Само кон домашните кредитори, банки, осигурителни компании, пензиски фондови, по основ на земен заем државата должи повеќе од 2.5 милијарди евра, пишува Порталб.мк. Внатрешниот долг кон домашните кредитори значајно е зголемен но во исто време драматично е променета структурата – над 76% од долгот е долгорочен.
Сите документи се подготвени, се чека само потписот на новиот министер за правда за да започне повторената постапка за издавање на нова Еврообврзница. Претходната во износ од 600 милиони евра пропадна. Дали повторно Владата ќе го бара овој износ ќе зависи од каматата што ќе треба да ја плати. Во меѓувреме потрагата по пари продолжи на домашен терен – во текот на овој месец преку две домашни обврзници државата позајми 144 милиони евра, од нив 130 милиони евра ќе треба да се вратат за 2 години а 14 милиони евра се со рок за враќање од 15 години.
На крајот од првиот месец од годинава (23 јануари) вкупниот долг на Владата кон домашните кредитори по основ на хартии од вредност изнесува повеќе од 2,5 милијарди евра.
Долг кон домашни кредитори ( јануари 2023 )
Краткорочен долг 577 164 000 евра
Долгорочен долг 1 923 111 000 евра
Вкупно 2 500 275 000 евра
Анализата на висината и на структурата на долгот по различни основи покажува неколку факти – изминатите пет години долгот е значајно зголемен а драматично е променета и рочноста, дури 76,92% е долгорочен а 23,08% е краткорочен долг. Ако пред повеќе од пет години доминираа задолжувањата со рок на исплата до една година, сега најголемиот дел од долгот е по основ на обврзници со рок на исплата од 15 години, што значи дека за парите што сега се трошат ќе плаќаме камата во следната една и пол деценија по што ќе треба да го вратиме целиот износ на заемот.
Конкретно по основ на обврзници со рок на отплата од 15 години државата должи повеќе од 1,1 милијарда евра што претставува скоро 45% од вкупниот внатрешен долг. На второ место се 12 месечните државни записи во износ од над 577 милиони евра со удел од 23% во вкупниот долг кон домашните кредитори а на трето место се обврзниците со рок на отплата од 3 години во износ од скоро 200 милиони евра, приближно толку се должи и преку обврзници со рок на отплата од 10 години.
Рочност Износ % од вкупен долг
Доспевање за 15 години 1 124 258 000 евра 44,97%
Доспевање за 12 месеци 577 164 000 евра 23,08%
Доспевање за 3 години 200 000 000 евра 7,99%
Доспевање за 10 години 191 000 000 евра 7,63%
Изминатите години пензиските фондови заземаа се поголема улога на „позајмувачи“ на пари на Владата. На крајот од јануари пензиските фондови преку откуп на државните хартии од вредност на државата и дале заем од скоро 1,2 милијарда евра што претставува 47% од вкупната сума што ја должи Владата на домашните кредитори.
Домашни кредитори
Пензиски фондови 1 181 100 000 евра
Комерцијални банки 820 000 000 евра
Други пазарни субјекти 300 500 000 евра
На второ место се банките од кои државата позајмила 820 милиони евра, удел од 32,8% во вкупниот долг а на трето место се останати пазарни субјекти кои откупиле државни хартии од вредност во износ од над 300 милиони евра. Милионски износи државата должи и на осигурителни компании.
Долг кон внатрешни кредитори
Јануари 2022 година 2 398 253 000 евра
Јануари 2023 година 2 500 275 000 евра
Во јануари годинава во споредба со истиот месец лани долгот по основ на државни хартии од вредност е зголемен за 102 000 000 евра. Според планот на Владата годинава во споредба со 2022 та внатрешниот долг треба да се намали, но дали тоа ќе биде така ќе зависи и од задолжувањето на странските пазари.
