Новите методи за откривање и анализа на генетскиот материјал покренуваат и нови етички и безбедносни прашања. Што ако, да речеме, мафијата ја добие вашата ДНК?
Ги оставаме нашите генетски отпечатоци речиси насекаде. Постојано фрламе клетки од кожата и влакната, киваме и кашламе, испуштаме ситни капки во атмосферата, се потиме…
За оние од вас кои гледаат документарни филмови за злосторства решени преку форензички истраги, знаете дека дури и мали количини на генетски материјал пронајдени на местото на злосторството можат да бидат доволни за да се идентификуваат криминалците. Меѓутоа, денес научниците можат да соберат доволно големи количини генетски материјал дури и на најнеобичните места и да добијат мноштво информации од нив.
Тие исто така можат да фатат ДНК од воздухот во просторијата во која бевме
Како што пренесува CNN, истражувачите од Универзитетот во Флорида дошле до човечка ДНК од отпечатоци направени во песок од четворица волонтери.
Во вториот дел собрале примероци од воздух од просторија од 280 метри квадратни во клиника за животни каде работеле шест лица. Во двата случаи, тие добија доволно висококвалитетни примероци на ДНК за да заклучат низа информации од нив – од потекло до предиспозиции за нарушувања или болести како што се аутизам, дијабетес, очни болести, рак и срцеви заболувања.
Што ако толпа или диктатор ги добие вашите податоци?
Сето ова звучи фантастично, а ваквото истражување може да биде од голема помош за многу истражувачи и истражувачи – од веќе споменатата форензика до потрагата по исчезнати лица, во археологијата или во следењето на здравјето на луѓето со помош на ДНК извлечена од канализацијата.
Меѓутоа, екстракцијата на човечка ДНК од околината, исто така, покренува етички прашања. Имено, ДНК е носител на многу информации кои се сметаат за лични податоци – како што се локацијата и здравствените податоци. Ако некој ги добие овие податоци без дозвола, се јавува проблем. „Важно е да се зачува автономијата, достоинството и правото на самоопределување на една личност во однос на личните податоци“, изјави за Си-Ен-Ен Матијас Виенрот од британскиот универзитет Нортамбрија.
„Сепак, ова е тешко ако не можете да побарате дозвола од оние чија ДНК е собрана во околината. Веројатно не постои начин да се спречи ДНК да се изгуби во околината преку кожата, косата и здивот“. Според него, клучното прашање е дали вака случајно собрани наоди може да се најдат и во други бази на податоци. Тоа го потврдува и Ив Моро, професор на Универзитетот во Лувен во Белгија. Тој рече дека е можно да се замисли сценарио во кое „мафија или диктатура би можела да влезе во трага на заштитен сведок или политички бегалец“ со користење на ДНК извлечена од канализацијата, иако тоа во моментот е малку веројатно. „Сепак, потребна ни е политичка дискусија за очекувањата во врска со приватноста во јавниот простор, особено за ДНК. Не можеме да избегнеме да ја изгубиме нашата ДНК на јавниот простор“, рече Моро, додавајќи дека не е време за паника. Од друга страна, политичките ограничувања на овој тип на собирање генетски материјал би можеле да ги загрозат или дури и да ги запрат другите научни истражувања, објасни Моро. „Да се најде рамнотежа е многу тешко.
