Лекарите предупредуваат дека ако одеднаш престанете да користите антидепресиви, може да се појават несакани ефекти.
Антидепресивите се користат за лекување на клиничка депресија, а во некои случаи опсесивно-компулсивно растројство, генерализирано анксиозно растројство и посттрауматско стресно растројство (ПТСН).
Тие се меѓу најпопуларните лекови на американскиот пазар. Антидепресивите всушност беа третиот најчесто препишан лек кај Американците од сите возрасти и најчесто препишаниот лек кај Американците на возраст меѓу 18 и 44 години, според извештајот од 2011 година од Центрите за контрола и превенција на болести (ЦДЦ).
Додека некои луѓе кои земаат антидепресиви планираат да ги земаат на неодредено време, други одлучуваат да престанат да ги користат бидејќи нивните симптоми се подобруваат. Сепак, експертите предупредуваат дека тоа одеднаш може да доведе до несакани ефекти.
„Сериозноста и ризиците од овие ефекти може да варираат во зависност од факторите како што се типот на антидепресивот, периодот на употреба, возраста, општото здравје и психијатриската историја“, вели д-р Тарин Фернандес за Best life.
Важно е да знаете што се случува со вашето тело кога ќе престанете да земате антидепресиви и зошто секогаш треба да разговарате со вашиот лекар пред да направите какви било промени на овие лекови.
Рекурентна депресија
Како што исчезнуваат симптомите на депресија, некои луѓе кои земаат антидепресиви може да почувствуваат дека повеќе не им треба лекот. Меѓутоа, во многу случаи, мозокот се потпира на овие лекови за да функционира правилно, а прекинот на нивната употреба може да предизвика депресијата кај пациентот брзо да се врати или дури и да се влоши.
„Релапсот или влошувањето на симптомите на депресија или анксиозност, потенцијално по прекинување на антидепресивите, се нарекува повратна депресија“, објаснува д-р Фернандес. Таа додава дека овие симптоми обично се појавуваат во рок од две до три недели по прекинот на лекот.
Како што се испостави, релапсната депресија е изненадувачки честа појава кај оние кои престануваат да ги земаат лековите.
„Речиси 50 до 85 проценти од пациентите може да доживеат рекурентна депресија барем еднаш по прекинот на терапијата, при што ризикот се зголемува како што се зголемува времетраењето на третманот“, вели докторот.
Таа смета дека „внимателно следење и постепено намалување на дозата на лекови може да ги избегне шансите за релапс“.
Може да развиете нови знаци на психолошки стрес
Покрај повратната депресија, може да развиете и нови знаци на психолошки стрес или хипервозбуда. Тие обично вклучуваат раздразливост, анксиозност, возбуда, агресија, манија и несоница, вели д-р Фернандес.
„Времетраењето и интензитетот на овие симптоми зависат од различни индивидуални фактори, вклучувајќи го типот на лекот, дозата и времетраењето на третманот“, објаснува таа.
Докторот додава дека студијата објавена во American Journal of Psychiatry покажува дека „антидепресивите со пократко дејство, почесто предизвикуваат симптоми кога нагло се прекинуваат во споредба со оние со подолг ефект“.
Самоубиствени мисли
Оние кои престануваат да земаат антидепресиви, исто така, може да бидат изложени на поголем ризик од самоповредување, истакнува д-р Фернандес.
„Ненадејното прекинување на антидепресивите може да го зголеми ризикот од самоубиствени мисли и однесувања“, вели таа, нагласувајќи дека „најголемиот ризик од такви симптоми се јавува на самиот почеток, по промената на дозата и прекинот на третманот“.
Создавањето план за следење кој го вклучува вашиот лекар или професионалец за ментално здравје, како и вашиот внатрешен круг на поддршка, може да помогне да се намали ризикот од самоубиство или самоповредување.
Може да развиете симптоми слични на грип
Ако престанете да ги земате антидепресивите преку ноќ, може да почувствувате и низа симптоми слични на грип.
„Тие може да вклучуваат главоболка, болки во мускулите, летаргија, потење, дијареа, замор и треска“, вели д-р Фернандес.
Студијата од 2017 година објавена во Canadian Medical Association Journal (CMAJ) додава уште два изненадувачки симптоми на таа листа: проблеми со рамнотежата како што се вртоглавица и сензорни нарушувања.
Д-р Фернандес забележува дека овие симптоми обично се појавуваат во првите неколку дена од прекинот на антидепресивите и може да траат од неколку дена до неколку недели.
„Пациентите треба да се уверат дека симптомите се реверзибилни, дека не се опасни по живот и дека обично се самоограничуваат“, додаваат авторите на споменатата студија.
Како безбедно да престанете да земате антидепресиви?
Ако вие и вашиот лекар се согласувате дека прекинувањето на антидепресивот е вистинскиот избор за вас, може да има неколку начини за ублажување на несаканите ефекти, вклучително и намалување на дозата или префрлување на друг тип на лек.
Континуираната психотерапија фокусирана на депресија, особено когнитивната бихејвиорална терапија (КБТ), исто така може да помогне да се олесни транзицијата, се вели во Упатството за третман на пациенти со големо депресивно нарушување.
Постојат неколку промени во животниот стил што треба да ги направите додека се одвикнувате од антидепресивите, според Практичниот водич објавен од Американската психијатриска асоцијација (АПА).
Ова вклучува „општа промоција на здрави однесувања како што се вежбање, добра хигиена на спиење, добра исхрана и намалена употреба на тутун, алкохол и други потенцијално штетни материи“.
Со креирање план со вашиот медицински тим и отвореност за несаканите ефекти што може да ги доживеете, можете да помогнете да се намали ризикот од сериозни несакани ефекти.