате дека, на одредено ниво, им продавате лага. Ако не дејствуваме брзо, овие системи ќе исчезнат. Можеби некои луѓе не се грижат за коралните гребени, но не постои дел од светот кој е имун на влијанијата на климатските промени“, рече Маршам.
„Не мора сè да има финансиска вредност. Ви требаат растенија за секој вдишување. Тоа е кислородот што го дишете – го забораваме тоа“, додаде Шмит.
Според Гардијан, истражувачите само што почнуваат да разбираат како топлината влијае на екосистемите. Според сценариото за високи емисии на затоплување од 4,4 степени Целзиусови, 41% од копнените ‘рбетници ќе доживеат екстремни термални настани до 2099 година, според истражувањето објавено во списанието Nature. Стресот предизвикан од високите температури може да предизвика бројни проблеми, кои влијаат на растот, плодноста, имунитетот и промените во однесувањето.
Исто така, се вели дека разни видови животни се движат кон планините и кон половите за да избегаат од топлината. На крајот на краиштата, веројатно е дека ќе доведе до исчезнување на многу видови.
Сепак, експертите исто така велат дека природата може да игра важна улога во тоа екстремната топлина да биде поподнослива. Водните тела како што се езерцата и фонтаните ги прават пејзажите поотпорни за време на топли и суви лета, помагајќи да се спречат шумски пожари и да се намали влијанието на сушата.
Вишиот истражувач во програмата Оксфорд Мартин за иднината на ладењето, д-р Никол Миранда, рече дека присуството на вегетација и вода може да послужи како начин за пасивно ладење на околината. Дрвјата и растенијата обезбедуваат засенчување, а имаат и механизам за испарување. Водните тела, како што се езерца и фонтани, ја задржуваат топлината околу нив со испарување на водата.
Еден пример се големите зелени коридори во Меделин, Колумбија, кои наводно ја намалиле топлината на градот за 2 Целзиусови степени.
