Дипломатот и член на Виенскиот институт за општествени науки Иван Вејвода и новинарката од Лондон Даница Илиќ во Нови Дан зборуваа за последиците од Брегзит и за тоа каде се наоѓа Британија денес, три години по излегувањето од ЕУ. „Мислам дека се вразумија, многумина велат дека си пукале во стапалото пред 6,5 години кога гласале за заминување“, вели Вејвода. Според Илиќ, „нема многу славеници за Брегзит“.
Илиќ вели дека, кого и да прашаш, ќе треба да каже дека „нема ништо“ од ветената златна доба.
„И нема ништо од ветувањата што беа дадени. Ако ги прашате оние кои гласаа за и против, ќе се согласат дека нема ништо од тоа златно доба. Мораме да бараме делумна причина за пандемијата и војната во Украина, но прво мораме да кажеме дека Брегзит не испадна она што го ветуваа оние што се залагаа за него, не испадна како што ветија“, таа рече.
Таа посочи дека многумина гласале затоа што кампањата е водена „на основа на лагата дека ќе ги вратат 350-те милиони што Велика Британија наводно и ги дава на ЕУ на неделно ниво“.
„Отидоа автобусите и пишуваше дека ќе земеме 350 милиони од Брисел и ќе ги вратиме во здравствениот систем. Неколку часа по Брегзит, Најџел Фараж изјави дека тоа е грешка и дека нема да можат да го вратат во здравствениот систем. Во некои делови од земјата, луѓето чекаат осум часа за да пристигне брза помош“, вели тој.
Според неа, економската состојба е многу полоша.
„Според еден податок на ММФ, од Г7 само Велика Британија нема да постигне никаков раст во 2023 година. На тој бран на популизам и секако антиимиграциска реторика, тие ветија дека Британија ќе остане економска сила. Цените се, се разбира, поради документацијата, го напуштивте единствениот пазар, сега е администрацијата, зголемувањето на трошоците, како потрошувачи на Велика Британија, само компирите и доматите се зголемени за шест проценти, а да не зборувам за другото. храна. Главно малите бизниси гласаа за Брегзит, се жалеа на даноците и тарифите што ги носи ЕУ. Со напуштањето на единствениот пазар, економијата всушност и припаѓа на она што е географски Британија, а тоа е еден остров“, вели Илиќ.
Според Вејвода, ова е веројатно една од најтешките фази.
„Веројатно најтешка беше Втората светска војна. Денеска најновата анкета покажува дека 54 отсто од Британците сметаат дека тоа било грешка, а само 34 отсто дека било добро. Што се однесува до здравствениот систем, првпат имаат штрајк на медицински сестри, денеска штрајк на пожарникарите. Мислам дека се вразумија, многумина велат дека си пукале во нога пред 6,5 години кога гласале за заминување. Потоа се зборуваше дека можеби Франција ќе замине, Унгарија, Брегзит ги освести луѓето во ЕУ, се зацврсти единството, бран на популизам облеа дел од западниот свет, се виде дека оди во погрешна и лоша насока. Британија природно останува важна земја, таа е единствената нуклеарна сила заедно со Франција во Европа, важен фактор за европската безбедност. „Некои во Британија споменуваат дека за 10 до 15 години, Британија треба да се врати барем на единствениот пазар, бидејќи многу компании страдаат поради тешката економија“, вели тој.
Тој е на мислење дека, „кога целата оваа ситуација ќе заврши, ЕУ ќе сака да ја прифати Британија, под некои дополнителни гаранции дека тоа нема да се повтори“.
Илиќ вели дека постарите помалку жалат.
„Но, оние кои немаа право на глас влегуваат во електоратот, ЕУ имаше најголема поддршка кај младите.
Вејвода вели дека имало незадоволство од ситуација кога средната класа живеела полошо, а богатите се збогатувале побрзо од општеството.
„Голем дел од одговорноста е на британските таблоиди кои постојано пишуваа негативно за ЕУ. Резултат на долгорочна негативна кампања во одредени области. Слоганот беше „вратење на контролата“, што повторно се покажа како лага. Фунтата изгуби една петтина од својата вредност откако се случи Брегзит“, вели Вејвода.
Според него, Шкотска и Северна Ирска на референдумот гласале против излезот, а само Велс заедно со Англија гласале за Брегзит.
„Последната анкета покажува дека Лабуристичката партија има 46 отсто, а конзервативците паднаа на 25 отсто. „Многумина предвидуваат дека ќе има промена на власта на следните избори“, вели тој.
Зборувајќи за состојбите во ЕУ по излегувањето на Велика Британија, тој вели дека „француско-германската двојка отсекогаш била столбот на ЕУ“.
„Тие се темелот на ЕУ, но Британија беше многу важен фактор. Тоа беше земја која силно го поддржа проширувањето на ЕУ, така што тоа е загуба за нас во регионот на Западен Балкан, поддржа слободен и единствен пазар“, вели тој.
Илиќ вели дека е важно што господинот Вејвода спомна штрајкови.
„Мислам дека е важно да се каже дека Брегзит беше популистичко движење кое исто така се возеше на антиимиграциска политика, беше речено дека Британија ќе го спречи доаѓањето на нови работници.
„Нема многу луѓе кои го слават Брегзит, но нема толку многу споменувања дека Брегзит е резултат на политиката на ториевците, сето тоа е резултат на нивното владеење“, вели таа.
Вејвода вели дека сигурно е дека Брегзит ги имал сите овие последици, но дека не треба да заборавиме дека лани Ла Манш го поминале 45.000 мигранти.
„Британија сè уште е модел на општество каде луѓето сакаат да дојдат“, вели тој.
