Новиот извештај на меѓународен тим на научници, кој ги собира своите податоци од сателитски истражувања, покажа дека ледените плочи на Гренланд и Антарктикот се намалуваат со алармантна брзина, а топењето на мразот предизвикува зголемување на нивото на морето.
Според најновите податоци, ледената покривка на Земјата изгубила толку многу мраз во последните 30 години што може да формира коцка мраз висока 12 километри.
Ледените плочи на Гренланд и на Антарктикот, кои го држат речиси целиот слатководен мраз во светот, се намалуваат со алармантна брзина, се вели во најновиот извештај на група меѓународни научници.
Со споредување на податоците од 50 сателитски истражувања на Антарктикот и Гренланд помеѓу 1992 и 2020 година, научниците од проектот Ice Sheet Mass Balance Inter-comparison Exercise (IMBIE) беа во можност да ги следат промените во волуменот на ледената покривка.
Тие откриле дека топењето на ледените плочи се зголемило за шест пати во последните 30 години. Седумте најлоши години се забележани во последната деценија. Севкупно, поларните ледени плочи изгубија повеќе од 8,3 трилиони тони мраз помеѓу 1992 и 2020 година.
Најлошата година забележана во извештајот беше 2019 година, кога ледените плочи изгубија околу 675 милијарди тони мраз. Овие загуби главно беа предизвикани од топлотниот бран на Арктикот, кој предизвика ледената покривка на Гренланд да изгуби 489 милијарди тони мраз.
Губењето на мразот има големо влијание и врз океаните, со зголемување на нивото на морето за 21 милиметар. Така, топењето на ледената капа е „одговорно“ за една четвртина од порастот на нивото на морето.
Главниот автор на студијата, истражувач од Универзитетот во Лидс Инес Отосака, го предупреди Си-Ен-Ен дека станува збор за огромна количина мраз. „Бидејќи 40 отсто од светската популација живее во крајбрежни области, ова природно многу не загрижува“, рече таа.
Иако топењето на мразот на Антарктикот се забавува, сепак се одвива значително побрзо отколку во 1990-тите. Најкритичните области се Антарктичкиот Полуостров и Западниот Антарктик, каде што се наоѓа и глечерот Твајтс. Поради неговиот потенцијално разурнувачки ефект врз порастот на нивото на морето, научниците му го дадоа името „глечер на судниот ден“.
Отосака очекува ледената покривка на Гренланд да продолжи да се разредува, но не е можно јасно да се предвиди што ќе се случи на Антарктикот. „На Антарктикот ситуацијата е многу понеизвесна. Постојат механизми со големо влијание што би можеле да се активираат ако надминеме одредено ниво на глобално затоплување“, објасни таа. Ова, се разбира, би значело уште побрзо покачување на нивото на морето.
„Навистина ни требаат решителни владини политики за ограничување на глобалното затоплување и намалување на концентрацијата на стакленички гасови“, додаде научникот.
Научниците вклучени во проектот IMBIE планираат да го објавуваат извештајот годишно. „Конечно сме во фаза кога можеме постојано да ги ажурираме нашите проценки бидејќи во вселената има доволно сателити за да следат што се случува со ледените плочи. Ова значи дека луѓето можат веднаш да пристапат до нашите наоди“, рече Ендрју Шеферд, професор на Универзитетот Нортамбрија и основач на IMBIE. Проектот е исто така кофинансиран од НАСА и Европската вселенска агенција.
