Спорот за словенечкиот десничарски политички пол добива нови димензии. Откако претседателот на Нова Словенија, Матеј Тонин, по поразот на десницата на неделните референдуми, повика на саморефлексија на партиите од десниот центар и вчера во телевизиско интервју изјави дека НСи повеќе нема да учествува во влада предводена од Јанез Јанша, денеска претседателот на СДС зборуваше Јанша.
Војната на зборови на десниот столб на политичкиот под се разгоре по неделниот пораз на партијата СДС на законодавните референдуми. Со подолга нота на Твитер одговори Матеј Тонин, претседателот на Нова Словенија, кој смета дека резултатите од референдумот се јасен показател дека „потребна е темелна саморефлексија на словенечката десница“, а индиректно го обвини Јанез Јанша за пораз на десниот центар.
Лидерот на најголемата опозициска партија СДС не му остана должен на Тонин и ги обвини НСИ дека демохристијаните не го прават тоа што го ветуваат и дека „само ги следат сирените и ги критикуваат оние кои се уште се борат во овие услови“. Тој и припиша на партијата на Тонин дека доколку не ги променат своите принципи, ќе продолжат да „живеат под 10 проценти“ во Националното собрание.
Претседателот на Нова Словенија, Матеј Тонин во програмата на 24УР ЗВЕЧЕР ги повтори зборовите за итна потреба од саморефлексија за словенечкиот десничарски центар и додаде дека Нова Словенија повеќе нема да учествува во евентуална влада предводена од Јанез Јанша. .
„Оваа година покажа дека сите работи во кои директно или индиректно учествува Јанез Јанша, практично дегенерира во одлуки за него, а тоа долгорочно е штетно за десниот центар“, изјави вчера вечерта Тонин, додавајќи: „Поради сите минати искуства и факти, и во НСи созреа сознанието дека на политичкиот ветеран ќе му кажеме: Доста е“. Тонин, меѓутоа, не одби евентуална понатамошна соработка со партијата СДС, во случај најголемата опозициска партија да ја води некој друг освен Јанез Јанша. Како најверојатен наследник на Јанше се споменува пратеничката на СДС, Анже Логар, која успеа да ја обедини десниот центар во вториот круг од претседателските избори и далеку го надмина бројот на гласови што вообичаено гласачите ги даваат на СДС.
На зборовите на Тонин денеска одговори и претседателот на СДС Јанша. Тој напиша дека слични работи веќе се слушале кога на чело на НСи била Људмила Новак, „која тогаш никогаш не била соочена со оваа дилема“. Според Јанша, Новак бил соборен од оние кои и ги ставиле овие зборови за несоработката на НСи со Јанез Јанша во уста и подоцна го поставил Матеј Тонин за лидер на демохристијаните, кој, според шампионот на СДС, „не научил било што од оваа лекција“.
Иако СДС и НСи беа природни сојузници на словенечката десница подолго време, во последниве години Нова Словенија некако се обидуваше да го направи својот пат повеќе кон политичкиот центар. Долгогодишната претседателка на партијата, Људмила Новак, никогаш не го криела своето несогласување со политиката на Јанез Јанша, а и во минатото се разгорувале остри вербални конфликти меѓу двете партии. Но, судирите беа само на хартија и на интернет, а членовите на двете партии набрзо заборавија на нив, бидејќи НСи секогаш влегуваше во владата, која ја составуваше Јанез Јанша.
Јанез Јанша во 2014 година ја критикуваше Људмила Новак дека нејзината партија не дејствува државотворно, а Новак подоцна ја нарече Јанша манипулатор, деструктивен политичар и личност во која не ја гледа иднината на словенечката политичка десница. Зовре и во 2016 година, кога Алеш Хојс, тогашен член на Нова Словенија, ја предизвика Људмила Новак во партиската трка за лидерство на изборниот конгрес. Хојс вложил силен напор да го доближи Нси до политиката на Јанез Јанша, но Новак подоцна го поразил на конгресот. Тогаш таа рече дека „не смееме да дозволиме некој што не ги живее христијанските вредности, кој не работи по принципот на христијанската демократија, да не научи како треба да работиме. Неприфатливо е некој од надвор да сака да ни каже каков треба да биде нашиот лидер“.
Хојс подоцна беше избркан од НСИ и се приклучи на СДС на Јаншев. Со доаѓањето на Матеј Тонин на чело на Демохристијаните, партијата се придвижи малку повеќе кон политичката средина, но во 2020 година, на почетокот на епидемијата на Ковид-19 и падот на владата на Марјан Шарц, тие прифатија Поканата на Јанш до малцинската влада, и покрај зборовите на поранешниот претседател Новак дека тоа нема да го прават повеќе.
