Од 15 до 21 мај 2023 година, Институтот за јавно здравје на Србија „Д-р Милан Јовановиќ Батут“ со мрежата на институти/институти за јавно здравје и Стоматолошкиот факултет на Универзитетот во Белград го одбележува 33. Орално и дентално здравје. Недела.
Неделите на оралното и денталното здравје традиционално се одбележуваат од 1991 година на третата недела од мај со бројни активности како јавни и други манифестации на кои учествува стручната јавност, но и пошироката популација.
Носители и координатори на активностите на ниво на област се заводите и заводите за јавно здравје, а за територијата на секоја општина службите за стоматолошка заштита на здравствените домови, со активно учество на приватните стоматолошки ординации, локалните заедници, приватниот сектор и здруженија на граѓани.
Оваа година, Неделата на оралното и денталното здравје се одбележува под слоганот „Јас се грижам за моите заби, горд сум на мојата насмевка“, кој ја нагласува важноста на доброто орално здравје за општото здравје и за секојдневните активности како зборување и смеење. . Оралното здравје е важен показател за општото здравје, благосостојба и квалитет на живот и го претставува не само здравјето на забите, туку и усната шуплина вклучувајќи здрав јазик, меко и тврдо непце, непца, усни.
Болестите на устата и забите можат да предизвикаат болка, нарушувања на џвакањето и говорот, како и психолошки проблеми и може да имаат долгорочен негативен ефект врз целокупното здравје и благосостојба. Повеќето орални болести и состојби споделуваат заеднички фактори на ризик со водечките незаразни болести (кардиоваскуларни заболувања, малигни заболувања, хронични респираторни заболувања и дијабетес).
Општите препораки за зачувување на оралното здравје кои се нагласени во рамките на оваа кампања не се фокусирани само на важноста од одржување на соодветна хигиена и редовни посети на стоматолог, туку вклучуваат и препораки за намалување на внесот на шеќер, безбедна физичка средина, намалување или прекинување на консумацијата на алкохол. и пушењето.
Индикатори за оралното здравје во светот и во Србија
На глобално ниво, 3,5 милијарди луѓе имаат орална болест;
Европскиот регион на Светската здравствена организација има најголема фреквенција на водечки орални заболувања (50,1 отсто од возрасната популација);
нетретираниот кариес на трајните заби во светот е најчеста орална болест која погодува 2 милијарди луѓе;
кариесот на млечните заби погодува 514 милиони деца во светот;
речиси една петтина од светската популација страда од напредната пародонтална болест (болест на потпорниот апарат на забите)
Според најновата здравствена анкета на населението во Србија од 2019 година, во Србија:
55,3% од возрасната популација состојбата на забите и устата ја оценуваат како добра;
57,8% ги мијат забите повеќе од еднаш дневно;
16,5% од населението на возраст од 25 и повеќе години ги имаат сите заби;
две третини од жителите постари од 15 години (69,5%) изјавиле дека имаат свој стоматолог;
Во периодот од 12 месеци пред Анкетата, секој трет жител (39,4%) посетил стоматолог.
Истражување за оралното здравје на децата во Србија, кое беше спроведено во 2019-2020 година. покажа дека во Србија:
13,4% од децата на возраст од 12-36 месеци имаат еден или повеќе кариозни млечни заби и дека на оваа возраст повеќе од половина од децата (52,9%) секојдневно консумираат слатки;
50,9% од децата на возраст од 36–71 месец имаат кариес или некои од неговите компликации;
17,8% од децата на предучилишна возраст имаат забележлива кариозна лезија на новоизбиениот прв постојан молар;
на 12-годишна возраст 36% од децата ги имаат сите здрави заби, а на 15-годишна возраст 22% од децата.
Препораките за одржување на оралното здравје се:
грижа за здравјето на устата и забите на детето од раѓање и прва превентивна посета на детски стоматолог во периодот од шестиот месец до првата година од животот;
во зависност од возраста на детето, миење заби, помош и/или надзор при миењето на забите на детето од страна на родителите/старателите, најчесто до десетгодишна возраст;
одржување на соодветна хигиена, што подразбира редовно миење на забите наутро и навечер пред спиење, како и после секој оброк со паста за заби со флуор и со конец;
посети на стоматолог за редовни контроли најмалку еднаш на секои шест месеци ако не и почесто поради третман и отстранување на забен камен од страна на стоматологот;
врзување појаси во возилото, како и правилна употреба на детски седишта за автомобил;
балансирана исхрана богата со овошје, зеленчук и млечни производи со намален внес на шеќер (избегнувајте внесување на слатки газирани пијалоци и грицки);
откажување од пушење;
намалување или престанок на консумирање алкохол;
употреба на заштитна опрема за спортски активности (шлем, штитник за уста…), пишува Институтот за јавно здравје „Д-р Милан Јовановиќ Батут“.