Вселенскиот телескоп Џејмс Веб сними неверојатна нова снимка од ледениот гигант Уран, прикажувајќи ги речиси сите негови бледи прстени од прашина.
Сликата е одраз на високата чувствителност на телескопот Џејмс Веб, попрво на НАСА, бидејќи побледите прстени претходно биле фотографирани од вселенското летало Војаџер 2 и опсерваторијата W. M. Keck на вулканот Мауна Кеа на Хаваи, пренесува CNN.
Уран има 13 познати прстени, од кои 11 се видливи на новата слика на Веб. Девет прстени се класифицирани како главни прстени, додека другите два се потешки за откривање поради нивниот состав на прашина и беа откриени само за време на прелетувањето на мисијата Војаџер 2 во 1986 година. Два слаби прстени на прстени, кои не се прикажани во последниот слика, беа откриени во 2007 година од сликите направени од вселенскиот телескоп Хабл на НАСА, а научниците веруваат дека Веб ќе ги сними некогаш во иднина.
„Прстенестиот систем на планетата ни кажува многу за неговото потекло и формирање“, рече д-р Наоми Роу-Гурни, постдокторски истражувач и амбасадор на Сончевиот систем за вселенскиот телескоп Веб во Центарот за вселенски летови на НАСА Годард во Гринбелт, Мериленд.
„Уран е толку необична планета – нејзината оска на ротација е навалена на страна и има многу слаба внатрешна топлина – што сите навестувања што можеме да ги добиеме за нејзината историја се многу вредни“, нагласи истражувачот.
Научниците предвидуваат дека идните слики на Webb ќе можат да ги фатат сите 13 прстени. Роу-Гарни исто така очекува дека телескопот ќе открие повеќе за атмосферскиот состав на Уран, што ќе им помогне на научниците подобро да го разберат овој необичен гасен џин.
Моќната камера на вселенската опсерваторија NIRCam (Near-Infrared Camera) може да детектира инфрацрвена светлина, која инаку астрономите не можат да ја видат.
„Телескопот Џејмс Веб ни дава можност да ги погледнеме Уран и Нептун на сосема нов начин, бидејќи никогаш не сме имале телескоп со оваа големина што би гледал во инфрацрвена светлина“, објасни Роу-Гурни. „Инфрацрвената светлина може да ни покаже нови длабочини и карактеристики кои тешко се гледаат од земјата, бидејќи има атмосфера помеѓу, а невидливи со телескопи, како Хабл, кои изгледаат во видлива светлина.
На Уран, кој се наоѓа на речиси 3 милијарди километри оддалечен од нашето Сонце, му требаат 84 летови на Земјата за да орбитира околу него. Планетата е единствена по тоа што се навалува на страна, поради што нејзините прстени се прикажани вертикално, за разлика од хоризонталниот систем на прстените на Сатурн.
Околу северниот пол на Уран се наоѓа светла маглина, за која НАСА веќе објави, која се појавува кога е изложена на директна сончева светлина при летот. Се чини дека атмосферската магла е се посветла секое лето, пренесува вселенската агенција. Бидејќи не е познат точниот механизам на појавата на маглината, научниците сè уште ја проучуваат со телескопски слики, како што е најновата на Веб.
На оригиналните слики на Уран направени од Војаџер 2, планетата се појави како сина сфера без никакви посебни карактеристики. На новата слика на Веб, слично на другите неодамнешни снимки од вселенскиот телескоп Хабл, може да се видат бури облаци на работ на поларниот регион на Уран. Поради навалувањето на оската на ротација на Уран, летните часови на таа планета се екстремни. Научниците го следат бурното време на таа планета и ги документираат промените со текот на времето споредувајќи ги снимките од телескопот.
Вселенскиот телескоп Хабл на НАСА, исто така, ја сними светлата бела поларна капа на Уран во ноември, која ја осветлуваше светлата маглина се повеќе и повеќе во споредба со сликите од претходните летови. Новата слика на Webb ја прикажува поларната капа подетално од онаа на Хабл, со суптилно осветлување во центарот на капачето и поистакнати олујни облаци што може да се видат околу половите.
Во летото 2022 година, Националната академија на науки, технологија и медицина ЗДА го вклучи проучувањето на Уран меѓу своите приоритети. „Ќе започнат дополнителни студии за Уран, дури и повеќе од планираното во првиот лет на Веб со научни операции“, напишаа тие во НАСА.
