Сочувствувањето со луѓе кои минуваат низ тешки ситуации е природна човечка реакција, но може да доведе до проблеми како секундарен стрес.
„Ние сме суштински општествени суштества. Ги забележуваме знаците на другите луѓе“, вели Тим Боно, научник кој работи во психологијата и науката за мозокот.
„Ако многу луѓе околу нас реагираат на настан со тага, страв или вознемиреност, ние самите го забележуваме тоа и имплицитно тежнееме да ги прифатиме тие однесувања бидејќи ако другите луѓе реагираат на овој начин, тоа мора да биде вистинскиот начин да се одговори“, рече Боно. , пренесува Yahoo News.
Кога станува збор за стресот на другите луѓе, тој може да има екстремна форма што многумина ја нарекуваат секундарен стрес. Според Боно, секундарниот стрес не е официјален клинички термин.
„Мислам дека тоа, според мене, спаѓа во областа на менталното здравје и како реагираме кога ќе видиме друга личност која е во неволја“, рече Боно.
Со ваков стрес често се соочуваат мајките кога се во прашање нивните деца, но тоа може да бидат и други луѓе.
Поточно, секундарниот стрес е „резултат на исцрпеност од преземање на страдањата на другите или помагање на другите да се справат со тоа“, рече Боно.
Психотерапевтот од Јужна Флорида, Алиша Браун се согласува, додавајќи дека секундарниот стрес може да се појави кога ќе бидете преоптоварени со обидот да поддржите некој друг.
Секундарниот стрес може да се појави и кога стресот се зголемува до ниво на кое не можете да го артикулирате, вели Елизабет Ширтклиф, професорка на Универзитетот во Орегон.
„Тоа создава еден вид притисок за кој не можете да зборувате, да го изразите – тоа е делот што ви влегува под кожа“, вели Ширтклиф.
Ова може да се случи кога сте толку загрижени за другата личност што не можете да зборувате за тоа. „Тоа е форма на стрес за која е навистина тешко да се зборува – тоа е стрес кој има физиолошки ефект“, рече Ширтклиф.
Боно додава дека секундарниот стрес може да се дефинира и како „екстремна форма на емпатија“ или кога се апсорбира тензијата што доаѓа од друга личност.
Подолу се наведени знаците на кои треба да внимавате, како и совети за тоа што да правите ако се соочувате со овој облик на стрес.
Премногу сте внимателни кон другите
„Пример би бил ако вашата сакана која има Паркинсонова болест стане пребрзо, а вие веднаш побрзате да се уверите дека е добро, дури и кога е во ред“, вели Ширтклиф.
Имено, покажува будност, дури и кога толку високо ниво на будност не е потребно.
Имате потешкотии во комуникацијата
Ова може да изгледа како неможност да објасните зошто стресната ситуација толку силно влијае на вас или зошто сте толку загрижени за вашата сакана. Сè на сè, може да изгледа како огромен проблем без решение.
Се повлекуваш во себе
„Толку сте обземени од вознемиреност или тага што не можете да ги извршувате секојдневните задачи“, рече Боно.
Може да почувствувате физички симптоми
Знаците на депресија, замор и исцрпеност се исто така сигнали за секундарен стрес, рече Ширтклиф.
Запрашајте се дали забележувате прекумерна исцрпеност, вкочанетост, главоболка, чувство на емоционална тежина или забрзано размислување и постојано размислување за некоја личност, но не во позитивна смисла.
Поставете граници
За да го заштитите вашето здравје, треба да поставите граници.
Експертите велат дека е во ред да не можеш да му помогнеш некому ако не можеш да си помогнеш и дека тоа не е себично однесување.
„Во ред е да се одморите од луѓето и да признаете дека немате емоционален капацитет да се справите со нивната ситуација на здрав начин“, заклучува психотерапевтот Браун.
Без разлика дали се работи за професионалец или најдобар пријател, ако се борите со секундарен стрес, треба да се отворите пред некого.
Одржувањето високо ниво на стрес внатре може да влијае на вашиот имунолошки систем и да предизвика зголемување на хормоните на стресот – што може да предизвика компликации како срцев удар, висок крвен притисок, главоболки и многу повеќе.
