Францускиот претседател Емануел Макрон се залагаше правото на абортус да биде вклучено во Уставот, со што Франција ќе стане првата земја во светот која го гарантира тоа право како неотуѓиво.
Абортусот е веќе легален во Франција и нема сериозна закана за неговата законитост, но минатогодишната одлука на Врховниот суд на САД за поништување на уставното право на абортус започна напори да се заштити и признае како неотуѓиво право, пренесуваат светските медиуми. , како што објави Радио Слободна Европа (РСЕ). Во средата, на 8 март, Макрон рече дека воведувањето на правото на абортус во Уставот ќе испрати сигнал за солидарност до жените ширум светот, пренесува Ројтерс.
Францускиот претседател ја најави уставната промена на Меѓународниот ден на жената на церемонијата во чест на француската феминистка и адвокатка од Тунис, цврста бранителка на правата на абортусот, Жизел Халими, која почина во 2020 година на 93-годишна возраст.
Оддавајќи им почит на женските пионери во борбата за репродуктивните права, Макрон рече дека амандманот на Уставот ќе биде поднесен до парламентот во рок од неколку месеци, пренесува агенцијата Франс прес.
Тој додаде дека тоа ќе биде гаранција дека „никогаш ништо нема да може да го ограничи или укине тоа право бидејќи тоа ќе стане неотповикливо“.
Француското Национално собрание веќе гласаше за уставни промени во ноември 2022 година, но без да одлучи за временската рамка, според АФП, истакнувајќи дека одлуката на Врховниот суд на САД минатиот јуни за уривање на уставното право на абортус го зголеми притисокот од активистите за Франција да го направи обратното како симбол на посветеноста на правата на жените.
Во значаен случај во 1972 година, адвокатката Халими доби ослободителна пресуда за малолетничка која беше судена за абортус откако остана бремена кога беше силувана.
Абортусот беше декриминализиран во Франција во 1975 година, а последователните закони гарантираа дека тој е безбеден, анонимен и бесплатен.
Но, групите за избор велат дека жените кои бараат абортуси сè уште често се соочуваат со предрасуди и злоба.
Со ветувањето на Макрон дека правото на абортус ќе го направи „неотповикливо“, Франција ќе биде првата земја во светот што ќе го запише ова право во Уставот, пишува Тајмс.
Францускиот парламент веќе расправа за нацрт-законот дизајниран да ја спречи одлуката на Врховниот суд да ја поништи Ро против Вејд да ги оспори правата за абортус во Франција како во САД.
Предлог-законот за вклучување на правото на абортус во Уставот има широка поддршка и беше одобрен и од Националното собрание и од Сенатот, но сепак ќе треба да биде поднесен на референдум без поддршката на Макрон.
Ова, посочува лондонскиот весник, веројатно нема да се случи сега, бидејќи претседателот има овластување да избегне референдум со организирање специјална седница на двата дома на парламентот за измена на уставот, кога за одобрување на амандманите се потребни гласови од три петтини од пратениците.
Феминистките го поздравија ветувањето на Макрон, иако некои се пожалија на неговиот избор на зборови среде дебатата во парламентот за точната формулација на уставната промена.
Во верзијата на нацрт-законот усвоена од Националното собрание се наведува дека законот треба да „гарантира ефективност и еднаков пристап до правото на доброволно прекинување на бременоста“.
Сенатот, кој има нешто поконзервативен состав, малку го разводни со одобрување верзија која вели дека „законот ги одредува условите под кои се остварува слободата на жените да ја прекинат бременоста“.
Сега двата дома ќе се обидат да се договорат за конечната верзија. Феминистките се за текстот на Националното собрание, но, посочува Тајмс, коментарите на Макрон сугерираат дека тој е за верзијата на Сенатот.
Заговарањето на Макрон правото на абортус да биде вклучено во Уставот донесе итност на тој процес и му даде личен карактер, посочува Њујорк Тајмс.
Сепак, посочува весникот, моментот замислен како момент на свечено единство, во чест на жената која многумина ја почитуваат во Франција, не можеше да ја избегне острата политичка и социјална конфронтација што ја дели таа земја денес.
Халими, која беше и социјалистичка пратеничка во францускиот парламент, беше позната по своите битки на многу фронтови. Таа ги бранеше членовите на Алжирскиот националноослободителен фронт кои се бореа за независност од Франција во осумгодишната војна која заврши во 1960 година, особено Алжирката Џамила Бупаша која беше обвинета за поставување бомба, а потоа беше мачена и силувана од француски војници.
Одбраната на Халима во судењето на Мари-Клер Шевалие, 16-годишна средношколка обвинета за нелегален абортус откако била силувана од друг ученик, доведе до нејзино ослободување во 1972 година, а тој случај, според Њујорк Тајмс, беше пресвртна точка легализацијата на абортусот.
Откако Халими почина во 2020 година, Макрон вети дека ќе ја почитува. Доцнењето, но и одлуката да не ја погребаат во Пантеон, со други херои на нацијата, и покрај неколкуте петиции и апели, ги поттикна шпекулациите дека Макрон не сака да ја налути екстремната десница, која се уште и е лута на Халима за нејзината улога. во војната во Алжир.Њујорк тајмс, што укажува дека се уште е исклучително чувствителна тема во Франција.
Среде трескава атмосфера во Франција потресена од големи демонстрации и штрајкови поради предлогот на Макрон да се зголеми возраста зголемувајќи ја старосната граница за пензионирање од 62 на 64 години, претседателот се соочи со остри критики од членовите на семејството на Халими и нејзините поддржувачи за изборот на погрешен политички момент за да и оддаде почит на жена позната по нејзините прогресивни ставови за општествените прашања.
